Vụ người phụ nữ đầu độc chồng và 3 cháu ruột, xyanua nguy hiểm như thế nào?

Nguyễn Thị Hồng Bích (38 tuổi, quê quán xã Phước An, Đồng Nai) mua xyanua sau đó âm thầm pha vào thuốc và nước uống, lần lượt đầu độc chồng cùng 3 cháu ruột. Viện KSND tỉnh Đồng Nai đã ban hành cáo trạng truy tố bị can Bích về tội Giết người và tội Tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép chất độc.

Xyanua là loại chất độc rất mạnh, được hấp thu nhanh qua đường tiêu hóa, niêm mạc, đường hô hấp sau đó phân bổ nhanh vào cơ thể và gây độc, một liều rất nhỏ cũng có thể gây tử vong.

Chất kịch độc

Theo bác sĩ Cao Đức Thiện, Khoa Bệnh nghề nghiệp và huyết học lâm sàng (A25), Bệnh viện Quân y 175 (TPHCM), xyanua là ion của axit xyanhidric, là chất cực độc, tồn tại ở nhiều dạng gồm rắn, lỏng, khí. 

Xyanua còn có trong khói của đám cháy (khí HCN) và sử dụng trong quá trình khai thác kim loại, mạ vàng, bạc, đồng, sản xuất chất màu, sơn, thuốc vẽ, nhuộm, thuốc trừ sâu…

Xyanua xâm nhập rất nhanh vào cơ thể từ đường tiêu hóa, niêm mạc, hô hấp, da, tĩnh mạch, ức chế quá trình sử dụng oxy của tế bào, ức chế chất chống oxy hóa, tích tụ các sản phẩm chuyển hóa gây độc tế bào, nhiễm độc cấp tính hệ thần kinh, tim mạch. Liều tử vong thấp với nồng độ khí hít phải có 110 ppm HCN trong 60ph hoặc nuốt với liều 0.5 mg/ kg.

Ngộ độc có thể xảy ra do ăn phải thực phẩm chứa xyanua, hít phải khói trong các vụ cháy, tự tử hoặc bị đầu độc.

Theo bác sĩ Thiện, sau khi tiếp xúc với xyanua, các triệu chứng thường gặp từ nhẹ đến nặng, xuất hiện từ từ hoặc đột ngột như cảm giác nóng lưỡi, họng, đau đầu chóng mặt, bứt rứt, kích thích, đau bụng, buồn nôn, thở nhanh hoặc nặng hơn như lơ mơ, hôn mê, co giật, tụt huyết áp thậm chí là ngưng tim, ngừng thở, tử vong chỉ sau vài phút.

Các dấu hiệu ngộ độc xyanua như đau đầu, chóng mặt, lú lẫn, hôn mê, co giật. Da lúc đầu đỏ như quả anh đào, dần chuyển màu tím. Tim mạch nhịp nhanh, tăng huyết áp sau nhịp chậm, hạ huyết áp, rối loạn nhịp, có thể dẫn đến ngừng tuần hoàn.

Nạn nhân có thể thở nhanh, nông, sau thở chậm, suy hô hấp do phù phổi, đau bụng, nôn. Ngộ độc xyanua còn làm hoại tử tế bào gan, tăng men gan, suy thận cấp, tiêu cơ vân.

Xử trí khi nghi ngờ ngộ độc xyanua

Với người nghi ngờ ngộ độc xyanua cần đưa ra khỏi khu vực có chất độc, rửa da, mắt nếu có tiếp xúc, sau đó nhanh chóng đến các cơ sở y tế gần nhất để được hỗ trợ y tế.

Trong sinh hoạt hằng ngày, bác sĩ Thiện khuyến cáo khi ăn sắn, măng tươi cần sơ chế kỹ. Khi luộc mở vung để HCN bay hơi. Chú ý không ăn quá nhiều sắn khi đói. Không ăn hạt của các loại quả: đào, mơ, mận, cherry, hạnh nhân đắng.

Ngoài ra, hạn chế tiếp xúc với các chất có chứa dẫn xuất xyanua như Acetonitrile dùng để làm sạch móng tay, chân. Tuân thủ đúng quy trình an toàn trong sản xuất, phòng thí nghiệm.