Vụ đánh bạc 1.000 tỷ đồng: Tội phạm "qua mặt" sinh trắc học bằng cách nào?

Mới đây, cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thái Bình vừa ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố 21 bị can về tội đánh bạc và rửa tiền.

Đường dây này hoạt động tinh vi, đáng chú ý là lần đầu tiên sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) để phạm tội tại Việt Nam.

Cơ quan điều tra xác định trang web "KUBET", có máy chủ ở nước ngoài, tổ chức nhiều hình thức cá cược, đánh bạc ăn tiền qua các trò chơi như xổ số, cá độ bóng đá, tài xỉu. Người chơi tạo tài khoản qua điện thoại và liên kết ngân hàng để nạp/rút tiền.

Tại thời điểm triệt phá, đã có hơn 1 triệu tài khoản với số tiền đánh bạc ước tính hơn 1.000 tỷ đồng.

Ngoài hành vi đánh bạc, các đối tượng còn thực hiện rửa tiền, thuê người mở tài khoản ngân hàng tại Việt Nam cho người chơi nạp tiền. Sau đó, đối tượng ở Đài Loan (Trung Quốc) điều khiển máy tính kết nối điện thoại đã cài đặt sẵn ứng dụng ngân hàng để chuyển tiền qua nhiều tài khoản khác nhau nhằm che giấu nguồn gốc.

Đặc biệt, với các giao dịch từ 10 triệu đồng trở lên yêu cầu quét sinh trắc học, các đối tượng đã tạo clip AI khuôn mặt của chủ tài khoản để vượt qua lớp bảo mật này mà chủ tài khoản không cần trực tiếp thực hiện.

Vậy tại sao tội phạm có thể qua mặt được xác thực sinh trắc học trên app ngân hàng?

Trao đổi với phóng viên báo Dân trí, ông Vũ Ngọc Sơn, Trưởng ban Công nghệ (Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia) nhận định, có thể các đối tượng đã sử dụng các thiết bị điện thoại Android đã được root.

Root điện thoại là thuật ngữ chỉ các điện thoại đã có sự can thiệp, chỉnh sửa để người dùng (ở đây là nhóm tội phạm) có thể giành quyền truy cập cấp cao nhất (root access) trên thiết bị.

Thực tế thì quyền root là quyền mà nhà sản xuất hoặc hệ điều hành Android thường khóa lại để đảm bảo an toàn hệ thống và dữ liệu. Tuy nhiên với một số điện thoại Android thì việc có được quyền root không phải khó, nhất là khi điện thoại đã nằm trong tay tội phạm”.

Theo đó, với các điện thoại đã được root này, đối tượng sẽ thiết lập 1 camera ảo, về bản chất là 1 phần mềm nhưng được "gán nhãn" là camera để đánh các ứng dụng trên điện thoại root, thay vì lấy hình ảnh từ camera vật lý thì sẽ lấy thông qua camera ảo.

“Bằng cách này thì các đối tượng sẽ sử dụng video có sẵn (hoặc dựng bằng AI) để lừa app ngân hàng là người dùng đang xác thực sinh trắc học. Từ đó có thể qua mặt được app ngân hàng. Lúc này, với app ngân hàng, tín hiệu nhận được từ camera ảo không khác gì từ camera vật lý, do vậy vẫn cho phép xác thực sinh trắc học như bình thường”, ông Sơn lý giải.

Có thể nói cuộc chiến lừa đảo là cuộc chiến giữa con người với con người, các giải pháp công nghệ rất quan trọng, nhưng không phải là tất cả. Người dân cần sự tỉnh táo, cảnh giác từ chính những người dùng cuối.

Ông Sơn cũng lưu ý rằng, không phải app ngân hàng nào cũng bị qua mặt bằng cách này vì có đưa thêm 1 số kỹ thuật để chống làm giả.