Vụ chủ kênh TikTok "Gia đình Hải Sen" bị bắt: Hành vi buôn bán hàng giả có thể đối diện với mức xử phạt nào?

Ngày 17/6, Công an tỉnh Ninh Bình khởi tố bị can, tạm giam Trần Đại Phúc, Giám đốc Công ty TNHH Hải Bé và Lê Văn Hải (thành viên góp vốn của công ty) về tội Buôn bán hàng giả là thực phẩm, theo điều 193, Bộ luật Hình sự.

Khám trụ sở Công ty TNHH Hải Bé ở xã Văn Phú, huyện Nho Quan, công an thu hàng trăm kiện hàng là mỹ phẩm, thực phẩm chức năng không có hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc xuất xứ.

Giám định các chỉ tiêu chất lượng của mặt hàng "Siro ăn ngon Hải Bé" in trên bao bì, công an xác định các thành phần Vitamin A, Calci, Vitamin C (chất chính tạo nên công dụng của sản phẩm) chỉ đạt dưới 70% so với công bố. Theo quy định hiện hành, thực phẩm này được xác định là hàng giả.

Công an khởi tố bị can Lê Văn Hải. Ảnh: Hoa Lư

Hàng giả là gì?

Có thể thấy, hàng giả hiện nay không chỉ là hàng hóa không rõ nguồn gốc mà còn được gia công, đóng gói giống hệt hàng thật, gây nhầm lẫn nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến người tiêu dùng.

Theo quy định tại Khoản 7 Điều 3 Nghị định số 98/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, được sửa đổi bổ sung bởi Nghị định 17/2022/NĐ-CP thì hàng giả gồm:

Hàng hóa có giá trị sử dụng, công dụng không đúng với nguồn gốc bản chất tự nhiên, tên gọi của hàng hóa; hàng hóa không có giá trị sử dụng, công dụng hoặc có giá trị sử dụng, công dụng không đúng so với giá trị sử dụng, công dụng đã công bố hoặc đăng ký; Hàng hóa có ít nhất một trong các chỉ tiêu chất lượng hoặc đặc tính kỹ thuật cơ bản hoặc định lượng chất chính tạo nên giá trị sử dụng, công dụng của hàng hóa chỉ đạt mức từ 70% trở xuống so với mức tối thiểu quy định tại quy chuẩn kỹ thuật hoặc tiêu chuẩn chất lượng đã đăng ký, công bố áp dụng hoặc ghi trên nhãn, bao bì hàng hóa;…

Kho hàng công ty Hải Bé (Ảnh: Hoa Lư)

Tuy nhiên, với sự phát triển của internet khiến trình trạng của việc buôn bán hàng giả, hàng nhái diễn ra tràn lan trên mạng xã hội và các sàn thương mại điện tử. Bên cạnh các nền tảng quen thuộc như Facebook, Zalo, Shopee, TikTok cũng đang trở thành kênh bán hàng phổ biến.

Căn cứ theo Điểm b Khoản 1 Điều 4 Nghị định 52/2013/NĐ-CP về thương mại điện từ, được sửa đổi bởi khoản 4 Điều 1 và Điều 2 Nghị định 85/2021/NĐ-CP nêu: “Lợi dụng thương mại điện tử để kinh doanh hàng giả, hàng hóa, dịch vụ vi phạm quyền sở hữu trí tuệ; hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh”, đây là 1 trong các hành vi bị cấm trong hoạt động thương mại điện tử.

Hành vi buôn bán hàng giả có thể đối diện với mức xử phạt thế nào?

Đối với hành vi buôn bán hàng giả thì đây là hành vi vi phạm pháp luật và tùy theo mức độ sẽ có các chế tài để xử lý đối với hành vi này, cụ thể:

Xử lý vi phạm hành chính

Theo Điểm a Khoản 4 Điều 4 Nghị định số 98/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, được sửa đổi bổ sung bởi Nghị định 17/2022/NĐ-CP thì mức phạt tiền tối đa trong lĩnh vực sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm là 200.000.000 đồng đối với cá nhân và 400.000.000 đồng đối với tổ chức.

Những hành vi như: Hành vi buôn bán hàng giả về giá trị sử dụng, công dụng; Hành vi sản xuất hàng giả về giá trị sử dụng, công dụng; Hành vi buôn bán hàng giả mạo nhãn hàng hóa, bao bì hàng hóa; Hành vi sản xuất hàng giả mạo nhãn hàng hóa, bao bì hàng hóa; Hành vi buôn bán tem, nhãn, bao bì hàng hóa giả; Hành vi sản xuất tem, nhãn, bao bì hàng hóa giả.

Tất cả các hành vi này đều là hành vi vi phạm pháp luật và sẽ bị xử lý vi phạm hành chính bị phạt tiền và có thể bị áp dụng dụng biện pháp khắc phục hậu quả hoặc áp dụng hình thức xử phạt bổ sung.

Những hành vi nêu trên được quy định lần lượt, theo thứ tự từ Điều 9 đến Điều 14 Nghị định số 98/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, được sửa đổi bổ sung bởi Nghị định 17/2022/NĐ-CP.

Xử lý hình sự

Theo Điều 192 Tội sản xuất, buôn bán hàng; Điều 193 Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm; Điều 194. Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh; Điều 195. Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi, được quy định tại Bộ Luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017 thì nếu chủ thể là cá nhân thực hiện hành vi vi phạm có thể sẽ bị phạt tù với mức thấp nhất là từ 01 năm đến mức cao nhất là 20 năm hoặc tù chung thân, ngoài ra còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định trong khoảng thời gian. Nếu chủ thể là pháp nhân thương mại thì có thể sẽ bị tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản hoặc bị đình chỉ hoạt động có thời hạn hoặc vĩnh viễn, không được huy động vốn trong khoảng thời gian nhất định.