Từ ngày 5/3 đến ngày 29/4, TAND TP.HCM đưa ra xét xử sơ thẩm vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) đối với 86 bị cáo. Trong đó, bị cáo Trương Mỹ Lan (cựu Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) bị xét xử về các tội: “Tham ô tài sản”, “Đưa hối lộ” và “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”.
Ở vụ án này, bà Trương Mỹ Lan có 2 người thân trở thành bị cáo là ông Chu Lập Cơ (Chu Nap Kee Eric, chồng bà Trương Mỹ Lan) và Trương Huệ Vân (cháu ruột bà Trương Mỹ Lan). Cáo trạng xác định, hai người này làm theo chỉ đạo của bà Trương Mỹ Lan dẫn đến các hành vi phạm tội, gây hậu quả đặc biệt lớn.
Ông Chu Lập Cơ (Chu Nap Kee Eric, chồng bà Trương Mỹ Lan)
Theo cáo trạng của VKSND Tối cao, ông Chu Lập Cơ bị truy tố về tội Vi phạm quy định về cho vay. Cụ thể, ông Chu Lập Cơ là cổ đông chính, Chủ tịch hội đồng quản trị, giữ vai trò quyết định cao nhất tại Công ty cổ phần Times Square Việt Nam.
Năm 2012, Trương Mỹ Lan đã trao đổi, thống nhất với Chu Lập Cơ và lãnh đạo Ngân hàng SCB về việc sử dụng tài sản ở Times Square để đảm bảo cho các khoản vay. Theo chỉ đạo của Trương Mỹ Lan, Chu Lập Cơ ký các biên bản họp đại hội đồng cổ đông; biên bản họp hội đồng quản trị của Công ty Times Square chấp thuận thế chấp tài sản nhằm bảo lãnh nợ vay cho các cá nhân, tổ chức do bà Lan chỉ định.
Tiếp đó, Trương Mỹ Lan chỉ đạo các cá nhân tại Ngân hàng SCB, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và Công ty Times Square lập các hồ sơ vay vốn "khống", nhờ người đứng tên các khoản vay và ký khống hồ sơ, thủ tục vay vốn.
Tại cơ quan điều tra, ông Chu Lập Cơ khai nhận đã ký các thủ tục đảm bảo khoản vay theo đề nghị của bà Lan. Ông Cơ không có quan hệ với các cá nhân đứng tên vay vốn, không có nhu cầu vay nhưng vẫn ký các thủ tục, hợp thức hóa hồ sơ vay vốn cho bà Lan. Qua trao đổi với vợ, ông Chu Lập Cơ được đề nghị lấy tài sản Dự án Times Square để đảm bảo cho các khoản vay đứng tên các cá nhân, tổ chức do bà Lan chỉ định tại Ngân hàng SCB.
Ông Chu Lập Cơ đã đồng ý, thống nhất với vợ để ký các biên bản họp Đại hội đồng cổ đông, Nghị quyết Công ty Times Square chấp thuận thế chấp và gia hạn thế chấp cho các khoản vay do bà Lan đề nghị tại SCB.
Bị cáo nhận thức rõ, việc ký các biên bản, Nghị quyết của Công ty Times Square là thủ tục bắt buộc, mới đủ điều kiện pháp lý để thế chấp, vay vốn tại Ngân hàng SCB.
Từ tháng 12/2012 đến tháng 12/2014, Chu Lập Cơ đã giúp Trương Mỹ Lan hợp thức hóa hồ sơ vay vốn khống để giải ngân số tiền vay tại Ngân hàng SCB cho 73 khoản vay của 67 khách hàng, tổng số tiền giải ngân là 29.441 tỉ đồng, thời hạn vay vốn 5 năm. Toàn bộ số tiền vay vốn được sử dụng cho mục đích riêng của Trương Mỹ Lan.
Đến ngày 17/10/2022, tổng nghĩa vụ các khoản nợ do Chu Lập Cơ ký hợp thức thủ tục còn 46 khoản vay với tổng cộng dư nợ là 39.217 tỉ đồng. Sau khi đối trừ với giá trị của tài sản đảm bảo (khoảng 30.000 tỷ đồng), Cơ quan điều tra xác định ông Chu Lập Cơ đã giúp sức cho bà Trương Mỹ Lan gây thiệt hại cho Ngân hàng SCB số tiền 9.116 tỉ đồng.
