Trong báo cáo vừa phát hành, VinaCapital kỳ vọng lãi suất sẽ bình ổn ở mức hiện tại trong thời gian tới và sẽ hỗ trợ cho nền kinh tế theo nhiều cách khác nhau.
Cũng theo báo cáo, trong hai năm qua, Việt Nam siết chặt chính sách tiền tệ khi giá trị của VND giảm hơn 3% so với đầu năm và nới lỏng lại khi giá trị của VND ổn định. Năm 2022, giá trị của VND đã giảm 3,5%, do mức tăng 8% của chỉ số USD/DXY và giảm 2,7% trong năm 2023 do kết quả của hai lực kéo ngược chiều.
Chênh lệch lãi suất liên ngân hàng ngắn hạn giữa VND và USD. (Nguồn: VinaCapital).
Khoảng cách giữa lãi suất USD và lãi suất kỳ hạn ngắn của VND đạt mức cao kỷ lục, tạo áp lực giảm giá trị đối với VND, nhưng thặng dư thương mại của Việt Nam tăng vọt từ 3%/GDP lên 7%/GDP, điều này đã hỗ trợ giá trị của VND, cũng như mức giảm 2% của USD.
Tuy nhiên, giá trị của USD sẽ giảm khi Fed bắt đầu cắt giảm lãi suất. Vì vậy, áp lực với tỷ giá năm tới không lớn và nhiều khả năng Ngân hàng Nhà nước sẽ không phải tăng lãi suất. Ngay cả với yếu tố lạm phát, các chuyên gia VinaCapital cho rằng hàng tiêu dùng ở Trung Quốc đang giảm giá khiến quốc gia này "xuất khẩu giảm phát" ra bên ngoài. Điều này hỗ trợ việc kiềm chế lạm phát ở Việt Nam.
Từ những yếu tố trên, Việt Nam ít có khả năng tăng lãi suất trong năm 2024 nhưng cũng không còn quá nhiều dư địa để giảm lãi suất.
Trong năm 2024, thặng dư thương mại của Việt Nam có khả năng chuyển từ mức thặng dư lớn sang mức thâm hụt thương mại nhỏ, điều này sẽ tạo ra một số áp lực giảm giá trị đối với VND.
Cán cân thương mại của Việt Nam sẽ chuyển từ thặng dư lớn trong năm 2023 sang thâm hụt nhỏ trong năm 2024, bất chấp những dự báo rằng xuất khẩu đã bắt đầu hồi phục. Trong năm 2023, xuất khẩu giảm 4% xuống còn 355,5 tỷ USD nhưng nhập khẩu giảm 9% xuống còn 327,5 tỷ USD, dẫn đến thặng dư thương mại đạt mức cao kỷ lục là 28 tỷ USD (tương đương 7%/GDP) năm ngoái.
Thặng dư thương mại lớn tạo điều kiện thuận lợi cho Ngân hàng Nhà nước mua vào một phần dự trữ ngoại hối. Tuy nhiên, thặng dư thương mại kỷ lục của Việt Nam có nguyên nhân là do các nhà máy FDI cắt giảm nhập khẩu nguyên liệu sản xuất khi đơn hàng giảm, người tiêu dùng trong nước cũng giảm mua các sản phẩm nhập khẩu như ôtô, nhưng các nhà máy FDI chiếm phần lớn trong nhập khẩu.
