Đến dự có GS-TS Nguyễn Thiện Nhân, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP.HCM; GS-TS Lê Văn Lợi, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam cùng lãnh đạo viện qua các thời kỳ, các trường đại học, cơ quan ngoại giao…
Viện Khoa học xã hội vùng Nam bộ tiền thân là Viện Khoa học xã hội, thành lập ngày 12.9.1975. Viện có 7 trung tâm nghiên cứu chuyên ngành: chính trị và chính sách, kinh tế học, xã hội học và môi trường, lịch sử, khảo cổ học, văn hóa, dân tộc và tôn giáo, với gần 80 viên chức, trong đó có 4 phó giáo sư và 15 tiến sĩ.
PGS-TS Vũ Tuấn Hưng, Viện trưởng Viện Khoa học xã hội vùng Nam bộ đánh giá qua 50 năm, Viện đã xác lập được vị thế của một cơ quan nghiên cứu khoa học hàng đầu phía nam với nhiều chương trình, dự án và đề tài nghiên cứu trên các lĩnh vực: chính trị, kinh tế, xã hội, lịch sử, khảo cổ, dân tộc, tôn giáo, văn hóa - nghệ thuật, văn học, ngôn ngữ, Hán Nôm...

PGS-TS Vũ Tuấn Hưng, Viện trưởng Viện Khoa học xã hội vùng Nam bộ phát biểu tại lễ kỷ niệm
ẢNH: SỸ ĐÔNG
Với chủ trương "từ thực tiễn trở về thực tiễn", bám sát tình hình thực tiễn để nghiên cứu, viện đã đề xuất, tham gia và thực hiện nhiều công trình nghiên cứu có giá trị, để lại dấu ấn sâu sắc.
Đặc biệt, những kết quả từ các công trình nghiên cứu cơ bản, toàn diện về lịch sử khai phá vùng đất Nam bộ, khảo cổ học, dân tộc, phương ngữ, sách địa chí của các địa phương góp phần quan trọng xây dựng nền tảng kiến thức cơ bản về đất và người Nam bộ, một lĩnh vực vốn còn nhiều khoảng trống trước năm 1975.
Song hành với hoạt động nghiên cứu, PGS-TS Vũ Tuấn Hưng cho biết Viện Khoa học xã hội vùng Nam bộ cũng chú trọng đào tạo các thế hệ nghiên cứu kế cận và xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao lĩnh vực khoa học xã hội.
Nhiều cán bộ của viện được cử đi đào tạo ở nước ngoài, tham gia các khóa đào tạo của các tổ chức nước ngoài tại Việt Nam để nâng cao kiến thức chuyên môn và phương pháp làm việc, đẩy mạnh hợp tác quốc tế.

GS-TS Lê Văn Lợi, Chủ tịch Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam (phải) trao tặng bằng khen cho Viện Khoa học xã hội vùng Nam bộ
ẢNH: SỸ ĐÔNG
Chia sẻ thêm về định hướng hoạt động giai đoạn 2025 - 2030, Viện trưởng Viện Khoa học xã hội vùng Nam bộ cho biết sẽ mở rộng liên kết, hợp tác, tận dụng lợi thế của một viện nghiên cứu đa ngành, bám sát hơn thực tiễn Nam bộ làm đối tượng nghiên cứu nhằm đóng góp vào sự phát triển bền vững của vùng.
Ngoài ra, viện cũng tập trung vào việc nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ của cán bộ viên chức và mở rộng hợp tác với các cơ quan nghiên cứu trong và ngoài nước để trở thành một trung tâm kết nối về khoa học xã hội của vùng và của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam ở Nam bộ.
Giữ vững vai trò đơn vị nghiên cứu chủ lực
GS-TS Lê Văn Lợi, Chủ tịch Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam, đề nghị Viện Khoa học xã hội vùng Nam bộ đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, tiên phong trong các chương trình nghiên cứu chuyên ngành, tư vấn chính sách.
Viện tiếp tục là đơn vị nghiên cứu chủ lực các lĩnh vực chuyên sâu, tập trung những chính sách mang tính chiến lược như đột phá về khoa học công nghệ, hội nhập quốc tế, đổi mới xây dựng chính sách pháp luật, kinh tế tư nhân, giáo dục, y tế.

Viện Khoa học xã hội vùng Nam bộ ký kết hợp tác với 2 đối tác để lan tỏa các công trình nghiên cứu khoa học
ẢNH: SỸ ĐÔNG
GS-TS Lê Văn Lợi gợi mở cần tập trung vào các vấn đề lớn như biến đổi khí hậu, mô hình phát triển đô thị thông minh tại TP.HCM, phát triển bền vững.
"Việc nghiên cứu phải gắn với thực tiễn, có khả năng dự báo, đưa ra các khuyến nghị chính sách hiệu quả", Viện trưởng Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam Lợi lưu ý.
Bên cạnh đó, GS-TS Lê Văn Lợi cũng đề nghị Viện Khoa học xã hội vùng Nam bộ tăng cường hợp tác quốc tế, nâng cao chất lượng các nghiên cứu, lan tỏa kết quả nghiên cứu cho xã hội, cộng đồng…