Hình ảnh một nam sinh ở Hà Nội bị các đối tượng "bắt cóc online", tự giam mình trong nhà nghỉ.
Nam sinh Hà Nội thoát nạn nhờ tin nhắn cầu cứu
Tối muộn 24/9, M. – một nam sinh viên 18 tuổi ở Hà Nội – bất ngờ nhận cuộc gọi từ người tự xưng là shipper. Cứ nghĩ chỉ là gói hàng thông thường, M. làm theo hướng dẫn kết nối Zalo để xác nhận. Nhưng ngay sau đó, M. bị cuốn vào một màn kịch tinh vi của một kẻ mạo danh mặc trang phục công an xuất hiện trên màn hình, nghiêm giọng thông báo em là nghi can trong vụ án rửa tiền.
Những lời lẽ đe dọa, cộng với sự “chuyên nghiệp” từ kịch bản đã được chuẩn bị sẵn, khiến nam sinh choáng váng. Các đối tượng liên tục dồn ép, yêu cầu M. chuyển hết tiền trong tài khoản “để chứng minh trong sạch” và tuyệt đối không được tiết lộ cho bất cứ ai. Để kiểm soát tinh thần, chúng bắt em duy trì Zoom suốt ngày đêm, biến chiếc điện thoại thành “xiềng xích vô hình”.
Sáng hôm sau, khi kết thúc tiết học đầu tiên, M. nhận tiếp chỉ đạo "tìm đến một nhà nghỉ, tự nhốt mình trong phòng và chuẩn bị làm theo yêu cầu chuyển tiền". Lúc này, nỗi sợ và sự nghi ngờ giằng xé trong đầu nam sinh. Em đã đánh liều nhắn tin thông báo cho gia đình – tin nhắn định mệnh giúp em thoát khỏi chiếc bẫy tinh vi của nhóm tội phạm.
Ngay khi nhận được thông tin, gia đình lập tức trình báo Công an phường Kim Liên. Một cuộc “giải cứu” thầm lặng diễn ra. Lực lượng công an nhanh chóng xác minh, khoanh vùng địa điểm, rồi tiếp cận căn phòng nơi M. đang ở trong trạng thái hoảng loạn, chỉ còn biết nhìn vào màn hình Zoom.
Cán bộ công an đã trấn an, giải thích cho em hiểu toàn bộ chiêu trò lừa đảo, đồng thời kịp thời chặn đứng nguy cơ chuyển tiền cho nhóm đối tượng. Nam sinh được bàn giao an toàn cho gia đình, chấm dứt chuỗi giờ đồng hồ căng thẳng tưởng chừng như rơi vào “vụ bắt cóc thật sự”.
Các đối tượng gọi điện video đưa ra hình ảnh giả mạo để đe dọa nạn nhân.
Hướng dẫn nạn nhân xin tiền từ người thân
Tương tự, tối 24/9, Công an phường Láng (Hà Nội) tiếp nhận tin báo khẩn của gia đình về việc cháu L. (SN 2007, quê Phú Thọ, sinh viên đại học) có dấu hiệu bị “bắt cóc”. Cán bộ công an đã hướng dẫn gia đình bình tĩnh, tuyệt đối không chuyển tiền cho các đối tượng và đồng thời triển khai các biện pháp xác minh, truy tìm tung tích nạn nhân.
Chỉ trong thời gian ngắn, lực lượng công an phối hợp cùng gia đình đã phát hiện L. đang ở nhà nghỉ trên đường Nguyễn Chí Thanh. Nạn nhân lúc này trong trạng thái hoang mang, lo sợ và liên tục chịu sự chỉ đạo tinh thần từ các đối tượng lừa đảo. Cán bộ công an đã kịp thời động viên, giải thích thủ đoạn của tội phạm để em ổn định tâm lý.
L. kể lại, vào chiều cùng ngày, em nhận một cuộc điện thoại từ người tự xưng là “cán bộ Công an TP Hồ Chí Minh”. Đối tượng dọa rằng em có liên quan đến vụ án mua bán trái phép chất ma túy và rửa tiền, đồng thời buộc phải làm theo mọi chỉ dẫn nếu muốn “chứng minh trong sạch”. Chúng yêu cầu em thuê nhà nghỉ, duy trì liên lạc và tìm cách xin tiền từ gia đình để chuyển cho chúng.
Rơi vào trạng thái hoảng loạn, L. làm theo hướng dẫn và liên hệ gia đình để vay tiền. Nhờ sự cảnh giác kịp thời của người thân và sự vào cuộc nhanh chóng của Công an phường Láng, âm mưu “bắt cóc online” đã bị phá vỡ, nạn nhân được giải cứu an toàn.
Trung tá Nguyễn Duy Định, Trưởng Công an phường Láng cho biết, thời gian gần đây, đối tượng lừa đảo qua mạng đã nhắm đến các em học sinh, sinh viên để thao túng tâm lý, “bắt cóc online” rồi đòi tiền chuộc từ người thân. Do đó, các gia đình phải thường xuyên duy trì sự kết nối, tuyên truyền, giáo dục con em mình; trường học cần đẩy mạnh việc tuyên truyền pháp luật, cảnh báo các phương thức thủ đoạn lừa đảo của bọn tội phạm để nâng cao cảnh giác cho học sinh, sinh viên.
Nữ sinh bị "bắt cóc online" từ Hà Nội đưa ra cửa khẩu Mộc Bài.
Yêu cầu cô gái quay clip khỏa thân
Chị M. (SN 2002, trú tại phường Đại Mỗ, Hà Nội) cũng là nạn nhân của các đối tượng lừa đảo "bắt cóc online". Chị bị các đối tượng giả danh công an gọi điện, dọa liên quan đến đường dây mua bán ma túy và rửa tiền. Chúng dùng nhiều thủ đoạn khống chế tâm lý, ép nạn nhân phải thuê khách sạn, cắt đứt liên lạc với gia đình.
Không dừng lại ở đó, bọn chúng buộc chị M. quay video khỏa thân, đồng thời ra lệnh di chuyển vào TP Hồ Chí Minh, chuẩn bị đưa sang Campuchia.
Tận dụng những clip có được, các đối tượng gửi về cho gia đình nạn nhân, yêu cầu phải chuyển 1 tỷ đồng nếu không sẽ “bán chị M. vào ổ mại dâm”. Tin nhắn tống tiền cùng loạt hình ảnh nhạy cảm khiến gia đình hoảng loạn, ngay lập tức cầu cứu cơ quan công an.
Tiếp nhận tin báo, các đơn vị Công an TP Hà Nội vào cuộc xác minh và phát hiện chị M. đang di chuyển vào TP Hồ Chí Minh. Bằng các biện pháp nghiệp vụ, Công an TP Hà Nội phối hợp cùng Công an TP Hồ Chí Minh tiến hành rà soát và nhanh chóng phát hiện nạn nhân tại khu vực cổng sân bay Tân Sơn Nhất.
Công an TP Hà Nội khẳng định, để làm việc với người dân, cơ quan công an sẽ trực tiếp gửi giấy mời, giấy triệu tập hoặc gửi qua công an địa phương; tuyệt đối không gọi điện yêu cầu người dân chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng hoặc cài đặt phần mềm để phục vụ điều tra.
Vì sao nhiều sinh viên sập bẫy lừa đảo "bắt cóc online"
Trước hàng loạt vụ lừa đảo "bắt cóc online" xảy ra thời gian qua, tiến sĩ Đào Trung Hiếu - Chuyên gia tội phạm học lý giải, tâm lý của học sinh – sinh viên là sợ quyền lực, nể danh tiếng và thiếu khả năng kiểm chứng thực tế.
Khi một người xưng danh công an, nói giọng nghiêm nghị, dùng từ chuyên môn, đe dọa về “hồ sơ”, “đường dây rửa tiền”, “có lệnh triệu tập”… thì nạn nhân lập tức rơi vào trạng thái hoảng loạn – đó là phản ứng tâm lý thu mình vì sợ bị trừng phạt.
Bên cạnh đó, các đối tượng thường dùng kịch bản mồi dẫn như: “Em có liên quan đến một vụ án”, “Chúng tôi cần xác minh tài khoản của em có bị hacker lợi dụng hay không”, “Chuyển tiền vào tài khoản của cơ quan để chứng minh em vô tội”…
"Nếu nạn nhân thiếu tỉnh táo và không dám chia sẻ với người thân, bạn bè, thì một mình trong sợ hãi sẽ dẫn đến hành vi phi lý – chuyển tiền, gửi ảnh CCCD, thậm chí bỏ nhà ra đi" - tiến sĩ Hiếu cho biết.
Theo tiến sĩ Hiếu, sự phát triển nhận thức không đồng đều với khả năng phản biện. Trẻ có thể thông minh về kỹ thuật, giỏi thao tác công nghệ, nhưng lại non nớt về tâm lý và dễ tin người – nhất là những gì mang tính quyền lực hoặc cấp bách.
Vị tiến sĩ cho rằng, tâm lý “chắc không đến lượt mình”, hoặc “tin nhưng không hiểu cơ chế hoạt động của lừa đảo”, khiến các em không tạo sẵn rào chắn đề kháng nhận thức. Nhiều em thấy vụ việc qua báo chí, nhưng không biết đối tượng đã tiếp cận mình bằng hình thức tương tự – vì nó được ngụy trang rất khéo.
"Sự thiếu gắn kết với người thân, không có kênh chia sẻ đáng tin cậy, khiến khi rơi vào tình huống nghi ngờ – các em chọn cách đối diện một mình, dễ hoảng loạn và làm theo hướng dẫn của kẻ xấu" - ông Hiếu lý giải.
Đồng thời, cơ quan công an không làm việc qua mạng xã hội, không gửi “Zalo mời lên làm việc”, không yêu cầu chuyển tiền để xác minh. Do đó, khi nhận cuộc gọi nghi ngờ, cần giữ bình tĩnh – ngắt liên lạc – báo với người thân – gọi công an địa phương để xác minh. Không làm theo bất kỳ yêu cầu nào trước khi có người lớn hỗ trợ.
