THÔNG BÁO XẢ NƯỚC LÚC 2 - 3 GIỜ SÁNG
Các địa phương nói trên đều nằm ở hạ lưu sông Cái (còn gọi là sông Quao). Khi mưa lớn, nước từ lưu vực Di Linh đổ về sông Cái gây ngập vùng hạ lưu. Đặc biệt, P.Hàm Thắng nằm ngay cửa biển Phú Hài, khi thủy triều dâng càng ngập nặng.
Lực lượng công an sơ tán người dân khỏi vùng ngập lũ ở P.Hàm Thắng trong đêm 4.12
ẢNH: QUẾ HÀ
Sáng 4.12, P.Hàm Thắng có hàng ngàn nhà dân bị ngập, chính quyền phải di dời 2.800 hộ dân đến nơi an toàn. Chủ tịch UBND P.Hàm Thắng Trần Ngọc Hiền cho biết năm nay mưa dồn dập, nước lũ đổ về nhanh khiến người dân không kịp trở tay. Việc điều tiết qua tràn hồ Sông Quao, hồ chứa thủy lợi dung tích thiết kế khoảng 80 triệu m³, cao trình 91,17 m, cũng làm nước dâng nhanh hơn.
Dùng ca nô để sơ tán dân ở xã Hàm Thuận Bắc
ẢNH: QUẾ HÀ
Chủ tịch UBND xã Hàm Thuận Bắc Trần Thị Mỹ Lệ cho biết hằng năm khu vực Hàm Minh cũ (nay thuộc xã Hàm Thuận Bắc) đều bị ngập khi mưa lớn hoặc hồ Sông Quao xả điều tiết. Tuy nhiên, năm nay lũ về trong đêm khiến chính quyền phải trắng đêm đi từng nhà gọi dân sơ tán. "Đơn vị vận hành hồ Sông Quao thông báo xả nước lúc 2 - 3 giờ sáng, người dân làm sao kịp trở tay. Chính quyền cũng bị động khi phải di dời hàng trăm hộ dân ngay trong đêm", bà Lệ nói. Theo thống kê, xã Hàm Thuận Bắc có 612 căn nhà ngập sâu, 2 căn sập hoàn toàn. Từ đêm 3.12 đến rạng sáng 4.12, chính quyền huy động lực lượng sơ tán khẩn cấp 500 hộ.
Di dời dân ra khỏi vùng lũ xã Hàm Thuận
ẢNH: QUẾ HÀ
Trong khi đó, Chủ tịch UBND xã Hàm Thuận Nguyễn Ngọc Anh cho biết toàn xã có hơn 1.000 ngôi nhà bị ngập. Đây là lần thứ hai người dân phải "chạy ngập" chỉ trong hơn 1 tháng. Chiều 4.12, Phó chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Nguyễn Minh đã trực tiếp kiểm tra công tác di dời dân và chỉ đạo khắc phục hậu quả. Lãnh đạo xã đề nghị tỉnh xem xét lại quy trình vận hành các hồ thủy lợi nhằm giảm thiệt hại cho người dân khi xả tràn.
Lực lượng chức năng đưa xe tải vào các điểm ngập, chở dân ra ngoài ngay trong đêm 3.12
ẢNH: QUẾ HÀ
Tại xã Hàm Liêm, nước lũ ngập 400 căn nhà, buộc chính quyền di dời 200 hộ, một người dân bị nước cuốn tử vong trong đêm 3.12. Xã Hồng Sơn, địa phương vốn hiếm khi ngập lũ, sáng 4.12 bất ngờ bị nước dâng ngập toàn bộ, tràn qua cả tuyến QL1 tại khu vực ngã ba Gộp. Lực lượng chức năng phải sơ tán khoảng 600 hộ dân.
Nhiều người dân tại H.Hàm Thuận Bắc cũ phải chịu cảnh chạy lũ trong đêm
ẢNH: QUẾ HÀ
Ở phía bắc Bình Thuận cũ, do ảnh hưởng xả điều tiết hồ Lòng Sông (lưu lượng 1.200 m³/giây), nước đổ về cửa biển Liên Hương rất nhanh, đánh chìm 22 tàu cá và cuốn trôi 32 tàu khác, gây thiệt hại lớn cho ngư dân.
VẬN HÀNH HỒ THEO ĐÚNG QUY TRÌNH?
Trao đổi với PV Thanh Niên, Phó chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Nguyễn Minh khẳng định toàn bộ hệ thống hồ thủy lợi ở Bình Thuận (cũ) đều có quy trình vận hành đã được phê duyệt. "Từ việc cập nhật lượng mưa, nước ở lưu vực về hồ lưu lượng thế nào, đến việc thông báo về điều tiết xả tràn đều có quy trình hết", ông Minh nói.
Ông Nguyễn Hữu Huệ, Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV khai thác công trình thủy lợi Bình Thuận (đơn vị vận hành 49 hồ thủy lợi ở khu vực Bình Thuận), cho biết việc xả lũ hồ Sông Quao rạng sáng 4.12 được thực hiện đúng quy định. Về việc thông báo xả nước ban đêm khiến người dân bị động, ông Huệ giải thích: "Bất kể là đêm hay ngày, chúng tôi trực 24/24. Khi thấy nước về hồ dâng cao rất nhanh, có lúc cao điểm tới 700 m3/ giây, đơn vị vận hành phải phát thông báo ngay trong đêm về việc điều tiết qua tràn. Không thể chờ đến sáng trong khi nước dâng cao nhanh như vậy".
Theo ông Huệ, hồ Sông Quao xả điều tiết 520 m³/giây rạng sáng 4.12, đến sáng 5.12 lưu lượng giảm còn 56 m³/giây. Ông cũng cho rằng P.Hàm Thắng nằm sát cửa biển, chịu tác động thủy triều nên nước rút chậm.
NGƯỜI TRỒNG RAU ĐIÊU ĐỨNG VÌ HỒ THỦY ĐIỆN XẢ NƯỚC
Hồ thủy điện Đa Nhim liên tục xả nước điều tiết trong tháng 11 và đầu tháng 12 khiến hàng loạt vùng sản xuất dọc sông Đa Nhim bị thiệt hại nặng. Nhiều nông hộ ở hạ lưu rơi vào cảnh điêu đứng khi hoa màu, nhà lưới và vật nuôi bị cuốn sạch chỉ sau một đêm.
Khắc phục sạt lở đèo Mimosa
ẢNH: LÂM VIÊN
Khắc phục sạt lở đèo Prenn -2
ẢNH: LÂM VIÊN
Cao điểm, đêm 17 rạng sáng 18.11, hồ thủy điện Đa Nhim xả nước điều tiết với lưu lượng lên đến 2.500 m³/giây, mức cao nhất từ trước đến nay. Dòng lũ đổ về khiến các xã D'Ran, Ka Đô, Quảng Lập, Đơn Dương, vùng trồng rau lớn nhất Lâm Đồng, bị tàn phá nặng nề với khoảng 2.000 ha cây trồng bị ngập úng hoặc cuốn trôi. Hàng trăm héc ta nhà lưới, nhà kính bị xé nát, cuốn trôi. Riêng xã D'Ran chịu thiệt hại nặng nhất, với hơn 1.320 ha cây trồng bị ảnh hưởng. Trong đó, khoảng 150 ha bị lũ cuốn mất toàn bộ lớp đất mặt màu mỡ. Nước lũ cũng làm chết hoặc cuốn trôi hàng nghìn con gia súc, gia cầm của người dân.
Ông Nguyễn Văn Trị, Trưởng thôn Lạc Thạnh (xã D'Ran), cho biết hơn 60 năm sống tại đây ông chưa từng chứng kiến trận ngập lụt kinh hoàng như vậy. Những năm trước, hồ thủy điện Đa Nhim xả nước điều tiết chỉ từ 400 - 700 m3/giây, nhưng năm nay do nước về hồ vượt cao trình nên có thời điểm phải xả lên 2.500 m3/giây. Nước xả từ hồ thủy điện kết hợp với mưa lớn liên tục đã gây ngập lụt trên diện rộng ở vùng hạ lưu.
Vùng canh tác rau ở dọc sông Đa Nhim tan hoang sau lũ
ẢNH: LÂM VIÊN
Lãnh đạo UBND xã Ka Đô cho biết, sau các đợt lũ cuối tháng 9 và tháng 10, người dân vừa tất bật phục hồi sản xuất thì đợt lũ lịch sử từ ngày 17 - 20.11 lại cuốn trôi toàn bộ thành quả. Không ít hộ bị "đuối sức", không còn vốn để tái sản xuất.
Khu vực trồng rau bị ngập nước, nông dân Lâm Đồng thiệt hại nặng
ẢNH: LÂM VIÊN
Đêm 3.12 đến sáng 4.12, hồ thủy điện Đa Nhim tiếp tục xả lũ với lưu lượng 300 m3/giây, cộng với mưa lớn kéo dài diện rộng nên nước lũ càng dâng cao, tiếp tục gây ngập lụt nặng vùng hạ lưu.
Theo thống kê của UBND tỉnh Lâm Đồng, từ ngày 16.11 - 5.12, toàn tỉnh có 10.310 hộ dân bị ảnh hưởng bởi mưa lũ. Mưa lớn khiến hơn 9.062 ha cây trồng và 1,2 ha thủy sản bị thiệt hại; hơn 14.309 con gia súc, gia cầm bị cuốn trôi hoặc chết; hơn 750 căn nhà hư hỏng một phần và 26 căn bị sập hoặc bị lũ cuốn trôi hoàn toàn. Tổng thiệt hại ước tính hơn 1.400 tỉ đồng.
Giao thông nhiều lần tê liệt
Đợt mưa lũ lịch sử từ giữa tháng 11 đến ngày 5.12 khiến hàng loạt tuyến đèo cửa ngõ vào trung tâm Đà Lạt (Lâm Đồng) liên tục sạt lở, làm giao thông tê liệt kéo dài. Đèo Prenn trên QL20 sạt lở nghiêm trọng từ ngày 17.11. Sau khi xử lý điểm sạt lở chính, trưa 25.11, xe cộ được phép qua đèo trên một nửa mặt đường đã được gia cố. Tuy nhiên, trong khi đang gia cố tiếp 5 điểm sạt lở, trưa 4.12, taluy dương tại Km 224+600 - Km 224+700 QL20 bất ngờ sập xuống, buộc phải cấm toàn bộ phương tiện qua lại. Đến 9 giờ ngày 5.12, các phương tiện (trừ xe tải) được phép lưu thông qua đèo Prenn theo khung giờ từ 5 - 22 giờ (từ ngày 5 - 7.12) trên 1/2 phần đường vừa được khắc phục đất đá, cây cối sạt lở.
Đoạn đèo Prenn bị sạt lở
ẢNH: LÂM VIÊN
Tình trạng tương tự xảy ra tại đèo Mimosa, cửa ngõ thứ hai vào Đà Lạt. Đêm 18.11, nước lũ xé toạc nền đường tại Km 226+700 QL20 khiến tuyến đèo hoàn toàn tê liệt. Đến chiều tối 30.11, đèo Mimosa được phép thông xe trở lại. Nhưng chỉ vài ngày sau, rạng sáng 3.12, đường tạm tiếp tục sạt lở đúng vị trí vừa mở, khiến đèo một lần nữa bị "đóng". Chiều 4.12, lực lượng chức năng đã xử lý xong, cho phép xe lưu thông trở lại.
Ở hướng khác, đèo D'Ran (QL20) nối Đà Lạt - Phan Rang (Khánh Hòa) bị sạt lở nghiêm trọng từ 28.10 nhưng đến nay vẫn chưa khắc phục xong.
