Luật BHXH (sửa đổi) đã được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ 7, trong đó quy định về rút BHXH một lần có sự điều chỉnh.
Quy định rút BHXH một lần sau ngày 1-7-2025 có nhiều thay đổi
Hiểu quy định rút BHXH một lần như thế nào mới đúng?
Theo đó, người lao động người lao động có thời gian đóng BHXH trước ngày luật này có hiệu lực thi hành (1-7-2025), đã chấm dứt tham gia BHXH, sau 12 tháng không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc mà cũng không tham gia BHXH tự nguyện, có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm, có đề nghị thì được hưởng BHXH một lần.
Như vậy, việc rút BHXH một lần vẫn được duy trì với người lao động đã, đang và sẽ tham gia đóng BHXH bắt buộc trước ngày 1-7-2025, nghĩa là dù cho người lao động mới bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 30-6-2025 thì vẫn được rút BHXH một lần nếu đủ các điều kiện kể trên.
Đối với người bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 1-7-2025 chỉ được rút BHXH một lần trong một số trường hợp đặc biệt, như: Đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH; ra nước ngoài để định cư; người đang mắc một trong những bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS; người có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; người khuyết tật đặc biệt nặng...
Chỉ có trường hợp người lao động sau 12 tháng nghỉ việc, không tham gia BHXH và có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm không được rút BHXH một lần nữa.
Như vậy, người lao động vẫn sẽ được rút BHXH một lần tuy nhiên điều kiện có phần khắt khe hơn so với trước đây.
Ổn định thị trường lao động
Một số chuyên gia nhận định việc điều chỉnh quy định mới về rút BHXH một lần tại Luật BHXH (sửa đổi) có ưu điểm là sẽ chấm dứt triệt để việc rút BHXH một lần đối với những người đóng BHXH sau thời gian luật sửa đổi có hiệu lực.
Theo đánh giá, có thể thời gian đầu sẽ có một bộ phận người lao động ồ ạt xin nghỉ việc để rút BHXH một lần, nhưng kể từ khi Luật có hiệu lực từ 1-7-2025 sẽ không còn tình trạng này. Điều này sẽ giúp ổn định lại thị trường lao động.
Người lao động đến làm thủ tục giao dịch BHXH
Một số chuyên gia khác cho rằng đây là bước đi quyết liệt, đưa luật Việt Nam tiệm cận với Luật quốc tế vì thực tế trên thế giới chưa có quốc gia nào đồng ý cho rút BHXH một lần. Hơn nữa, Việt Nam nhân văn hơn là vẫn đồng ý cho lao động rút BHXH một lần trong một số trường hợp đặc biệt.
Việc người tham gia mới chỉ được hưởng BHXH một lần trong một số trường hợp đặc biệt sẽ góp phần gia tăng số người ở lại hệ thống để được thụ hưởng các chế độ từ chính quá trình tích lũy khi tham gia BHXH của mình. Đồng thời, giảm gánh nặng cho cả xã hội, ngân sách nhà nước sau này ưu tiên cân đối nguồn lực để thực hiện các chính sách, chế độ mang tính chất bảo trợ xã hội"
Tuy nhiên, cũng theo các chuyên gia Việt Nam nên có thêm các chế độ (giới thiệu việc làm; vay vốn tín dụng; chế độ chăm sóc sức khỏe; miễn giảm học phí...) để hỗ trợ các lao động gặp khó khăn tài chính, mất việc không được rút BHXH một lần để giúp lao động tái trở lại thị trường lao động, ổn định cuộc sống.
