Chỉ đạo được Phó thủ tướng Trần Hồng Hà nêu ra tại cuộc họp với các bộ ngành, địa phương ứng phó cơn bão số 15 (bão Koto), đã đi vào Biển Đông với cường độ cấp 8, giật cấp 10.
Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, cho biết đến 8 giờ sáng nay (26.11), bão số 15 mạnh cấp 8, giật cấp 10, cách quần đảo Trường Sa khoảng 400 km về phía đông đông bắc.
Phó thủ tướng Trần Hồng Hà chỉ đạo cuộc họp ứng phó bão số 15
ẢNH: VGP
Các mô hình dự báo quốc tế hiện nay cho xu hướng chủ đạo là bão số 15 sẽ đi qua phía bắc quần đảo Hoàng Sa rồi đổi hướng lên phía bắc, ít có khả năng di chuyển vào khu vực ven biển các tỉnh Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng và Khánh Hòa vốn chịu thiệt hại nặng nề từ đợt mưa lũ vừa qua.
Khả năng cao đến 70 - 80% là bão sẽ tăng cường độ trong 2 ngày tới, nhưng mức tăng không lớn, tối đa lên cấp 10 - 11 khi tiến gần khu vực phía bắc quần đảo Trường Sa, giật cấp 13 - 14.
Sau thời điểm ngày 29 - 30.11, bão có xu hướng suy yếu nhanh do gặp không khí lạnh, không khí khô và vùng biển có nhiệt độ thấp dưới 26°C. Bão số 15 có thể giảm xuống áp thấp nhiệt đới, thậm chí trở lại thành vùng thấp.
Một đặc điểm đáng chú ý là thời gian tồn tại trên biển của bão số 15 kéo dài bất thường, khoảng 4 - 5 ngày, do nằm giữa hai hệ thống khí áp ở phía tây và phía đông. Bão di chuyển rất chậm, chỉ 20 km/giờ trong ngày 26.11 và có thể giảm còn 5 - 10 km/giờ.
Với kịch bản chính (xác suất 70%), bão số 15 đổi hướng khi cách Khánh Hòa - Gia Lai khoảng 450 - 500 km vào khoảng ngày 30.11. Gió mạnh trên đất liền được đánh giá là ít khả năng xảy ra. Mưa có thể xuất hiện từ Đà Nẵng đến Lâm Đồng trong ngày 1 - 2.12, lượng mưa khoảng 50 - 100 mm, tập trung vùng ven biển.
Kịch bản xấu (xác suất 20%), bão số 15 đi vào đất liền khu vực Nam Trung bộ, cường độ ở mức áp thấp nhiệt đới, gió yếu và lượng mưa khoảng 150 - 200 mm, chủ yếu ở ven biển.
Thứ trưởng Bộ NN-MT Nguyễn Hoàng Hiệp cho biết, 2 đặc điểm nổi bật của bão số 15 được thống nhất trong mọi kịch bản dự báo.
Thứ nhất, bão số 15 sẽ tồn tại trên biển trong thời gian rất dài, gần 6 ngày, từ 27.11 đến hết 1.12. Trong suốt thời gian này, tâm bão và vùng ảnh hưởng liên tục quần thảo khu vực biển thuộc quần đảo Trường Sa và một phần Hoàng Sa. Với diễn biến như vậy, chúng ta cần cấm biển tuyệt đối tại khu vực này trong toàn bộ thời gian nêu trên, không cho tàu thuyền, ngư dân ra khơi để đảm bảo an toàn.
Thứ hai, bão số 15 sẽ gây mưa tại khu vực từ Gia Lai đến Khánh Hòa, địa bàn vừa chịu thiệt hại nặng nề do đợt bão lũ vừa qua. Dù lượng mưa dự báo chỉ 50 - 70 mm, nguy cơ sạt lở đất vẫn rất cao do nền đất đã bão hòa nước. Ngập lụt có thể không lớn nhưng rủi ro sạt lở là chắc chắn, cần được các địa phương đặc biệt lưu ý.
Cảnh báo thiên tai đến từng thôn xóm, hộ dân
Kết luận cuộc họp, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà cho biết tình hình mưa lũ vừa qua tại các tỉnh miền Trung còn rất nặng nề, trong khi cơn bão số 15 sắp đổ bộ sẽ chồng thêm áp lực. Các địa phương cần cập nhật thông tin, dự báo chính xác và kích hoạt toàn bộ các quy định liên quan đến quản lý tàu thuyền, không cho phép hoạt động trong khu vực nguy hiểm.
Đối với các khu vực có nguy cơ sạt lở, cần duy trì kịch bản ứng phó với rủi ro thiên tai cấp độ 4, nhất là ở vùng miền núi. Đặc biệt, tiếp tục bố trí lực lượng để bảo đảm an toàn cho nhân dân và đánh giá lại các bản đồ ngập lụt, lũ quét, sạt lở, tai biến địa chất của 34 tỉnh thành.
"Bản đồ dự báo là công cụ chính để xây dựng kịch bản, phương án ứng phó", Phó thủ tướng nhấn mạnh và lưu ý thông tin dự báo phải được cập nhật đến cấp xã, phường để chính quyền cơ sở và người dân có thể chủ động phòng, tránh.
Về quy trình vận hành hồ thủy điện, Phó thủ tướng nêu rõ cần rà soát trách nhiệm của chủ hồ và quy trình liên hồ, bảo đảm thông tin đến hạ du kịp thời. Nếu không có biện pháp kiểm soát điều tiết, việc xả lũ đột ngột có thể gây ra lũ quét, mất an toàn cho người dân.
Đề cập đến vấn đề truyền thông trong thiên tai, Phó thủ tướng yêu cầu phải có quy định rõ ràng về cơ chế, phương tiện thông tin từ T.Ư đến địa phương, từ tỉnh xuống xã, đến tận thôn xóm, từng hộ dân để bảo đảm người dân nhận được cảnh báo thiên tai kịp thời, có thời gian di chuyển đến nơi an toàn.
