Mỹ kiềm chế Trung Quốc thất bại?
Mỹ đã thử hầu như mọi cách để giành chiến thắng trong cuộc đua công nghệ với Trung Quốc trên nhiều lĩnh vực như AI, năng lượng, xe tự hành, máy bay không người lái và xe điện. Theo WSJ, cho đến nay, không có cách nào tỏ ra hiệu quả.
Xe điện của Trung Quốc rẻ hơn và theo nhiều thước đo thì tốt hơn xe điện của Mỹ. Quốc gia này cũng thống trị trong lĩnh vực máy bay không người lái dân sự. Xe tự hành đã lăn bánh trên đường phố Vũ Hán và Bắc Kinh với tốc độ mà Waymo và Tesla vẫn chưa thể bắt kịp. Trung Quốc sản xuất phần lớn tấm pin mặt trời và pin trên thế giới. Và trong khi Mỹ và các đồng minh vẫn duy trì vị thế dẫn đầu về vi mạch tiên tiến và AI, thì khoảng cách này dường như đang thu hẹp nhanh hơn bao giờ hết.
Kết quả dẫn đến một cuộc tranh luận gay gắt giữa các nhà lãnh đạo nước Mỹ và các công ty phản đối. Các quan chức Nhà Trắng đồng loạt ủng hộ việc ngăn chặn sự tiến bộ công nghệ của Trung Quốc bằng cách cấm xuất khẩu vi mạch AI và các công cụ để sản xuất chúng.
Một số người bên ngoài chính quyền, bao gồm cả người đứng đầu Nvidia, cho rằng những chính sách như vậy đang phản tác dụng, gây hại cho các doanh nghiệp Mỹ.
Jensen Huang, giám đốc điều hành của Nvidia, cho biết Trung Quốc có thể chi 50 tỷ USD cho chip và máy chủ cho AI vào năm 2026 và công ty của ông sẽ mất thị trường đó do lệnh cấm mới đối với việc xuất khẩu chip AI tiên tiến sang Trung Quốc.
"Việc hạn chế các nhà sản xuất chip Trung Quốc chỉ làm họ mạnh hơn và làm suy yếu vị thế của Mỹ. Các hạn chế xuất khẩu đã thúc đẩy sự đổi mới và tăng quy mô của Trung Quốc", ông Huang chỉ trích.
Do không có chip từ Mỹ, Trung Quốc đang chuyển sang sử dụng chip do các công ty trong nước thiết kế và sản xuất hoàn toàn, bao gồm Huawei, Cambricon, CXMT và Semiconductor Manufacturing International Corporation.
Mỗi chip AI Ascend 910C mới nhất của Huawei chỉ mạnh bằng 1/3 so với Nvidia , nhưng được nhồi nhét nhiều hơn gấp năm lần vào mỗi siêu máy tính AI CloudMatrix 384 của công ty. Về mặt sức mạnh thô, Huawei đã vượt mặt Nvidia.
Mặc dù CloudMatrix 384 của Huawei cần lượng điện gấp bốn lần, Trung Quốc có lợi thế rất lớn về sản xuất năng lượng, Doug O'Laughlin, nhà phân tích tại SemiAnalysis, người nghiên cứu siêu máy tính AI mới của Huawei, cho biết. "Trung Quốc đã tăng cường sản xuất năng lượng trong 10 năm qua và có toàn bộ chuỗi cung ứng để tiếp tục làm theo cách như vậy", ông nói.
Trung Quốc liên tục mua công nghệ tiên tiến từ Mỹ và sao chép, sau đó mở rộng thành các doanh nghiệp lớn, một quá trình mà O'Laughlin ví như "một học sinh chuyên copy bài tập về nhà của người khác".
Không phải không bao giờ mà là khi nào?
Những hạn chế tiếp cận chip tiên tiến từ phía Mỹ đã thúc đẩy các khoản đầu tư lớn từ các công ty công nghệ và chính phủ Trung Quốc. Chip của Trung Quốc càng tốt, Mỹ càng cố gắng làm chậm lại sự tiến bộ.
Nhưng ý tưởng cho rằng cách thức như vậy sẽ khiến Trung Quốc ngày càng tụt hậu và mãi mãi không thể phát triển được là kỳ vọng đi ngược lại quy luật, Patrick Moorhead, nhà phân tích ngành bán dẫn, người từng là giám đốc điều hành tại AMD trong 11 năm, cho biết.
"Tôi đã làm việc trong ngành công nghệ 30 năm và tôi đã nghe rất nhiều câu nói, 'Ồ, Trung Quốc sẽ không bao giờ giải quyết được vấn đề này đâu'", ông cho biết. "Nhưng giờ đây, tôi nghĩ sẽ phải đổi lại là khi nào Trung Quốc sẽ giải quyết được vấn đề này".
Về lâu dài, Trung Quốc có thể ở vị thế tự sản xuất mọi thứ cần thiết để ngang bằng hoặc thậm chí vượt qua năng lực của các công ty như TSMC và Intel.
Các chuyên gia chỉ ra rằng Trung Quốc có sự kết hợp về nguồn lực độc đáo mà không quốc gia nào từng chiến tranh thương mại với Mỹ có được.
Dân số khổng lồ của họ được đào tạo cực kỳ tốt, từ công nhân nhà máy lành nghề đến các kỹ sư được đào tạo tại các trường đại học trong nước. Huang của Nvidia đã nhiều lần nói rằng một nửa số kỹ sư AI trên thế giới đang ở Trung Quốc.
Họ cũng có một thị trường nội địa khổng lồ để có thể ươm tạo các công ty trong nước trước khi vươn ra toàn cầu.
Và trong khi Trung Quốc còn phụ thuộc vào Mỹ và phần còn lại của thế giới đối với nhiều nguyên liệu thô và hàng hóa chuyên dụng, thì sự thúc đẩy liên tục, được tài trợ và có tổ chức tốt của chính quyền Trung Quốc đối với khả năng tự cung tự cấp sẽ khiến sự phụ thuộc đó thu hẹp lại.
Năm này qua năm khác, đất nước này đang sản xuất một tỷ lệ lớn hơn mọi thứ mà họ cần, từ các thành phần chip nhỏ nhất đến các tàu chở hàng lớn nhất.
