Tại kỳ họp thứ 3 HĐND TP.HCM khóa X, nhiệm kỳ 2021-2026 (kỳ họp chuyên đề) chiều 28/8, HĐND thông qua Nghị quyết về các chính sách khuyến khích phát triển dân số; quy định chế độ, khen thưởng, hỗ trợ đối với tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác dân số trên địa bàn thành phố, nhằm hỗ trợ giải quyết tình trạng mức sinh thấp.
Theo Nghị quyết, tất cả phụ nữ Việt Nam sinh sống tại TP.HCM sinh đủ hai con trước 35 tuổi được hỗ trợ một lần bằng tiền là 5 triệu đồng.
Các xã, phường, đặc khu, khu phố, ấp, khu dân cư trên địa bàn thành phố thực hiện tốt công tác dân số được khen thưởng, khuyến khích tùy mức độ hoàn thành mức sinh.
Cụ thể, xã phường 3 năm liên tục đạt và vượt tỷ lệ 60% cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ sinh đủ 2 con, được đề xuất tặng Bằng khen của Chủ tịch UBND TP.HCM, kèm theo hỗ trợ 30 triệu đồng.
Xã phường 5 năm liên tục đạt và vượt tỷ lệ 60% cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ sinh đủ 2 con, được đề xuất tặng Bằng khen của Chủ tịch UBND TP.HCM, kèm 60 triệu đồng.
Nghị quyết cũng quy định chính sách khuyến khích, khen thưởng, hỗ trợ kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh.
Theo đó, xã phường đạt 100% nội dung về kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh theo quy định, được đề xuất tặng Bằng khen của Chủ tịch UBND TP.HCM, kèm 1 triệu đồng.
Bên cạnh đó, thành phố cũng có các chính sách khuyến khích, khen thưởng, hỗ trợ góp phần nâng cao chất lượng dân số. Trong đó có tầm soát trước sinh và tầm soát sơ sinh cho phụ nữ, phụ nữ mang thai, trẻ sơ sinh thuộc hộ nghèo, cận nghèo, đối tượng bảo trợ xã hội, người sống tại xã đảo, đặc khu.
Mỗi trường hợp thực hiện tầm soát trước sinh và tầm soát sơ sinh được hỗ trợ tổng cộng 2 triệu đồng.
Cộng tác viên dân số trên địa bàn được hỗ trợ từ 600.000-700.000 đồng/tháng. Đồng thời hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế cho cộng tác viên dân số khi tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện.
Phụ nữ TP.HCM được hỗ trợ 5 triệu đồng khi sinh đủ 2 con trước 35 tuổi.
Ngoài chính sách khuyến khích, nâng tỷ lệ sinh, TP.HCM cũng có chính sách tập trung chăm sóc sức khỏe người cao tuổi. Trong đó, các xã phường đạt tỷ lệ 100% người cao tuổi có thẻ bảo hiểm y tế, được lập hồ sơ theo dõi sức khỏe và khám sức khỏe định kỳ, được đề xuất tặng Bằng khen của Chủ tịch UBND TP kèm hỗ trợ tiền mặt 30 triệu đồng.
Thống kê của Chi cục trưởng Dân số Kế hoạch hóa gia đình TP.HCM, mức sinh của thành phố hiện ở mức rất thấp so với cả nước dù những năm qua, ngành y tế thành phố đã thực hiện hiệu quả chương trình tầm soát, chẩn đoán, điều trị bệnh, tật trước sinh và sơ sinh.
Trong năm 2024, tổng tỷ suất sinh của thành phố đạt 1,4 con/phụ nữ, có xu hướng tăng nhẹ so với năm 2023 là 1,32 con, nhưng vẫn đang ở mức rất thấp.
Tình trạng mức sinh thấp tại TP.HCM đang ở mức báo động, để lại nhiều hệ lụy, như làm cho quá trình già hóa dân số diễn ra nhanh hơn, thiếu hụt nguồn lao động, ảnh hưởng đến an sinh xã hội.
Hiện tuổi thọ trung bình của người dân TP.HCM khoảng 76,7 tuổi, tỷ số giới tính khi sinh là 106,1 trẻ nam/100 trẻ nữ (con số thống kê tính đế cuối 2024).
