Theo Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM, tình hình sản xuất kinh doanh của cộng đồng doanh nghiệp trên địa bàn vẫn đối mặt nhiều khó khăn, đặc biệt là khu vực doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh cá thể.
Theo thống kê, bình quân mỗi tháng có gần 20.000 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, trong đó phần lớn là doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ hoặc hộ kinh doanh cá thể. Số doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động tăng 11,1%, giải thể tăng 15,4% so với cùng kỳ năm trước.
Nhiều hộ kinh doanh nhỏ ở TP.HCM phải trả lại mặt bằng, tạm ngưng hoạt động do chi phí cao và sức ép cạnh tranh từ thương mại điện tử.
Nguyên nhân chính được Hiệp hội chỉ ra là sự cạnh tranh khốc liệt từ thương mại điện tử và sự thay đổi thói quen tiêu dùng. Người dân chuyển mạnh sang mua sắm trực tuyến khiến các sạp chợ, cửa hàng truyền thống đóng cửa hàng loạt. Cùng với đó, chính sách siết quản lý thuế, hóa đơn điện tử, hàng giả, hàng nhái khiến nhóm hộ kinh doanh lớn tuổi, ít hiểu biết công nghệ khó thích ứng.
Những thay đổi đột ngột về quy định kê khai, nộp thuế và sử dụng hóa đơn điện tử đang tạo áp lực lớn cho các hộ kinh doanh truyền thống, khiến nhiều người chọn cách tạm ngưng hoạt động hoặc trả mặt bằng chờ thời.
Không chỉ khó khăn trong bán lẻ, khu vực doanh nghiệp sản xuất cũng chịu tác động mạnh. Các ngành chế biến lương thực thực phẩm, dệt may, da giày, đồ gỗ... đang bị thu hẹp quy mô do giá nguyên liệu đầu vào cao và thị trường xuất khẩu suy giảm. Giá thịt heo trong nước đắt hơn hàng nhập hàng chục phần trăm do chi phí thức ăn chăn nuôi tăng, công nghệ sản xuất lạc hậu, liên kết vùng nguyên liệu yếu.
Doanh nghiệp nhỏ và vừa gặp khó khăn trong tiếp cận vốn, khiến nhiều cơ sở sản xuất tạm ngưng hoạt động.
Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM cho biết, doanh nghiệp phản ánh chi phí đầu vào tăng mạnh, lợi nhuận sụt giảm, trong khi khả năng tiếp cận vốn vay ưu đãi rất hạn chế. Tỷ giá USD tăng từ 25.000 lên 26.500 đồng chỉ trong vòng một năm (từ tháng 9/2024 đến tháng 9/2025) đã khiến nợ phải trả của doanh nghiệp tăng tương ứng, làm giá hàng hóa và nguyên liệu nhập khẩu đội lên khoảng 6%.
Trong bối cảnh đó, niềm tin kinh doanh của doanh nghiệp vẫn được duy trì ở mức khá, với 63% doanh nghiệp tin tưởng vào triển vọng quý IV và đầu năm 2026, nhờ chính sách đầu tư công, kích cầu tiêu dùng và cải thiện môi trường đầu tư. Tuy nhiên, Hiệp hội cảnh báo, nếu không có giải pháp mạnh mẽ hơn trong việc giảm thuế, phí, hỗ trợ tín dụng và cải cách thủ tục hành chính, khu vực doanh nghiệp nhỏ sẽ tiếp tục thu hẹp.
Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM cũng đã có các kiến nghị gửi đến UBND TP.HCM gồm: giảm lãi suất tín dụng, giãn nợ thuế và bảo hiểm xã hội, đẩy mạnh kích cầu đầu tư - tiêu dùng, đồng thời sớm xử lý tình trạng chậm trễ trong giải quyết hồ sơ hành chính sau sáp nhập địa giới hành chính.
Hiệp hội cũng đề nghị Thành phố tập trung tháo gỡ rào cản tiếp cận vốn và đất đai, chuyển từ cơ chế “tiền kiểm” sang “hậu kiểm” trong quản lý doanh nghiệp để giảm gánh nặng thủ tục, đặc biệt là cho khu vực tư nhân và doanh nghiệp khởi nghiệp.
Dù GRDP 9 tháng đầu năm 2025 của TP.HCM vẫn đạt mức tăng 7,07% nhưng sức khỏe doanh nghiệp tư nhân vẫn là mối lo lớn nhất. Nếu không có giải pháp đồng bộ, tốc độ rút lui khỏi thị trường có thể còn tăng mạnh trong quý cuối năm bởi đây là giai đoạn được xem là bản lề cho phục hồi sản xuất, tiêu dùng và đầu tư.
