Ảnh minh họa
Trung Quốc đang trong quá trình thành lập một đội tàu chở khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) nhằm nhập khẩu khí đốt từ Nga, bất chấp các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với ngành năng lượng của Moscow. Những nỗ lực này hiện vẫn ở giai đoạn đầu, nhưng dấu hiệu về quyền sở hữu và hoạt động vận chuyển tàu tại Trung Quốc đang bắt đầu phản ánh mô hình đã từng xuất hiện ở Nga.
Các chuyên gia nhận định, việc xây dựng đội tàu LNG trong nước sẽ giúp Trung Quốc vận chuyển khí đốt Nga một cách “ngầm”, đồng thời tránh các hạn chế quốc tế đang áp dụng đối với một trong những ngành công nghiệp trọng yếu của Điện Kremlin.
Một ví dụ điển hình là tàu chở LNG CCH Gas, chuyên vận chuyển khí đốt Nga và hiện nằm trong danh sách đen, đã che giấu vị trí khi di chuyển đến một cảng ở Trung Quốc. Chủ sở hữu được đăng ký là CCH-1 Shipping, có địa chỉ hợp pháp tại Hong Kong trùng với mailbox của Samxin Secretarial Services. Đây là một hình thức thường được sử dụng để che giấu quyền sở hữu thực tế trong các giao dịch nhiên liệu từ Iran hoặc Nga. Một tàu LNG khác, gần đây đổi tên thành Kunpeng, cũng được phát hiện gần Singapore với cấu trúc sở hữu tương tự.
Tuy nhiên, việc xây dựng đội tàu LNG “ngầm” không hề đơn giản. Khí đốt LNG cần được vận chuyển ở nhiệt độ -162°C, đòi hỏi công nghệ bốc xếp và vận chuyển phức tạp hơn nhiều so với tàu chở dầu thông thường.
Cùng với đó, Trung Quốc cũng nới lỏng các hạn chế đối với nhà đầu tư tư nhân, cho phép họ sở hữu hơn 10% trong một số dự án đường sắt và năng lượng, phần lớn được tài trợ bằng ngân sách công, mở đường cho sự tham gia nhiều hơn của các tổ chức phi nhà nước vào các lĩnh vực chiến lược này.
Trường hợp này gợi nhớ tới “hạm đội bóng tối” của Nga, được xây dựng để xuất khẩu dầu khí tránh lệnh trừng phạt quốc tế. Ước tính, cứ 6 tàu chở dầu trên thế giới thì có 1 tàu thuộc đội tàu ngầm của Nga, chiếm khoảng 17% tổng số tàu chở dầu đang hoạt động. Phần lớn là tàu cũ, hoạt động dưới cờ trung lập, vừa gây rủi ro môi trường vừa được dùng để bán dầu lách trừng phạt.
Các diễn biến này cho thấy Trung Quốc đang chủ động xây dựng năng lực vận chuyển khí đốt Nga, mở ra một chương mới trong chiến lược năng lượng và thương mại quốc tế, giữa bối cảnh địa chính trị và các lệnh trừng phạt ngày càng chặt chẽ.
Trong vài năm qua, Trung Quốc đã vươn lên trở thành quốc gia nhập khẩu Khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) lớn nhất thế giới, vượt qua Nhật Bản để trở thành nước mua khí siêu lạnh hàng đầu kể từ năm 2021. Vị thế thống trị này đã định hình dòng chảy năng lượng châu Á, với quốc gia tỷ dân này chiếm hơn 40% tổng mức tăng trưởng nhập khẩu LNG của lục địa. Lượng nhập khẩu cả năm 2025 dự kiến sẽ giảm 6-11% xuống còn 76,65 triệu tấn.
