Thu ngân sách năm 2025 dự kiến tăng gần 17%

Trong số đó, thu nội địa vẫn là trụ cột chính và có mức tăng ổn định. Dù giá dầu thô giảm khiến khoản thu từ dầu và xuất nhập khẩu bị ảnh hưởng, nhưng nhờ nền kinh tế trong nước phục hồi khá vững, hoạt động sản xuất kinh doanh cải thiện, nên tổng thu ngân sách vẫn đạt và vượt dự toán.

Trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều biến động, sản xuất trong nước đối mặt với không ít thách thức, kết quả thu ngân sách năm 2025 vẫn cho thấy nỗ lực điều hành linh hoạt của ngành tài chính. Với việc thực hiện đồng thời các chính sách tài khóa hỗ trợ doanh nghiệp, người dân và đẩy mạnh chi đầu tư phát triển, ngân sách nhà nước vẫn giữ được cân đối tương đối vững, tạo nền tảng cho ổn định vĩ mô và tăng trưởng giai đoạn tới.

Về chi ngân sách ước cả năm đạt gần 3,06 triệu tỷ đồng, tăng gần 19% so với dự toán, trong đó chi đầu tư phát triển được ưu tiên hàng đầu. Theo tính toán, phần chi cho đầu tư phát triển năm 2025 ước đạt hơn 1 triệu tỷ đồng, tăng khoảng 30% so với dự toán.

Việc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, tập trung cho các dự án hạ tầng chiến lược, chuyển đổi năng lượng và chuyển đổi số được xem là động lực chủ lực thúc đẩy tăng trưởng. Trong khi đó, chi thường xuyên tiếp tục được siết chặt, tiết kiệm để tạo thêm dư địa cho chi đầu tư và an sinh xã hội.

Mục tiêu năm 2025 được Chính phủ xác định rõ chính sách tài khóa sẽ phối hợp chặt chẽ với chính sách tiền tệ nhằm kiểm soát lạm phát, đảm bảo an toàn tài chính quốc gia, và hỗ trợ phục hồi kinh tế.

Theo đó, tổng số các gói miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí ước khoảng hơn 200 nghìn tỷ đồng, ược triển khai linh hoạt để giảm áp lực dòng tiền cho doanh nghiệp và người dân, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất, xuất khẩu, xây dựng, vận tải và công nghệ. Tuy vậy, bội chi ngân sách nhà nước vẫn được kiểm soát ở mức hợp lý, ước khoảng 3,6% GDP, thấp hơn so với dự toán Quốc hội cho phép (3,8% GDP).

Theo các chuyên gia kinh tế, chính sách tài khóa năm nay không chỉ đóng vai trò “đỡ đòn” cho doanh nghiệp, mà còn là “mồi lửa” cho đầu tư công - yếu tố đang kéo nền kinh tế đi lên. Khi đầu tư công giải ngân mạnh sẽ lan tỏa sang khu vực tư nhân, tạo chuỗi cầu nối về vật liệu, lao động, dịch vụ, qua đó hỗ trợ tăng thu ngân sách bền vững hơn.

Các chuyên gia kinh tế cũng cho rằng, trong điều hành ngân sách năm 2025, Chính phủ đã thể hiện rõ tư duy “chủ động – linh hoạt – kỷ cương”. Việc tăng chi đầu tư phát triển không chỉ là giải pháp tình thế, mà còn là chiến lược dài hạn nhằm tái cấu trúc nền kinh tế theo hướng bền vững. Quan trọng hơn, ngành tài chính đã chuyển hướng quản lý thu - chi sang mô hình dựa trên dữ liệu, giảm thủ công, tăng tính minh bạch và hiệu quả.

Song các chuyên gia cũng lưu ý, bên cạnh kết quả tích cực, việc giải ngân vốn đầu tư công vẫn chưa đạt yêu cầu khi đến hết quý III mới đạt hơn 55% kế hoạch. Một số địa phương còn tình trạng chậm phân bổ, vướng mắc về giải phóng mặt bằng và thủ tục đầu tư. Ngoài ra, thu ngân sách tuy tăng mạnh nhưng còn phụ thuộc nhiều vào khu vực doanh nghiệp lớn, trong khi khu vực hộ kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ và vừa chưa hồi phục hoàn toàn.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, thời gian tới, ngành tài chính sẽ tiếp tục thực hiện chính sách tài khóa chủ động, mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm, phối hợp chặt chẽ với chính sách tiền tệ để đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô và thực hiện mục tiêu tăng trưởng hai con số giai đoạn 2026–2030.

Theo Bộ trưởng, ngành tài chính sẽ phát huy nguồn lực từ ngân sách nhà nước cùng với nguồn lực toàn xã hội để thực hiện hiệu quả ba đột phá chiến lược, các nghị quyết đột phá của Bộ Chính trị, đồng thời bảo đảm 3% tổng chi ngân sách hằng năm cho khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đây là nền tảng quan trọng để đến năm 2030, Việt Nam nằm trong nhóm 3 nước dẫn đầu Đông Nam Á về kinh tế số.

Các chuyên gia kinh tế nhận định, năm 2025 cho thấy bức tranh ngân sách nhà nước tích cực và vững vàng hơn sau giai đoạn nhiều biến động. Việc duy trì tăng trưởng thu, kiểm soát bội chi, đẩy mạnh đầu tư công, đồng thời thực hiện hàng loạt chính sách tài khóa hỗ trợ người dân, doanh nghiệp cho thấy năng lực điều hành ngày càng linh hoạt và hiệu quả của ngành tài chính.

Bài toán của những năm tới không chỉ là giữ được kỷ luật tài khóa, mà còn phải nâng cao chất lượng chi tiêu công, đảm bảo từng đồng ngân sách thực sự đi vào phát triển, lan tỏa được giá trị cho nền kinh tế và đời sống người dân.