Hãy tưởng tượng một quả tên lửa không chỉ lao vút như chớp với tốc độ 480 km/h, đánh trúng mục tiêu cách 40km chỉ trong 5 phút, mà còn ‘bay lơ lửng’ trên bầu trời tới 25 phút để săn lùng kẻ thù như một con diều tác chiến thông minh.
Đó chính là tên lửa L-SPIKE 4X - ‘quái vật’ mới từ Rafael Advanced Defense Systems của Israel, ra mắt tại triển lãm AUSA 2025.
Với công nghệ AI nhận diện mục tiêu tự động và khả năng sống sót trong môi trường GPS bị chặn, vũ khí này hứa hẹn thay đổi cuộc chơi trên chiến trường hiện đại, đặc biệt khi loitering munition đang ‘làm mưa làm gió’ ở Ukraine. Liệu đây có phải ‘kẻ hủy diệt’ mới định hình tác chiến hiện đại?
Video: defence-industry.eu/fragoutmag.com
Công nghệ tên lửa L-SPIKE 4X: Sự kết hợp hoàn hảo giữa tên lửa và munition lơ lửng
L-SPIKE 4X, hay còn gọi là ‘Launched Effect’ (hiệu ứng phóng), là thành viên mới nhất trong gia đình tên lửa SPIKE nổi tiếng của Rafael Advanced Defense Systems, một trong những nhà sản xuất vũ khí hàng đầu Israel.
Ra mắt chính thức vào ngày 9/10 tại triển lãm AUSA Annual Meeting & Exposition ở Washington D.C., L-SPIKE 4X không phải là một drone tự sát thông thường (loitering munition) được ‘ghép’ thêm đầu đạn, mà là một tên lửa được thiết kế từ đầu với khả năng lơ lửng tích hợp.
Điều này mang lại sự kết hợp đột phá giữa tốc độ tên lửa truyền thống và sự kiên trì của các hệ thống ‘bay chờ’ (loitering), giúp nó trở thành vũ khí lý tưởng cho các môi trường chiến đấu bị tranh chấp (contested environments).
Yoav Tourgeman, CEO của Rafael, nhấn mạnh: ‘L-SPIKE 4X đưa dòng tên lửa SPIKE lên một tầm cao mới, kết hợp tốc độ và độ chính xác của tên lửa với sự kiên trì của Launched Effect. Tương thích với các bệ phóng SPIKE NLOS hiện có giúp tích hợp nhanh chóng và mở rộng lựa chọn hoạt động trên không, bộ binh và hải quân’.
Với trọng lượng chỉ 50kg (bao gồm canister), hệ thống này sẵn sàng đặt hàng ngay hôm nay và đại diện cho thế hệ thứ 6 của công nghệ tên lửa dẫn đường quang điện (EO) ngày/đêm.
Đặc điểm kỹ thuật nổi bật: Tốc độ, phạm vi và khả năng lơ lửng
L-SPIKE 4X được trang bị động cơ phản lực (jet propulsion), cho phép nó đạt tốc độ tối đa khoảng 480km/h (Mach 0.4), giúp tiếp cận mục tiêu cách xa 40km chỉ trong vỏn vẹn 5 phút, nhanh hơn đáng kể so với hầu hết các loitering munition chạy điện khác, vốn mất 20-30 phút để bay cùng quãng đường.
Trong chế độ lơ lửng (loitering mode), tên lửa có thể duy trì vị trí trên không lên đến 25-30 phút, tùy theo cấu hình, cho phép quan sát và tấn công linh hoạt mà không cần quay về bệ phóng.
Về đầu đạn, L-SPIKE 4X hỗ trợ hai biến thể chính:
Tandem HEAT (High Explosive Anti-Tank): Đầu đạn kép chuyên phá hủy xe tăng hiện đại, có khả năng xuyên giáp vượt trội.
Multi-Purpose: Linh hoạt hơn, dùng để tấn công nhân sự, phương tiện nhẹ, công trình hoặc mục tiêu mềm.
Hệ thống sử dụng cảm biến EO (Electro-Optical) thế hệ mới, hỗ trợ theo dõi tự động thời gian thực, nhận diện mục tiêu di động và tấn công chính xác ngay cả trong điều kiện thời tiết xấu.
Kích thước nhỏ gọn và dấu vết radar thấp (low signature) giúp tăng khả năng sống sót, trong khi chế độ ‘salvo’ cho phép phóng đồng loạt lên đến 4 tên lửa cùng lúc từ một người vận hành.
Công nghệ cốt lõi của L-SPIKE 4X: AI, chống nhiễu và tương thích đa nền tảng
Điểm sáng công nghệ của tên lửa L-SPIKE 4X nằm ở bộ hỗ trợ tự động hóa (autonomy suite) tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI).
AI không chỉ hỗ trợ nhận diện mục tiêu tự động (automatic target recognition) và thu thập hình ảnh (image acquisition), mà còn cho phép chế độ ‘man-in-the-loop’ - người vận hành giữ quyền quyết định cuối cùng, giảm rủi ro sai sót.
Một người dùng có thể giám sát và phối hợp tới 4 tên lửa cùng lúc, tăng hiệu quả tác chiến mà không cần đội ngũ lớn.
Trong môi trường tác chiến điện tử (contested electromagnetic environments), L-SPIKE 4X nổi bật với liên kết truyền thông được ‘cứng hóa’ (hardened communications), chống nhiễu và hoạt động mà không cần GPS (GPS-denied).
Điều này đặc biệt quan trọng trong các cuộc xung đột hiện đại như ở Ukraine, nơi hệ thống loitering đang chứng minh giá trị chống lại xe tăng và pháo binh Nga.
So với các đối thủ như Switchblade 600 (Mỹ, tốc độ ~110km/h) hay Lancet (Nga, 80-110km/h), L-SPIKE 4X vượt trội về tốc độ tiếp cận, giảm thời gian phản ứng của kẻ thù và tăng xác suất trúng đích.
Về nền tảng phóng, nó tương thích hoàn hảo với bệ phóng SPIKE NLOS hiện có trên bộ binh (ground), trực thăng (rotary-wing air) và tàu chiến (naval), giúp các lực lượng vũ trang dễ dàng nâng cấp mà không cần đầu tư lớn.
Ứng dụng chiến lược và tiềm năng trên chiến trường
L-SPIKE 4X được thiết kế để đối phó với các mối đe dọa thời gian thực, như nhóm xe tăng hoặc hệ thống phòng không di động. Khả năng ‘massed precision effects’ cho phép tấn công theo sau (follow-on strikes) hoặc đồng thời nhiều mục tiêu, biến nó thành ‘sát thủ’ đa năng trong tác chiến bất đối xứng.
Trong bối cảnh loitering munition đang thay đổi cục diện ở Ukraine, nơi các hệ thống như Hero-120 hay Lancet được sử dụng rộng rãi, L-SPIKE 4X mang đến lợi thế vượt trội nhờ tốc độ và độ chính xác tên lửa thuần túy.
Rafael nhấn mạnh rằng hệ thống này không chỉ là vũ khí, mà còn là giải pháp ‘intuitve và đơn giản’ cho các thách thức tác chiến hiện đại, từ biên giới đến biển.
Với giá thành cạnh tranh (dù chưa công bố chính thức) và khả năng sản xuất hàng loạt, L-SPIKE 4X có thể nhanh chóng trở thành lựa chọn hàng đầu cho các đồng minh của Israel và Mỹ.
L-SPIKE 4X không chỉ là một bước tiến công nghệ, mà còn là minh chứng cho sự tiến hóa của vũ khí chính xác trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo (AI) và tác chiến điện tử.
Khi ra mắt tại AUSA 2025, nó hứa hẹn sẽ thu hút sự chú ý từ các cường quốc quân sự, đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng toàn cầu ngày càng leo thang.
Rafael đang định hình lại khái niệm ‘tên lửa lơ lửng’ - nhanh hơn, thông minh hơn và chết chóc hơn bao giờ hết.
