Tên lửa chống tăng Bulat 9M134, do Tập đoàn High-Precision Complexes thuộc Rostec (Nga) phát triển, là một bước tiến công nghệ đáng chú ý trong lĩnh vực vũ khí chống tăng hiện đại. Bài viết này sẽ phân tích sâu các đặc điểm công nghệ, ưu thế chiến thuật, tiềm năng ứng dụng thực tế và triển vọng phát triển của dòng tên lửa này.
Đặc điểm công nghệ nổi bật
Bulat 9M134 là loại tên lửa chống tăng dẫn đường hạng nhẹ, được thiết kế để tích hợp vào các tổ hợp chống tăng hiện đại và đóng vai trò bổ sung hoặc thay thế từng phần cho hệ thống Kornet, vốn là vũ khí chống tăng chủ lực của Nga trong nhiều năm qua.
Một trong những ưu điểm nổi bật nhất của Bulat là trọng lượng nhẹ hơn đáng kể so với Kornet. Thiết kế này cho phép các kíp chiến đấu mang theo số lượng đạn gấp 4 lần, từ đó tăng khả năng duy trì hỏa lực liên tục và giảm phụ thuộc vào hậu cần.
Sự cơ động được cải thiện rõ rệt nhờ vào khối lượng vũ khí giảm nhẹ, đặc biệt hữu ích trong các chiến dịch kéo dài hoặc tại các khu vực chiến trường có tiếp tế hạn chế.
Về năng lực tấn công, Bulat được tối ưu hóa để tiêu diệt các phương tiện bọc thép trung bình và nhẹ, bao gồm cả xe được trang bị giáp phản ứng nổ (ERA), cũng như các mục tiêu không bọc thép như xe vận tải quân sự. Điều này giúp phân hóa vai trò sử dụng so với Kornet, vốn thiên về tiêu diệt xe tăng chiến đấu chủ lực (MBT).
Đáng chú ý, Bulat được phát triển để tương thích với các tổ hợp tên lửa chống tăng (PTRK) hiện có, giúp giảm chi phí đào tạo, bảo trì và triển khai trên diện rộng.
Ưu thế chiến thuật
Trong bối cảnh chiến tranh hiện đại ngày càng đòi hỏi tính cơ động cao và khả năng tác chiến đa dạng, Bulat mang lại nhiều lợi thế chiến thuật đáng kể.
Trọng lượng nhẹ cho phép đơn vị chiến đấu tăng số lượng đạn mang theo mà không ảnh hưởng đến tốc độ cơ động, giúp duy trì hỏa lực lâu hơn mà không cần tiếp tế thường xuyên.
Khác với Kornet chuyên tiêu diệt mục tiêu hạng nặng, Bulat tập trung vào các mục tiêu linh hoạt hơn như xe bọc thép chở quân (APC), xe chiến đấu bộ binh (IFV), và các phương tiện không giáp, vốn chiếm tỷ lệ lớn trong giao tranh đô thị hoặc phi truyền thống.
Với sức công phá vừa phải nhưng đủ để tiêu diệt các mục tiêu không yêu cầu hỏa lực quá mạnh, Bulat là giải pháp tiết kiệm và hiệu quả hơn trong nhiều tình huống, góp phần tối ưu hóa nguồn lực quân sự.
Khối lượng vũ khí giảm giúp binh sĩ di chuyển nhanh chóng và dễ triển khai ở các địa hình phức tạp như đô thị, rừng núi hoặc môi trường khắc nghiệt.
Tiềm năng ứng dụng trên chiến trường
Kết quả thử nghiệm năm 2024 cho thấy Bulat đáp ứng tốt các yêu cầu của tác chiến hiện đại, đặc biệt là trong các môi trường tác chiến hạn chế về tiếp tế hoặc có yêu cầu cơ động cao như chiến tranh đô thị và hoạt động đặc nhiệm.
Với đặc tính nhỏ gọn và khả năng tiêu diệt xe bọc thép hạng trung, Bulat là lựa chọn lý tưởng cho các trận đánh tại đô thị, nơi các phương tiện hạng nặng khó triển khai, còn hỏa lực linh hoạt lại phát huy tối đa hiệu quả.
Các đơn vị đặc nhiệm có thể mang theo nhiều tên lửa Bulat hơn mà vẫn duy trì được khả năng cơ động. Điều này đặc biệt phù hợp với các nhiệm vụ tác chiến sâu, tập kích nhanh hoặc hoạt động sau phòng tuyến địch.
Với uy tín từ hệ thống Kornet, Bulat được kỳ vọng trở thành một dòng sản phẩm xuất khẩu hấp dẫn. Các quốc gia tại Trung Đông, châu Phi và châu Á, nơi Nga đã có sẵn quan hệ quốc phòng sâu rộng, là những thị trường đầy tiềm năng.
Thách thức và triển vọng
Mặc dù Bulat có thể xuyên giáp phản ứng nổ, hiệu quả của nó trước các xe tăng hiện đại được trang bị giáp composite hoặc hệ thống phòng vệ chủ động (APS) vẫn còn là dấu hỏi. Trong khi đó, thị trường vũ khí chống tăng toàn cầu đang chịu cạnh tranh khốc liệt từ các hệ thống tiên tiến như Javelin (Mỹ), Spike (Israel) và NLAW (Anh - Thụy Điển).
Tuy nhiên, triển vọng nâng cấp Bulat tiếp theo là rất khả quan. Việc tích hợp các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI) cho dẫn đường chính xác, hoặc tăng tầm bắn và khả năng chống đối kháng điện tử, có thể giúp Bulat vươn lên mạnh mẽ trong tương lai.
Tên lửa chống tăng Bulat 9M134 là minh chứng cho nỗ lực hiện đại hóa và tối ưu hóa vũ khí chiến thuật của Nga. Với thiết kế nhẹ, khả năng mang theo nhiều đạn và hiệu quả cao trong môi trường tác chiến đa dạng, Bulat không chỉ là lựa chọn lý tưởng cho lực lượng bộ binh mà còn hứa hẹn trở thành sản phẩm xuất khẩu tiềm năng.
Trong bối cảnh chiến tranh ngày càng phi truyền thống và phức tạp, Bulat là lời đáp của Nga dành cho yêu cầu về một hệ thống vũ khí cơ động, linh hoạt và hiệu quả chi phí.
