Một nghiên cứu từ Đại học Bắc Kinh và Tập đoàn hạt nhân quốc gia Trung Quốc cho thấy mẫu đá mà tàu vũ trụ Hằng Nga 6 của nước này đem về từ Mặt Trăng có thể làm đảo lộn lịch sử của thiên thể này.
Trước đây, một số phân tích từ mẫu vật Hằng Nga 6 đã chỉ ra 2 nửa Mặt Trăng - gồm "mặt sáng" hướng về phía Trái Đất và "mặt tối" còn lại - rất khác nhau. Sự khác biệt này không chỉ nằm ở bề mặt, mà còn thể hiện bên trong lớp phủ.
Mặt Trăng có thể là 2 thiên thể khác nhau ghép lại - Minh họa AI: Thu Anh
Trong nghiên cứu mới, nhóm tác giả một lần nữa làm rõ điều đó khi phân tích thành phần khoáng chất mẫu đá 2,8 tỉ tuổi mà tàu Hằng Nga 6 mang về.
Kết quả cho thấy đá có nguồn gốc từ dung nham sâu bên trong Mặt Trăng ở nhiệt độ khoảng 1.100 độ C , thấp hơn khoảng 100 độ C so với các mẫu lấy từ mặt gần.
Mặt tối của Mặt Trăng cũng có lớp vỏ dày hơn, nhiều núi và hố va chạm hơn, có vẻ như ít có hoạt động núi lửa hơn, với ít mảng bazan tối màu hình thành từ dung nham cổ đại hơn.
Trong nghiên cứu mới, các tác giả cho rằng rằng bên trong mặt tối có thể mát hơn do có ít nguyên tố sinh nhiệt hơn, tức các nguyên tố như uranium, thorium và kali, vốn giải phóng nhiệt do quá trình phân rã phóng xạ.
Giả thuyết hàng đầu cho hiện tượng này là một vụ va chạm mạnh trong quá khứ, khi Mặt Trăng mới hình thành.
Kẻ tấn công có thể là một tiểu hành tinh đủ lớn và mạnh mẽ để làm rối loạn cấu trúc Mặt Trăng non trẻ từ ngoài vào trong.
Tuy nhiên, có một kịch bản thú vị hơn: Kẻ va chạm có thể là một vệ tinh tự nhiên thứ hai của Trái Đất.
Theo kịch bản giả thuyết này, Trái Đất sơ khai có tới 2 mặt trăng: Một là thiên thể mang tên Mặt Trăng ngày nay, trong trạng thái sơ khai, hai là một thiên thể nhỏ hơn tạm gọi là "Mặt Trăng nhỏ".
Môi trường hỗn loạn của hệ Mặt Trời non trẻ đã thúc đẩy 2 vệ tinh cổ đại của Trái Đất va chạm lẫn nhau, tạo nên một thiên thể mới kiểu Frankenstein, ghép từ cơ thể cũ của 2 mặt trăng đã vỡ.
Phần lớn vật liệu từ một trong 2 thiên thể tạo nên mặt sáng của Mặt Trăng, luôn hướng về Trái Đất; trong khi mặt tối chủ yếu là vật liệu từ thiên thể còn lại.
Nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí khoa học Nature Geoscience.
