Đây vốn được kỳ vọng là cột mốc quan trọng trong quá trình phát triển Starship, song một lần nữa bị trì hoãn sau hàng loạt thất bại trong các lần thử nghiệm trước đó.
Tàu vũ trụ Starship của SpaceX được đặt trên tên lửa đẩy siêu nặng tại bệ phóng, trước chuyến bay thử nghiệm lần thứ mười, tại khu phức hợp của công ty ở Starbase, Texas, Mỹ. (Ảnh: Reuters)
Tên lửa Starship, gồm tầng đẩy Super Heavy cao 70,7m và tầng trên cao 52m, đã được lắp đặt trên bệ phóng và nạp nhiên liệu, sẵn sàng cho giờ cất cánh dự kiến vào 19h35 (giờ miền Đông Mỹ). Tuy nhiên, chỉ 30 phút trước khi khởi động, SpaceX thông báo trên X (Twitter cũ): “ Chúng tôi tạm dừng vụ phóng Starship thứ 10 hôm nay để có thêm thời gian khắc phục sự cố với hệ thống mặt đất. ”
Theo kế hoạch, lần phóng vừa bị hủy sẽ thử nghiệm nhiều công nghệ then chốt: Tầng đẩy Super Heavy tách khỏi Starship ở độ cao hàng chục km, sau đó hạ cánh xuống Vịnh Mexico để kiểm chứng cấu hình động cơ dự phòng. Trong khi đó, tầng trên dự kiến sẽ đốt động cơ để bay vào quỹ đạo dưới, phóng thử loạt vệ tinh Starlink giả định và tái kích hoạt động cơ.
Giai đoạn quan trọng nhất là quá trình tái nhập khí quyển qua Ấn Độ Dương – thử thách cực hạn cho hệ thống gạch chắn nhiệt và cánh điều hướng. Đây được coi là bước kiểm tra quyết định khả năng tái sử dụng nhanh, yếu tố mà Musk luôn nhấn mạnh là chìa khóa hạ giá thành khai thác không gian.
Trước đó, CEO Elon Musk dự kiến sẽ công bố bản cập nhật tiến độ phát triển Starship ngay trước khi phóng, song buổi phát trực tiếp đã bị hủy bỏ. Hiện chưa có lịch phóng lại, nhưng theo kinh nghiệm trước đây, các sự cố tương tự thường chỉ mất vài ngày để xử lý.
Starship được coi là nền tảng then chốt trong chiến lược không gian của SpaceX cũng như tham vọng đưa con người lên Sao Hỏa của Elon Musk. NASA kỳ vọng có thể sử dụng Starship sớm nhất vào năm 2027 cho sứ mệnh đưa phi hành gia lên Mặt Trăng – lần đầu tiên kể từ chương trình Apollo.
Các nhiếp ảnh gia lắp đặt máy ảnh điều khiển từ xa để chuẩn bị cho vụ phóng Starship trong chuyến bay thử nghiệm lần thứ 10 của SpaceX tại khu phức hợp của công ty ở Starbase, Texas. (Ảnh: Reuters)
Phiên bản Starship hiện tại được trình làng đầu năm 2025 sau các thử nghiệm thành công với mẫu thu nhỏ trong 2024. Nhưng kể từ đó, liên tiếp xảy ra trục trặc. Hai vụ nổ lớn ngoài khơi Florida khiến mảnh vỡ rơi xuống Turks & Caicos và trôi dạt vào các bãi biển Bahamas. Tháng 5, Starship mất kiểm soát khi đang chuẩn bị hạ cánh ở Ấn Độ Dương. Sang tháng 6, một nguyên mẫu khác phát nổ ngay tại bệ thử ở Nam Texas, gây hư hại cơ sở hạ tầng.
Các mảnh vỡ còn lại sau vụ nổ của tàu vũ trụ Starship thuộc SpaceX, rơi xuống ngoài khơi Bahamas (Mỹ) ngày 6/3/2025. (Ảnh: Reuters)
Những sự cố này làm dấy lên chỉ trích từ cộng đồng quốc tế. Mexico cảnh báo khả năng kiện SpaceX do mảnh vỡ ảnh hưởng đến vùng biển nước này. Trong khi đó, Anh cũng ra tuyên bố ngày 21/8 cho biết đang phối hợp chặt chẽ với Mỹ để bảo đảm an toàn cho các lãnh thổ hải ngoại như Turks & Caicos.
Các sự cố liên tiếp khiến giới chuyên gia đặt dấu hỏi lớn về tính khả thi của kế hoạch NASA đưa con người trở lại Mặt Trăng vào năm 2027 với sự hỗ trợ từ Starship.
“ Rất khó để dự đoán kết quả sẽ đi về đâu ,” ông Garrett Reisman – cựu phi hành gia NASA, cố vấn của SpaceX và hiện là giáo sư kỹ thuật hàng không vũ trụ tại Đại học Nam California – nhận định - “ Hoặc là nó sẽ chẳng bao giờ thành công, hoặc sẽ trở thành cuộc cách mạng cho toàn bộ tương lai của chúng ta trong không gian, kể cả địa chính trị. ”
