Một công dân phản ánh, gia đình có mảnh đất do cha ông để lại, đã được tỉnh Hòa Bình (cũ) cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) năm 1996 với diện tích 2.000m2 đất ở.
Sau sáp nhập, mảnh đất này thuộc xã Hòa Lạc (Hà Nội).
Hiện nay, gia đình có nhu cầu chia đất cho 5 người con. Tuy nhiên, khi làm thủ tục tách thửa và cấp đổi sổ đỏ, cơ quan nhà nước chỉ công nhận 400m2 đất ở, còn lại 1.600m2 chuyển sang đất trồng cây lâu năm. Trong khi đó, trên thực tế gia đình đã xây dựng nhà ở trên diện tích hơn 800m2.
Công dân thắc mắc, nếu Nhà nước chỉ công nhận 400m2 đất ở thì phần diện tích xây dựng hơn 400m2 còn lại của gia đình có bị xem là xây dựng trái phép và có bị cưỡng chế tháo dỡ không?
Việc giảm diện tích đất ở từ 2.000m2 xuống 400m2 như vậy có phù hợp với quy định pháp luật không? Nếu đúng, Nhà nước có chính sách hỗ trợ nào để bảo đảm quyền lợi cho người dân, tránh tình trạng gia đình phải bỏ ra khoản chi phí rất lớn để chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ trồng cây lâu năm sang đất ở?
Trả lời vấn đề trên, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, câu hỏi của công dân là vụ việc cụ thể, cần căn cứ vào hồ sơ lưu trữ và các quy định của địa phương để trả lời. Do đó, Bộ không có cơ sở để trả lời cụ thể, tuy nhiên đưa ra ý kiến chung về nguyên tắc.
Theo khoản 3 Điều 256 Luật Đất đai năm 2024, sổ đỏ đã được cấp theo quy định của pháp luật về đất đai, nhà ở và xây dựng trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành vẫn có giá trị pháp lý và không phải cấp đổi sang giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất. Trường hợp có nhu cầu thì được cấp đổi theo quy định của luật này.
Căn cứ quy định trên, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho hay, trường hợp sổ đỏ của gia đình được cấp năm 1996 theo đúng quy định thì vẫn có giá trị pháp lý.
Theo điểm c khoản 3 Điều 152 Luật Đất đai, trường hợp cơ quan có thẩm quyền cấp sổ đỏ tại Điều 136 của luật này phát hiện sổ đã cấp không đúng diện tích thì kiểm tra lại, thông báo cho người sử dụng đất biết rõ lý do và quyết định thu hồi giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định.
Việc cấp lại sổ đỏ sau khi thu hồi thực hiện theo quy định tại khoản 7 Điều 152 Luật Đất đai.
Trường hợp công dân không đồng ý với kết quả giải quyết thủ tục hành chính của cơ quan có thẩm quyền tại địa phương, người dân có quyền khiếu nại, khởi kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính về quản lý đất đai theo quy định tại Điều 237 Luật Đất đai.
