Theo Bộ GD&ĐT, nhiều địa phương sáp nhập trường học hợp lý, giảm tình trạng manh mún, giảm thiểu đáng kể số lượng cơ sở giáo dục công lập chưa đảm bảo quy mô tối thiểu theo quy định. Việc sáp nhập đã giảm đáng kể số lượng hiệu trưởng, kế toán, thủ quỹ, nhân viên phục vụ hành chính; từ đó giảm chi phí quản lý, tiết kiệm chi thường xuyên tập trung nguồn lực cho hoạt động chuyên môn.
Số lượng giáo viên, nhân viên trong các cơ sở giáo dục trên cùng địa bàn được bố trí lại, bước đầu khắc phục được tình trạng thiếu, thừa giáo viên ở một số cơ sở giáo dục.
Theo Bộ GD&ĐT, một số địa phương thực hiện việc sắp xếp trường học nóng vội.
Bên cạnh đó, một số địa phương sáp nhập các cơ sở giáo dục công lập có dấu hiệu nóng vội, thiếu thận trọng.
Công tác rà soát, sắp xếp các cơ sở giáo dục công lập được tiến hành nhiều lần, nhưng chưa xác định rõ căn cứ pháp lý, căn cứ khoa học giáo dục để điều chỉnh chỉ tiêu giảm đầu mối, số lượng các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông qua từng đợt.
Thực hiện việc sắp xếp, giảm số lượng trường theo hướng cơ học làm mất cân đối quy mô lớp, điểm trường, tiềm ẩn nguy cơ quá tải cơ sở vật chất và ảnh hưởng đến chất lượng dạy học.
Tỷ lệ sáp nhập trường học cao, vượt xa khuyến nghị chuyên môn, gây mất cân đối về quy mô. Nhiều xã, phường đã hợp nhất 3 - 4 trường thành 1 trường hoặc sáp nhập các trường có quy mô tối đa với nhau. Sau sắp xếp, nhiều cơ sở giáo dục có số lớp hoặc số điểm trường vượt quy mô quy định.
Một số trường có số lượng phó hiệu trưởng vượt khá xa so với định mức. Có trường hiện có tới 9 phó hiệu trưởng, gấp hơn 3 lần so với quy định.
Việc sáp nhập có khả năng ảnh hưởng đến mô hình trường dân tộc nội trú, bán trú và đối tượng thụ hưởng chính sách dân tộc thiểu số.
Cũng theo Bộ GD&ĐT, quá trình sáp nhập với quy mô lớn, thực hiện trong thời gian ngắn có thể gây xáo trộn đội ngũ, học sinh và phụ huynh; tác động phần nào đến tâm lý, chất lượng dạy học và sự ổn định của các cơ sở giáo dục.
Bộ GD&ĐT đề nghị các địa phương xây dựng phương án sắp xếp cơ sở giáo dục một cách hợp lý, hiệu quả, không gây lãng phí nguồn lực.
Ưu tiên bố trí ngân sách để cải tạo, nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học tại các điểm trường chính trước khi tổ chức tiếp nhận trẻ em, học sinh, học viên từ các điểm trường lẻ. Tận dụng quỹ nhà, đất dôi dư sau sắp xếp đơn vị hành chính để phục vụ cho giáo dục; chú trọng cải tạo, sửa chữa, nâng cấp hoặc xây dựng bổ sung, đáp ứng đầy đủ quy định về quy mô, vị trí, diện tích và phù hợp với định hướng phát triển lâu dài của các cơ sở giáo dục.
Trước đó, Bộ GD&ĐT hướng dẫn các địa phương về việc sắp xếp các cơ sở giáo dục công lập với yêu cầu: "cơ bản giữ nguyên các trường THPT, THCS, tiểu học, các trường liên cấp và mầm non công lập hiện có; chỉ đề xuất sắp xếp, điều chỉnh khi thật sự cần thiết theo hướng thuận tiện, phục vụ nhu cầu của người dân và học sinh".
