Hươu xạ được phát hiện bởi Tổ chức Bảo tồn Động thực vật quốc tế Fauna & Flora hồi tháng 1/2025 trên một vách núi đá, công bố hồi cuối tháng 3.
Theo đại diện Hạt Kiểm lâm huyện Trùng Khánh địa điểm ghi nhận hình ảnh hươu xạ nằm trong Khu bảo tồn loài và sinh cảnh vượn Cao Vít, được thành lập từ năm 2007 với sự hỗ trợ của Fauna & Flora. Khu bảo tồn có diện tích hơn 1.656 ha, thuộc địa bàn ba xã Phong Nặm, Ngọc Khê và Ngọc Côn.
Trước khi Fauna & Flora tìm thấy hươu xạ, đã có nhiều nhà khoa học tìm kiếm loài này nhưng không thành công. Việc phát hiện ra hươu xạ theo đại diện của Fauna & Flora là nhờ người dân địa phương, lực lượng kiểm lâm - những người đã cung cấp những thông tin ban đầu về nơi có thể tìm thấy hươu xạ.
Hươu xạ được phát hiện ở Cao Bằng. Ảnh: Fauna & Flora
Hươu xạ rừng - còn được gọi là hươu xạ lùn - là một trong tám loài hươu xạ, chủ yếu được tìm thấy tại châu Á. Hươu xạ không có sừng, nhưng con đực có răng nanh trên to tạo thành ngà giống như lưỡi kiếm được sử dụng tranh con cái trong mùa giao phối.
Hươu xạ lùn có thể tiết ra một loại hương thơm tự nhiên quý giá - xạ hương. Đây là một loại hương liệu tự nhiên đắt đỏ, được sử dụng trong ngành mỹ phẩm, đồng thời cũng có giá trị dược liệu trong Đông y.
Hươu xạ rừng là loài có nguy cơ tuyệt chủng, với số lượng cá thể còn lại ở Việt Nam rất ít. Theo ước tính đến năm 2023, Việt Nam còn khoảng 50 cá thể, phân bố chủ yếu ở Lạng Sơn, Cao Bằng, Bắc Kạn... Mặc dù số lượng còn rất thấp, loài này vẫn phải đối mặt với áp lực lớn từ việc săn bắt và đặt bẫy, cũng như sự phân mảnh môi trường sống.
Sau phát hiện này, Fauna & Flora sẽ tiến hành phân tích dữ liệu để ước tính quy mô quần thể hươu xạ ở Cao Bằng, đồng thời làm việc với cộng đồng địa phương tiến hành đặt hệ thống bẫy ảnh nhằm ghi lại dữ liệu về các loài khác, như gấu đen châu Á.
