Ngày 19/11, Thủ tướng Phạm Minh Chính phê duyệt kế hoạch hành động quốc gia về quản lý chất lượng không khí giai đoạn 2026-2030 nhằm từng bước cải thiện ô nhiễm không khí tại các khu vực kinh tế trọng điểm, nhất là Hà Nội, TP HCM và các tỉnh lân cận.
Mục tiêu đến năm 2030, các đô thị lớn phải giảm đáng kể nồng độ bụi mịn và tăng số ngày có chất lượng không khí ở mức tốt và trung bình.
Hà Nội phấn đấu đến năm 2030 giảm 20% nồng độ bụi PM2.5 so với 2024 tại các trạm quan trắc, nâng số ngày có chất lượng không khí tốt và trung bình lên tối thiểu 80%.
Đến 2045, nồng độ bụi PM2.5 của Thủ đô đạt quy chuẩn quốc gia. Các tỉnh Thái Nguyên, Phú Thọ, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Phòng và Ninh Bình đặt mục tiêu giảm 10% bụi PM2.5 trong cùng giai đoạn. TP HCM và các đô thị khác phải duy trì xu hướng cải thiện qua từng năm.
Phương tiện dày đặc di chuyển khó khăn trên đường Nguyễn Trãi, Hà Nội, tháng 1/2025. (Ảnh: Ngọc Thành).
Chính phủ yêu cầu các nguồn phát thải lớn như xi măng, nhiệt điện, luyện thép, lò hơi... phải có lộ trình giảm phát thải rõ ràng. Với giao thông, từ năm 2030 toàn bộ ô tô, xe máy và xe gắn máy lưu thông trên cả nước sẽ được quản lý khí thải theo tiêu chuẩn, quy chuẩn quốc gia.
Việc kiểm soát này thực hiện thông qua kiểm định, giám sát và lộ trình chuyển đổi công nghệ của phương tiện, không phải bản thân phương tiện "tự kiểm soát" khí thải.
Trong 5 năm tới, Hà Nội và TP HCM phải chuyển toàn bộ phương tiện giao thông công cộng sang sử dụng năng lượng sạch, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp vận tải, xe công nghệ chuyển đổi sang phương tiện thân thiện môi trường.
Cả nước đặt mục tiêu đến 2030 có 1.200 công trình xây dựng xanh, riêng Hà Nội tối thiểu 200 công trình và TP HCM 500.
Hệ thống cảnh báo, dự báo và kiểm soát ô nhiễm không khí quốc gia sẽ được đưa vào vận hành, cùng với Ban chỉ đạo quốc gia về khắc phục ô nhiễm không khí, tập trung trước mắt vào vùng Thủ đô.
Những năm gần đây, Hà Nội và TP HCM thường xuyên ghi nhận chất lượng không khí ở mức xấu. Hà Nội đang triển khai từng bước hạn chế xe máy xăng, bắt đầu từ vành đai 1 vào tháng 7/2026, mở rộng ra vành đai 2 năm 2028 và vành đai 3 vào năm 2030.
Ở Trung ương, bộ chuyên ngành đang xây dựng quy chuẩn khí thải cho ôtô, xe môtô và xe gắn máy. Dự thảo đề xuất Hà Nội và TP HCM bắt đầu kiểm định khí thải từ 1/7/2027, sau đó mở rộng tới các thành phố trực thuộc trung ương vào 2028 và đến năm 2030 áp dụng trên toàn quốc.
