Triển khai một dự án nhà ở xã hội tại An Dương (Hải Phòng). Ảnh: Hoàng Phước.
Dự thảo Nghị định quy định điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội (NOXH).
Cụ thể, đối với điều kiện về nhà ở: Trường hợp chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình được xác định khi đối tượng quy định tại khoản 1 Điều 77 của Luật Nhà ở và vợ hoặc chồng của người đó chưa có tên trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có dự án NOXH đó.
Trường hợp có nhà ở thuộc sở hữu của mình thì diện tích nhà ở bình quân của những người đăng ký thường trú tại căn nhà đó dưới 15m2 sàn/người.
Như vậy, thay đổi quan trọng của Nghị định là đã bỏ tiêu chí về nơi cư trú. Theo quy định hiện hành, người được hưởng chính sách hỗ trợ về NOXH phải có đăng ký thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có NOXH; trường hợp không có đăng ký thường trú thì phải có đăng ký tạm trú từ một năm trở lên tại tỉnh, thành phố này.
Ngoài ra, tiêu chuẩn về diện tích nhà ở bình quân theo quy định hiện hành là dưới 10m2 thì theo dự thảo Nghị định đã được tăng lên mức dưới 15m2.
Về điều kiện thu nhập, dự thảo Nghị định quy định: Đối với các đối tượng quy định tại Luật Nhà ở thì phải đảm bảo điều kiện về thu nhập bình quân hàng tháng của người đứng đơn và vợ hoặc chồng của người đó không quá 15 triệu đồng/tháng tính theo Bảng tiền công, tiền lương do cơ quan, đơn vị nơi đối tượng làm việc xác nhận; Thời hạn xác định điều kiện về thu nhập trong 3 năm trước liền kề năm được xét mua, thuê mua NOXH.
Theo quy định hiện hành, người mua NOXH phải thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập thường xuyên theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân (hiện ngưỡng chịu thuế thu nhập cá nhân là 11 triệu đồng/tháng, mức giảm trừ gia cảnh với 1 người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng)...
Ngoài thay đổi đáng chú ý nêu trên, dự thảo Nghị định còn đề xuất loạt thay đổi về quỹ đất để xây dựng NOXH trong dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại; về ưu đãi chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng NOXH; về loại nhà và tiêu chuẩn diện tích NOXH; về xác định giá bán, giá cho thuê mua, giá cho thuê NOXH; về trình tự, thủ tục bán, cho thuê mua, cho thuê NOXH…
Theo Bộ Xây dựng, qua gần 9 năm tổ chức triển khai thi hành Luật Nhà ở năm 2014 và các Nghị định liên quan cho thấy còn nhiều bất cập như: Thiếu quỹ đất để phát triển NOXH; Việc lựa chọn chủ đầu tư dự án xây dựng NOXH tại các địa phương bị chậm trễ, kéo dài…
Điều này làm giảm sự tham gia của các doanh nghiệp vào đầu tư NOXH; Giá bán, giá cho thuê, giá cho thuê mua NOXH chưa tính đến các chi phí hợp lệ, hợp lý; Thủ tục hành chính kéo dài, dẫn đến tăng chi phí cho doanh nghiệp, người dân cũng như áp lực lên hệ thống chính quyền địa phương...
Ngày 3/4/2023, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt “Đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn NOXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030” của Bộ Xây dựng, trong đó phấn đấu đến năm 2030, tổng số căn hộ các địa phương hoàn thành khoảng 1.062.200 căn. Trong đó, giai đoạn 2021 - 2025 hoàn thành khoảng 428.000 căn; giai đoạn 2025-2030 hoàn thành khoảng 634.200 căn.
