 |
Sao Thủy được tàu vũ trụ Messenger của NASA nhìn thấy ở bên trái. Bên phải là hình ảnh gần đúng về màu sắc thực sự của Sao Thủy mà mắt người có thể nhìn thấy. (Ảnh: NASA/Phòng thí nghiệm Vật lý Ứng dụng của Đại học Johns Hopkins/Viện Carnegie Washington) |
Một nghiên cứu mới đã phát hiện ra hai thiên thạch có thể có nguồn gốc từ sao Thủy. Nếu được xác nhận, chúng sẽ cung cấp một góc nhìn hiếm hoi về quá trình hình thành và tiến hóa của Sao Thủy, có khả năng định hình lại hiểu biết của chúng ta về hành tinh gần Mặt trời nhất.
Sao Thủy, hành tinh gần Mặt trời nhất
Vì Sao Thủy rất gần Mặt Trời, bất kỳ sứ mệnh không gian nào để lấy mẫu từ đó sẽ phức tạp và tốn kém. Các quan sát từ sứ mệnh Messenger của NASA đã suy ra thành phần bề mặt của Sao Thủy cho thấy sự hiện diện của các khoáng chất được gọi là plagioclase giàu natri (như albite ), pyroxene nghèo sắt (ví dụ enstatite ), olivin nghèo sắt (như forsterite ) và các khoáng chất sulfide như oldhamite .
Thiên thạch Northwest Africa (NWA) 7325 ban đầu được đề xuất là một mảnh vỡ có thể có của Sao Thủy. Tuy nhiên, khoáng vật học của nó bao gồm pyroxen giàu crom chứa khoảng 1% sắt. Điều này không khớp với thành phần bề mặt ước tính của Sao Thủy. Do đó, mối liên hệ này đã gây nhiều tranh cãi.
Thiên thạch Aubrite cũng được đề xuất là các mảnh vỡ tiềm năng của Sao Thủy. Mô hình gần đây về sự hình thành của chúng cho thấy nguồn gốc từ một thiên thể hành tinh lớn có đường kính khoảng 5.000km (tương tự như Sao Thủy), có khả năng hỗ trợ cho giả thuyết này.
Mặc dù Aubrite không biểu hiện sự tương đồng về mặt hóa học hoặc quang phổ với bề mặt Sao Thủy, người ta đưa ra giả thuyết rằng chúng có thể bắt nguồn từ lớp phủ nông của hành tinh này (lớp bên dưới bề mặt). Mặc dù nghiên cứu đang được tiến hành, sự tồn tại của một thiên thạch xác định từ Sao Thủy vẫn chưa được chứng minh.
Nghiên cứu mới nhất đã điều tra các đặc tính của hai thiên thạch bất thường, Ksar Ghilane 022 và Northwest Africa 15915. Các nhà nghiên cứu thấy rằng hai mẫu này có vẻ liên quan, có thể có nguồn gốc từ cùng một thiên thể mẹ. Khoáng vật học và thành phần bề mặt của chúng cũng thể hiện những điểm tương đồng thú vị với lớp vỏ của Sao Thủy. Vì vậy, điều này đã thúc đẩy các nhà nghiên cứu suy đoán về nguồn gốc có thể có của Sao Thủy.
Hai thiên thạch có nguồn gốc từ Sao Thủy
Cả hai thiên thạch đều chứa olivin và pyroxen, plagioclase albit nhỏ và oldhamite. Các đặc điểm như vậy phù hợp với dự đoán về thành phần bề mặt của Sao Thủy. Ngoài ra, thành phần oxy của chúng trùng khớp với thành phần của Aubrite. Những đặc điểm chung này khiến các mẫu vật trở thành ứng cử viên hấp dẫn cho vật liệu của Sao Thủy.
Tuy nhiên, vẫn có những khác biệt đáng chú ý. Cả hai thiên thạch đều chỉ chứa một lượng nhỏ plagioclase, trái ngược với bề mặt Sao Thủy, ước tính chứa hơn 37%. Hơn nữa, nghiên cứu mới nhất cho thấy tuổi của các mẫu vật là khoảng 4.528 triệu năm. Tuổi này già hơn đáng kể so với các đơn vị bề mặt lâu đời nhất được công nhận của Sao Thủy, được dự đoán (dựa trên số lượng hố va chạm) là khoảng 4.000 triệu năm .
Nhiệm vụ không gian BepiColombo, do các cơ quan không gian châu Âu và Nhật Bản thực hiện, hiện đang ở quỹ đạo quanh Sao Thủy và sắp gửi lại dữ liệu có độ phân giải cao. Điều này có thể giúp chúng ta xác định được vật thể gốc cuối cùng cho Ksar Ghilane 022 và Tây Bắc Châu Phi 15915.
