Trong các buổi đoàn tụ gia đình, người phụ nữ 42 tuổi ở Thượng Hải với phong cách khác biệt luôn thu hút chú ý. Cô trông trẻ hơn so với tuổi thật, trang điểm chỉn chu, mặc đồ sành điệu, vẫn độc thân và không con cái.
Huang Jue là giáo viên dạy tiếng Nhật kiêm dịch giả. Cô sống một mình tại ngoại ô Thượng Hải. Họ hàng ở quanh thành phố nhưng cô chỉ gặp gỡ vào những dịp đặc biệt như Tết Nguyên đán. Điều thú vị là lũ trẻ trong gia đình luôn quý mến cô.
"Có thể do tôi thường tặng chúng đồ ăn vặt, đồ chơi và lì xì. Nhưng cũng có thể vì tôi bắt kịp xu hướng giải trí, thời trang và showbiz nên dễ nói chuyện với tụi nhỏ hơn", Huang nói.
Hình ảnh người phụ nữ ngoài 30 tuổi, chưa lập gia đình cầm xấp tiền lì xì cho con cháu gây bão trên mạng xã hội Trung Quốc. Ảnh: Douyin
Liang Yiran, giám đốc nhân sự tại Thượng Hải cũng được lòng người thân. Cô là người duy nhất trong họ hàng có sự nghiệp thành công tại thành phố. Điều này khiến mỗi lần về quê, Yiran trở thành tâm điểm.
"Tụi nhỏ luôn hỏi tôi về mọi thứ, còn bố mẹ chúng luôn bảo 'hỏi dì Yiran đi'. Thật tuyệt khi nghe lũ trẻ tâm sự 'lớn lên con cũng muốn như dì'", cô kể.
Những "bà dì sành điệu" đang trở thành hiện tượng trên mạng xã hội Trung Quốc. Xu hướng này bắt đầu từ Tết Nguyên đán hai năm trước, khi một đoạn video có tiêu đề Dì độc thân của tôi đã về để phát lì xì thu hút hàng triệu lượt "thích".
Trong video, một người phụ nữ ngồi trên sofa, cầm xấp tiền 100 tệ lì xì cho trẻ nhỏ. Có thể là cảnh dàn dựng nhưng hình ảnh này khắc họa rõ rét chân dung của những bà dì hiện đại: độc thân, xinh đẹp và giàu có.
Cụm từ "bà dì sành điệu" không phải là khái niệm mới. Năm 2008, tác giả kiêm doanh nhân Canada - Mỹ Melanie Notkin đã đặt ra thuật ngữ PANK (Professional Aunt, No Kids - bà dì chuyên nghiệp, không con cái). Theo bà, nhóm phụ nữ này chiếm tỷ lệ đáng kể, họ có thu nhập ổn định, sức ảnh hưởng lớn và hoạt động mạnh mẽ trên mạng xã hội.
Nhiều người nổi tiếng cũng nhận danh xưng này. Người mẫu Kendall Jenner từng chia sẻ cô là một "cool aunt" - thuật ngữ tương đương với bà dì sành điệu trong tiếng Anh - với các cháu mình. Trên TikTok, hashtag #thecoolaunt thu hút hàng triệu lượt xem.
Nhưng không phải lúc nào những người phụ nữ theo đuổi phong cách này cũng nhận sự chào đón từ gia đình, đặc biệt là vùng quê còn nhiều định kiến.
Tian Jiana, 35 tuổi, theo học ngành thiết kế cảnh quan tại Nhật Bản, nhiều năm không về quê nội ở Giang Tây, Trung Quốc mỗi dịp Tết. "Theo truyền thống, gia đình tôi sẽ tụ họp tại quê nội mỗi dịp năm mới nhưng tôi chưa bao giờ được đối xử như một 'bà dì sành điệu'", Jianan nói.
Trước khi đi du học, Jianan có bằng cử nhân ở Bắc Kinh, làm việc 10 năm trong ngành thiết kế cảnh quan. Nhưng những thành tựu trên không khiến gia đình cô tự hào.
Ông bà, cô chú của Jianan không quan tâm đến sự nghiệp hay lương thưởng. Họ chỉ muốn cô sớm kết hôn, sinh con để duy trì dòng họ. Đây cũng là lý do cô không thiết tha quay về hay bận tâm đến suy nghĩ của họ.
Phụ nữ độc thân và không sinh con chịu nhiều áp lực hơn đàn ông, đặc biệt trong văn hóa truyền thống Trung Quốc. Theo Niên giám Thống kê Dân số và Việc làm Trung Quốc 2024 do Cục Thông kê Quốc gia Trung Quốc công bố, 28% phụ nữ trên 30 tuổi chưa kết hôn, tăng gần 50% so với thập kỷ trước.
Nhiều gia đình ngày nay đã cởi mở hơn nhưng không ít người thân vẫn hay nhắc khéo chuyện lập gia đình.
"Bạn không thể tránh khỏi những câu hỏi kiểu như 'bao giờ ra mắt bạn trai', 'bố mẹ không còn trẻ nữa nên hãy sinh con khi họ còn đủ sức giúp đỡ'. Nhưng giờ tôi không còn bận tâm đến chúng nữa", Yiran nói.
Giáo sư Zhu Xiaohui của Đại học Phúc Đán nhận định tư tưởng Nho giáo từng chi phối xã hội trong thời gian dài, đánh giá phụ nữ dựa trên đóng góp cho gia đình. Nhưng cùng với sự hiện đại hóa, phụ nữ ngày càng có vị thế kinh tế, chính trị và nhận thức rõ giá trị bản thân.
Nhà trị liệu tâm lý Yang Li tại Bắc Kinh nói: "Suy nghĩ tích cực nâng cao sự tự tin. Khi tự tin bạn sẽ dám bước ra khỏi vùng an toàn để theo đuổi điều mình mong muốn".
(Theo Shanghai Daily)
