Giao vốn vượt nhu cầu
Thanh tra Chính phủ vừa ban hành Kết luận thanh tra việc thực hiện một số dự án sử dụng trái phiếu Chính phủ còn dư tại dự án nâng cấp, cải tạo Quốc lộ 1A và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên, qua đó, phát hiện một số dự án có khuyết điểm, vi phạm.
Cụ thể, về việc quản lý, sử dụng vốn dư, Thanh tra cho rằng, Bộ GTVT và Bộ KH&ĐT trình Thủ tướng Chính phủ giao danh mục dự án đầu tư và kế hoạch vốn tiếp tục còn dư cho các dự án, trong đó, có 8 dự án chưa đủ điều kiện.
Ngoài ra, Bộ GTVT đã giao Sở GTVT các tỉnh làm chủ đầu tư 19 dự án nhưng chưa làm rõ năng lực của các Ban QLDA thuộc Bộ, năng lực quản lý của Sở GTVT các tỉnh trước khi giao nhiệm vụ.
Đường Hồ Chí Minh qua Kon Tum.
Về công tác quản lý đầu tư xây dựng, Thanh tra Chính phủ cho biết, Công ty CP Tư vấn Xây dựng giao thông Kon Tum và Sở GTVT Kon Tum đã lập, trình để Bộ GTVT phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án tuyến đường tránh TP Kon Tum, quy mô đầu tư đường cấp IV không phù hợp, không đúng quy định dẫn đến phải phê duyệt điều chỉnh quy mô thành đường cấp III.
“UBND tỉnh Kon Tum phê duyệt điều chỉnh quy hoạch hướng tuyến tránh TP Kon Tum không phù hợp mục tiêu đầu tư nhằm khắc phục ùn tắc giao thông cho tuyến đường HCM đoạn qua Tây nguyên như Nghị quyết số 99/2015/QH13”, kết luận nêu.
Vẫn theo Thanh tra Chính phủ, Bộ GTVT phê duyệt đầu tư tuyến đường kết nối giữa đường cao tốc Cầu Giẽ, Ninh Bình với Quốc lộ 1A không đúng, dẫn đến giao vốn vượt nhu cầu của dự án (vốn tồn đọng hơn 926 tỷ đồng).
Cạnh đó, Bộ GTVT còn phê duyệt dự án đầu tư mở rộng các cầu trên Quốc lộ 1A, đoạn qua tỉnh Tiền Giang khi chưa thực hiện thủ tục điều chỉnh.
Về việc lựa chọn nhà thầu, Bộ GTVT phê duyệt lựa chọn nhà thầu thực hiện dự án bằng hình thức chỉ định thầu đối với dự án kết nối giữa đường cao tốc Cầu Giẽ, Ninh Bình với Quốc lộ 1A giai đoạn II và dự án xây dựng đường HCM đoạn Năm Căn - Đất Mũi (Cà Mau) giai đoạn II không thuộc đối tượng được chỉ định thầu; dự án tuyến tránh TP Kon Tum, có hồ sơ dự thầu của nhà thầu không nêu rõ xuất xứ vật tư, sai quy định của hồ sơ; dự án đầu tư xây dựng Cầu Cửa Hội bắc qua sông Lam (Nghệ An, Hà Tĩnh) có hồ sơ mời thầu (gói thầu xây lắp) không quy định rõ nội dung và nguyên tắc sử dụng chi phí dự phòng.
Phê duyệt không đúng làm tăng giá trị dự toán
Về thanh toán, quyết toán vốn đầu tư, Thanh tra Chính phủ kết luận, dự án xây dựng cầu, đường hai đầu cầu Đắk Bla mới và vuốt nối với các đường hiện hữu thuộc dự án tuyến tránh TP Kon Tum, Bộ GTVT phê duyệt thiết kế kỹ thuật và dự toán gói thầu số 08 sai định mức từ đào đất hữu cơ thành đào đất cấp 1, cấp 2. Từ đó, làm tăng giá trị dự toán 688 triệu đồng và sai cự ly vận chuyển vật liệu, làm tăng giá dự toán 840 triệu đồng; dẫn đến giá trị hợp đồng sai tương ứng trên 1,5 tỷ đồng.
Dự án tuyến tránh TP Kon Tum, Bộ GTVT phê duyệt thiết kế kỹ thuật và dự toán các gói thầu số 07, số 08 sai về cự ly vận chuyển vật liệu, dẫn đến giá trị hợp đồng gói thầu xây lắp tăng sai, tương ứng gần 2,4 tỷ đồng.
Cao tốc Pháp Vân Cầu Giẽ có tuyến đường kết nối với Quốc lộ 1A.
Dự án tuyến đường nối giữa cao tốc Cầu Giẽ với Quốc lộ 1A, Bộ GTVT phê duyệt dự toán gói thầu số 10 giai đoạn 2 làn xe sai khối lượng, chi phí cầu Quán Vinh và hạng mục đường giá trị 163 triệu đồng. Việc lập dự toán xây dựng công trình giai đoạn 4 làn xe sai khối lượng, chi phí cầu Đông Thịnh trị giá 194 triệu đồng.
Đáng chú ý, đối với số tiền 926 tỷ đồng tồn đọng vốn nêu trên, Thanh tra Chính phủ cho rằng phía chủ đầu tư thu hồi tạm ứng của nhà thầu không đầy đủ theo từng đợt thanh toán.
Với dự án đường Hồ Chí Minh đoạn Năm Căn - Đất Mũi, Bộ này cũng phê duyệt trong dự toán gói thầu tăng sai đối với các phần việc đổ bê tông bịt đáy trên cạn mố, trụ với tổng số tiền 109 triệu đồng. Nhà thầu không thi công một số thành phần công việc theo hợp đồng như: sửa chữa cầu cũ trị giá 527 triệu đồng; không thi công các hạng mục đảm bảo giao thông, báo hiệu đường sông, trạm điện tại cầu Rạch Bàu nhỏ trị giá 492 triệu đồng, tại cầu Xóm Mũi trị giá 492 triệu đồng.
Thanh tra nêu rõ, tại dự án đầu tư xây dựng cầu Cửa Hội, Bộ GTVT phê duyệt dự toán gói thầu XL01 tăng sai đối tượng các phần việc: Bê tông đập bỏ đầu cọc, đắp đất và sản xuất bê tông bằng trạm trộn tổng số tiền 132 triệu đồng. Ban Quản lý dự án 6 chấp thuận cho các nhà thầu tạm ứng không đảm bảo thủ tục, sai quy định tại hợp đồng.
Dự án đầu tư mở rộng các cầu trên Quốc lộ 1A, đoạn qua tỉnh Tiền Giang, hạng mục cọc khoan nhồi Cầu Mỹ Quý, Bộ GTVT phê duyệt biện pháp thi công dưới nước không phù hợp thực tế làm tăng dự toán chi phí 700 triệu đồng.
Với những vi phạm phát hiện trong quá trình thanh tra, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ GTVT, Bộ KH&ĐT kiểm điểm trách nhiệm việc đề xuất danh mục dự án đầu tư và giao vốn cho các dự án không đúng quy định.
Đồng thời yêu cầu Bộ GTVT rà soát, xem xét để xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân có liên quan đến những khuyết điểm, vi phạm được phát hiện, xác định tại kết luận thanh tra.
Bộ KH&ĐT rà soát, nghiên cứu để sửa đổi, bổ sung những quy định còn khác nhau giữa Luật Đấu thầu và Luật Đầu tư công trong đó có nội dung liên quan đến quy định về hồ sơ thầu, đảm bảo áp dụng thuận lợi, đúng quy định.