Ngày 3.10, Bộ Tư pháp tổ chức tọa đàm "Khung pháp lý về trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam" nhằm hoàn thiện các dự thảo nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Nghị quyết số 222/2025 của Quốc hội về trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.
Tọa đàm do Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh chủ trì
ẢNH: THƯ NGUYỄN
"Tòa nhà chọc trời và ưu đãi thuế" là chưa đủ
Chủ trì tọa đàm, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh cho hay, trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam là vấn đề hết sức mới, chưa có tiền lệ và cũng không có nhiều mô hình mẫu trên thế giới để học hỏi hoàn toàn.
Trong số 8 nghị định được giao, Bộ Tư pháp đã chủ trì xây dựng 1 dự thảo và trình Chính phủ; đồng thời tiến hành việc thẩm định 5 dự thảo (2 dự thảo đã được các bộ, ngành trình Chính phủ; 3 dự thảo sắp trình). 2 dự thảo còn lại chưa được thẩm định.
Theo TS Nguyễn Văn Cương, Viện trưởng Viện Chiến lược và Khoa học pháp lý (Bộ Tư pháp), khung pháp lý là linh hồn trung tâm tài chính quốc tế. Bởi lẽ, một trung tâm tài chính quốc tế thành công thì "không chỉ cần tòa nhà chọc trời và ưu đãi thuế" mà quan trọng hơn là một môi trường pháp lý minh bạch, ổn định, dễ dự đoán, gắn kết với thông lệ quốc tế.
Gợi ý xây dựng khung pháp lý cho trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, ông Cương cho rằng mô hình "đặc khu pháp lý common law" có thể tính tới, song cần phù hợp với quốc gia pháp luật thành văn để tạo môi trường thân thiện.
Vị viện trưởng lưu ý việc thiết lập cơ quan quản lý một cửa, minh bạch, chuyên nghiệp, có thẩm quyền đầy đủ và cơ chế giải quyết tranh chấp tin cậy, sử dụng ngôn ngữ quốc tế phổ biến (tiếng Anh), trọng tài quốc tế.
Đồng thời, cần quan tâm xử lý một số vấn đề pháp lý tất yếu sẽ phát sinh, bao gồm xung đột pháp luật quốc nội - trung tâm tài chính quốc tế; tránh bị coi là "thiên đường thuế", gắn ưu đãi thuế với đích đến cụ thể; thu hút nhân lực quốc tế thông qua các chính sách thị thực linh hoạt, hành chính một cửa, thủ tục hành chính điện tử...
TS Nguyễn Văn Cương, Viện trưởng Viện Chiến lược và Khoa học pháp lý
ẢNH: THƯ NGUYỄN
Cam kết đầu tư vào vùng lõi hơn 7 tỉ USD
Tham dự tọa đàm có đại diện các cơ quan có trách nhiệm tại TP.HCM và Đà Nẵng. Đây là 2 thành phố có trung tâm tài chính quốc tế thành lập.
Phó chủ tịch thường trực UBND TP.Đà Nẵng Hồ Kỳ Minh cho biết, thành phố đang tích cực chuẩn bị cơ sở vật chất, quỹ đất để sau khi các nghị định có hiệu lực thì lập tức tìm kiếm nhà đầu tư chiến lược đầu tư hạ tầng.
Đà Nẵng thống nhất sử dụng một tòa nhà khoảng 20 tầng tại khu Công viên phần mềm số 2 của thành phố để làm trung tâm tài chính quốc tế. Khi chưa có nguồn thu, thành phố sẽ báo cáo cấp có thẩm quyền để hỗ trợ cả về cơ sở vật chất, cả về chi phí hoạt động cho cơ quan giám sát, trung tâm trọng tài quốc tế, tòa chuyên biệt nhằm triển khai đồng bộ.
Thành phố cũng đang triển khai các hoạt động liên quan đến tài chính xanh, tài chính số, tài chính hỗ trợ cho đổi mới sáng tạo, khoa học, công nghệ…
Còn theo PGS-TS Nguyễn Hữu Huân, thành viên Tổ công tác tham mưu xây dựng và phát triển trung tâm tài chính quốc tế tại TP.HCM, thành phố đã quy hoạch không gian hơn 800 ha để xây dựng trung tâm tài chính quốc tế, trong đó khu lõi rộng 9,2 ha đặt ở Thủ Thiêm.
Hiện nay, nhiều tập đoàn tài chính quốc tế trên thế giới đã đặt vấn đề đầu tư nguồn vốn, hạ tầng vào khu lõi này, với tổng vốn cam kết hơn 7 tỉ USD. Ngoài ra, rất nhiều tập đoàn tài chính lớn tiếp tục đăng ký tham gia.
TP.HCM định hướng trung tâm tài chính quốc tế sẽ là trung tâm về công nghệ, tài chính toàn diện, có đầy đủ những dịch vụ tài chính, kể cả truyền thống lẫn hiện đại, nhằm tạo sự khác biệt so với các trung tâm tài chính quốc tế trên thế giới và khu vực.
Đặc biệt, TP.HCM chủ động liên hệ, hợp tác với những "ông lớn" trên thế giới như Nasdaq và các tập đoàn tài chính quy mô. Họ đã cam kết hỗ trợ xây dựng các sàn giao dịch hiện đại.
"Thành phố đang chuẩn bị cho việc ký biên bản ghi nhớ với những đối tác này. Khi thành lập trung tâm tài chính quốc tế xong sẽ triển khai thực tế để vận hành các sàn trong năm 2026", ông Huân thông tin.
