Lực lượng Phòng vệ Trên không Nhật Bản sẽ bắt đầu triển khai tên lửa dẫn đường chống hạm siêu thanh ASM-3A mới, bắt đầu từ năm tài chính 2025.
Phương tiện mang vũ khí này là máy bay chiến đấu đa năng F-2 của Nhật Bản, thay thế cho các loại tên lửa cận âm cũ bao gồm ASM-1 và ASM-2 đã được sử dụng từ những năm 1980.
Điều đáng chú ý là tên lửa mới chỉ là giải pháp tạm thời nhằm đảm bảo quá trình tái vũ trang cho lực lượng không quân diễn ra suôn sẻ, cho đến khi xuất hiện phiên bản hoàn thiện có tên gọi ASM-3 Kai với tất cả các cải tiến đã được lên kế hoạch.
Nguyên mẫu tên lửa XASM-3 trên máy bay chiến đấu F-2.
Được Mitsubishi Heavy Industries phát triển theo yêu cầu của Bộ Quốc phòng Nhật Bản, tên lửa ASM-3 được coi là bước hiện đại hóa triệt để đối với kho vũ khí tên lửa hàng không đang già cỗi. Yêu cầu chính: tốc độ cao, khả năng sống sót và tầm xa lớn.
Đáp ứng đòi hỏi, một tên lửa siêu thanh với tốc độ bay lên tới Mach 3 - hơn 3.700 km/h đã xuất hiện, được phát triển xoay quanh động cơ phản lực dòng thẳng.
Tuy nhiên khi quá trình phát triển hoàn tất, tên lửa mới đã lỗi thời một phần và không còn phù hợp với quân đội do tầm bay khá khiêm tốn chỉ 150 - 200 km, đòi hỏi chiến đấu cơ phải xâm nhập vào vùng đánh chặn của hạm đội đối phương.
Sơ đồ bay của tên lửa chống hạm ASM-3.
Do những thiếu sót này, Bộ Quốc phòng Nhật Bản đã từ bỏ dự án phát triển ban đầu và quyết định nhanh chóng tạo ra một phiên bản trung gian dựa trên dự án cũ - phiên bản hạng nhẹ có tên ASM-3A, vẫn giữ nguyên kích thước của phiên bản tiền nhiệm nhưng có tầm bay xa hơn.
Các thông số cụ thể của tên lửa vẫn được bảo mật, tuy nhiên giống như nguyên mẫu, mục tiêu của nó sẽ được xác định bằng đầu tự dẫn radar chủ động. Có lẽ nhà thiết kế đã phải đánh đổi phạm vi bay tăng cao bằng cách giảm khối lượng đầu đạn và tối ưu hóa đường bay, ví dụ như bay tuần tra ở độ cao lớn.
Bộ Quốc phòng Nhật Bản đã bắt đầu mua phiên bản "trung gian" của tên lửa này vào năm 2021 như một giải pháp tạm thời, nhằm đảm bảo quá trình tái vũ trang cho lực lượng không quân diễn ra suôn sẻ cho đến khi hoàn tất quá trình nghiên cứu tên lửa ASM-3 Kai tiên tiến hơn.
Trong khi đó, quá trình phát triển ASM-3 Kai vẫn tiếp tục. Đây sẽ là loại tên lửa tích hợp tất cả các công nghệ không thể áp dụng được trong ASM-3A: tầm bắn xa hơn (có thể lên tới hơn 400 km), khả năng dẫn đường được cải thiện và có thể tích hợp yếu tố tàng hình.
Tên lửa chống hạm VSM-01A do Việt Nam chế tạo.
