WASHINGTON, ngày 15 tháng Mười năm 2025 /PRNewswire/ -- Liên Minh Bảo Tồn Thiên Nhiên Quốc Tế (IUCN) vào ngày 9 tháng Mười năm 2025 đã ban hành quyết định giữ nguyên tình trạng "Nguy Cấp" của loài khỉ đuôi dài (gọi tắt là "LTM", tên khoa học: Macaca fascicularis).
Quyết định mới nhất của IUCN được đưa ra sau bản kiến nghị năm 2023 được đệ trình bởi Hiệp Hội Nghiên Cứu Y Sinh Quốc Gia (NABR) nhằm phản đối quyết định của IUCN về tình trạng bảo tồn này. Bản kiến nghị của NABR chứng minh rằng các đánh giá của Hansen và cộng sự (mà IUCN đã dùng làm cơ sở để xác định tình trạng bảo tồn) đã trình bày sai lệch dữ liệu khoa học hiện có.1 Thông tin thêm về bản kiến nghị của NABR có sẵn trực tuyến tại www.nabr.org.
Một bản kiến nghị riêng đã được Tiến sĩ Hank Jenkins trình lên IUCN khẳng định rằng Hansen và các tác giả cộng sự có xung đột lợi ích và IUCN nên điều tra thêm. Không rõ liệu những xung đột đó có tồn tại hay không, hoặc liệu các tác giả bài đánh giá của IUCN có xung đột nào cần phải tiết lộ hay khiến họ phải rút khỏi đánh giá hay không.
Vào ngày 7 tháng Mười năm 2024, Cơ Quan Cá và Động Vật Hoang Dã Hoa Kỳ ("Cơ Quan ") đã bác bỏ đơn kiến nghị do một số nhóm vận động đệ trình để đề xuất xếp loài khỉ đuôi dài ("LTM") vào danh sách loài nguy cấp theo Đạo Luật về Các Loài Có Nguy Cơ Tuyệt Chủng ("ESA"). Thông tin trong bản kiến nghị này tương tự như thông tin đã nộp cho IUCN mà họ đã dùng làm cơ sở cho đánh giá hiện tại. Khi bác bỏ đơn kiến nghị, Cơ Quan đã tuyên bố rằng "đơn kiến nghị không đưa ra được thông tin đáng tin cậy để chứng minh tác động đối với quần thể hoặc toàn bộ loài". Toàn bộ kết quả đánh giá của Cơ Quan về đơn kiến nghị đề xuất xếp loài khỉ đuôi dài vào danh sách loài nguy cấp theo Đạo Luật về Các Loài Có Nguy Cơ Tuyệt Chủng của Hoa Kỳ được công bố trên Công Báo Liên Bang (Federal Register) và có tại đây: "LTM_Petition.pdf." Hiện tại không có chính phủ nào trên thế giới coi loài khỉ "LTM" là loài có nguy cơ tuyệt chủng. Các ấn phẩm khoa học được bình duyệt chứng minh rằng quyết định mới nhất của IUCN và thông tin được sử dụng làm cơ sở cho quyết định này là có sai sót và thiếu căn cứ khoa học vững chắc.2
Tiến sĩ Ray Hilborn, nhà khoa học nổi tiếng thế giới và là thành viên nhóm đánh giá khoa học của NABR, cho biết: "Nhóm đánh giá khoa học của NABR thất vọng vì IUCN đã không xem xét một cách khách quan thông tin khoa học đã được trình bày".
Tiến sĩ Hilborn nói thêm: "Việc thiếu dữ liệu về xu hướng biến động số lượng quần thể và việc trình bày sai lệch dữ liệu hiện có đặt ra những nghi vấn nghiêm trọng về quy trình khoa học mà IUCN đã sử dụng để đi đến quyết định này".
Khỉ "LTM" được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới trong nghiên cứu y sinh do có nhiều điểm tương đồng về mặt sinh lý và di truyền với con người. Năm trong số 20 loại thuốc theo toa được sử dụng phổ biến nhất được phát triển với sự hỗ trợ từ các nghiên cứu trên loài khỉ đuôi dài. Nghiên cứu trên loài khỉ "LTM" có ý nghĩa quan trọng đối với những tiến bộ trong y học tái tạo, miễn dịch học, ung thư, phát triển vắc-xin và dược lý học, cũng như quá trình phát triển vắc-xin COVID-19.3 Viện Y Tế Quốc Gia Hoa Kỳ (NIH) gần đây đã công bố một bài đánh giá xác nhận tầm quan trọng của loài khỉ "LTM" trong nghiên cứu y sinh.
Ông Matthew R. Bailey, chủ tịch NABR, cho biết: "NABR thất vọng vì trước những bằng chứng khoa học rõ ràng, IUCN lại nhượng bộ trước áp lực từ các tổ chức bảo vệ động vật và cho rằng loài khỉ "LTM" đang gặp nguy hiểm. Thông tin khoa học hiện có cho thấy rõ ràng loài này không có nguy cơ tuyệt chủng và thực tế còn được coi là loài xâm lấn ở một số quốc gia. Thật khó hiểu khi IUCN vừa tuyên bố loài này đang bị đe dọa vừa đồng thời khẳng định đây là một trong những loài xâm lấn mạnh nhất thế giới. NABR sẽ tiếp tục tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho các nhà hoạch định chính sách và công chúng về những vấn đề này để bảo vệ sức khỏe cộng đồng và tính toàn vẹn của quy trình khoa học."
Theo ấn phẩm có tựa đề "100 of the World's Worst Invasive Alien Species" (tạm dịch: 100 Loài Ngoại Lai Xâm Lấn Tồi Tệ Nhất Thế Giới), loài khỉ "LTM" được IUCN công nhận là loài "xâm lấn".4
Tình trạng bảo tồn của loài khỉ "LTM" và sự tham gia của tổ chức Ủng Hộ Việc Đối Xử Nhân Đạo với Động Vật (PETA) trong các chương trình của chính phủ gần đây đã trở thành chủ đề của phiên điều trần của Ủy Ban Giám Sát Hạ Viện Hoa Kỳ vào tháng Chín năm 2024. Các nhân chứng tại phiên điều trần này đã làm chứng rằng PETA và các nhóm bảo vệ động vật khác đã cố gắng gây ảnh hưởng không đúng cách đến các cuộc điều tra của chính phủ đối với các bên tư nhân và chính phủ nước ngoài vì lý do chính trị.
Giới thiệu về Hiệp Hội Nghiên Cứu Y Sinh Quốc Gia
Được thành lập vào năm 1979, NABR là hiệp hội phi lợi nhuận duy nhất theo điều 501(c)(6) chuyên về chính sách công hợp lý nhằm thúc đẩy việc sử dụng động vật một cách nhân đạo trong nghiên cứu, giáo dục và thử nghiệm y sinh. Thành viên của Hiệp hội bao gồm hơn 340 trường đại học, trường y và thú y, bệnh viện giảng dạy, công ty dược phẩm và công nghệ sinh học, nhóm bệnh nhân, các hiệp hội học thuật và chuyên gia thực hiện nghiên cứu trên động vật một cách nhân đạo và có trách nhiệm để nâng cao sức khỏe con người và động vật trên toàn thế giới. Tìm hiểu thêm về chúng tôi tại www.nabr.org.
1 Xem Hilborn, R., & Smith, D. R. (2023). Is the long‐tailed macaque at risk of extinction? (Liệu loài khỉ đuôi dài có nguy cơ tuyệt chủng không?) Tạp chí Linh Trưởng Học Hoa Kỳ, e23590. (Có tại https://doi.org/10.1002/ajp.23590).
2 Xem Hilborn, R., & M. Chaloupka (2025). Estimating the abundance of widely distributed primates (Ước tính sự biến động số lượng quần thể của các loài linh trưởng phân bố rộng rãi). Tạp chí Linh Trưởng Học Hoa Kỳ (đã được chấp nhận xuất bản).
3 Xem Albrecht, L., E. Bishop, B. Jay, B. Lafloux, M. Minoves, C. Passaes (2021). COVID-19 Research: Lessons from Non-Human Primate Models (Nghiên cứu về COVID-19: Bài học từ các Mô Hình Linh Trưởng Không Phải Con Người) (2021) doi: 10.3390/vaccines9080886 (có tại www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8402317/.
4 Xem IUCN, 100 of the World's Worst Invasive Alien Species (100 Loài Ngoại Lai Xâm Lấn Tồi Tệ Nhất Thế Giới) (có tại www.iucngisd.org).
Thông tin liên hệ: Eva Maciejewski
[email protected]
(202) 967-8305
Logo - https://mma.prnasia.com/media2/1138543/NABR_Logo_1.jpg?p=medium600
