Theo CCTV, nếu một ngày nào đó, bạn nhận được cuộc gọi mà người tự xưng là công an nói chính xác tên, số điện thoại, địa chỉ nhà, số CCCD, số thẻ ngân hàng…, hay người tự xưng là nhân viên chăm sóc khách hàng của sàn thương mại điện tử nói chính xác sản phẩm bạn đã mua; hay một nhân viên công ty cho vay nói đúng họ tên và tình trạng khoản vay của bạn… Đây rất có thể là một cuộc gọi lừa đảo.
Vậy, tại sao lừa đảo lại biết rõ thông tin cá nhân của nạn nhân, Cảnh sát tỉnh Phúc Kiến cho biết, có 4 con đường rò rỉ thông tin cá nhân :
1. Virus lây qua tin nhắn SMS
Một số kẻ xấu sử dụng thiết bị phát sóng giả (giống trạm BTS) để gửi hàng loạt tin nhắn chứa mã độc Trojan tới điện thoại xung quanh. Nội dung các tin nhắn thường giả mạo ngân hàng, thông báo trúng thưởng, hóa đơn tiền điện nước… khiến người nhận dễ tin và nhấp vào đường link trong tin nhắn. Sau đó, virus trojan sẽ lén cài vào điện thoại, đánh cắp các thông tin cá nhân lưu trữ trên máy, thậm chí cả tài khoản ngân hàng.
2. Virus ẩn trong WiFi miễn phí
Nhiều điểm WiFi miễn phí ở nơi công cộng thực chất là WiFi bẫy do kẻ xấu tạo ra. Khi bạn quét mã QR độc hại để truy cập, hành động này tương đương với việc nhấp vào một liên kết chứa mã độc, khiến virus trojan xâm nhập điện thoại và đánh cắp lượng lớn thông tin cá nhân.
3. Nhân viên nội bộ doanh nghiệp bán thông tin
Các công ty thương mại điện tử, dịch vụ chuyển phát nhanh, môi giới bất động sản… thường lưu trữ khối lượng lớn dữ liệu khách hàng. Do quản lý bảo mật kém, một số “nội gián” trong doanh nghiệp bị cám dỗ bởi lợi ích đã bất chấp bán thông tin khách hàng, gây rò rỉ diện rộng.
4. Lỗ hổng bảo mật trong các website, ứng dụng (APP)
Trong cuộc sống hàng ngày, người dân không tránh khỏi việc sử dụng các website, ứng dụng để mua sắm, giải trí, liên lạc... Trong quá trình đó, họ thường phải đăng ký tài khoản và điền thông tin cá nhân, nghề nghiệp, số tài khoản ngân hàng… Hệ thống của nhiều website và ứng dụng lại quản lý lỏng lẻo, dễ bị tin tặc lợi dụng lỗ hổng xâm nhập và đánh cắp lượng lớn dữ liệu người dùng, sau đó bán lại cho các tổ chức lừa đảo.
Nếu nhận được cuộc gọi lừa đảo nêu đúng thông tin cá nhân, không nên tắt máy ngay, mà cần bình tĩnh và thực hiện các bước sau để bảo vệ thông tin cá nhân và tài sản của mình
1. Giữ bình tĩnh và không cung cấp thêm thông tin: Dù kẻ gian có thông tin cá nhân của bạn, tuyệt đối không xác nhận hay cung cấp thêm bất kỳ thông tin nào như mã OTP, mật khẩu, số tài khoản, hay chia sẻ màn hình điện thoại.
2. Không làm theo hướng dẫn từ cuộc gọi: Kẻ lừa đảo có thể yêu cầu cài đặt ứng dụng, truy cập vào đường link lạ, hoặc chuyển tiền để "xác minh" thông tin. Tuyệt đối không thực hiện bất kỳ yêu cầu nào từ họ.
3. Ghi lại thông tin cuộc gọi: Ghi chú số điện thoại gọi đến, thời gian cuộc gọi, và nội dung cuộc trò chuyện. Nếu có thể, hãy ghi âm cuộc gọi để làm bằng chứng.
4. Báo cáo với cơ quan chức năng: Liên hệ ngay với cơ quan chức năng để báo cáo sự việc. Việc này giúp cơ quan chức năng nắm bắt tình hình và có biện pháp ngăn chặn kịp thời.
Cùng với đó, cảnh sát khuyến cáo 7 cách bảo vệ thông tin cá nhân
1. Cẩn trọng khi khai báo thông tin trên các website và ứng dụng, nhất là những nền tảng không chính thống hoặc ít người biết đến. Nếu hệ thống yêu cầu nhập thông tin nhạy cảm như CCCD, nghề nghiệp, địa chỉ... hãy cân nhắc kỹ xem có thực sự cần thiết không, để hạn chế tối đa khả năng rò rỉ thông tin.
2. Tránh kết nối WiFi miễn phí ở nơi công cộng, không quét bừa mã QR có thể dẫn tới cài đặt phần mềm chứa mã độc.
3. Cảnh giác với tin nhắn từ trạm phát sóng giả. Nếu nhận được tin nhắn có nội dung như điểm thưởng ngân hàng, xác nhận trúng thưởng, bạn bè giới thiệu... kèm theo liên kết, tuyệt đối không được nhấp vào mà hãy gọi xác minh qua số tổng đài chính thức.
4. Xử lý cẩn thận các giấy tờ chứa thông tin cá nhân, như phiếu giao hàng, hóa đơn thanh toán… Vì chúng chứa nhiều dữ liệu cá nhân, nên cần được bảo quản hoặc tiêu hủy đúng cách.
5. Tuyệt đối không cho mượn hay cho thuê giấy tờ tùy thân. Người khác có thể sử dụng thông tin của bạn để rửa tiền, đăng ký tài khoản bất hợp pháp… dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.
6. Không truy cập hoặc tải xuống ứng dụng, website bất hợp pháp, đặc biệt là các trang web hoặc ứng dụng liên quan đến cờ bạc – đây là nơi phổ biến nhất để gài mã độc.
7. Máy tính sử dụng hằng ngày nên được cài đặt phần mềm diệt virus chất lượng, nhằm ngăn ngừa virus trojan xâm nhập và đánh cắp thông tin lưu trữ trên thiết bị.
