Giao dịch lô trên sàn chứng khoán Việt Nam được quy định là 100 cổ phiếu. Do đó, không ít nhà đầu tư bị "kẹt" số lượng cổ phiếu dưới 100 đơn vị bởi nhiều nguyên nhân như chia cổ phiếu thưởng, chia cổ tức bằng cổ phiếu… Mặt khác, nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ với số vốn ít cũng gặp đôi chút khó khăn nếu muốn mua những cổ phiếu có thị giá cao.
Để thuận tiện hơn cho nhà đầu tư, hiện nay quy định trên sàn HNX và UPCoM cho phép giao dịch lô lẻ từ 01- 99 cổ phiếu được thực hiện như mua/bán cổ phiếu thông thường trên sàn, với điều kiện có người bán/mua đối ứng.
Các giao dịch này diễn ra không ảnh hưởng tới giá khớp lệnh thông thường, mức giá được xác định theo quy luật "thuận mua vừa bán" và trong biên độ giao dịch giá trần, sàn trong phiên. Hay nói cách khác, giá khớp lệnh lô lẻ trên sàn HNX và UPCoM không tác động gì tới thị giá cổ phiếu trên sàn.
Hiện, một số công ty chứng khoán hiện đang cung cấp bảng giá giao dịch riêng biệt áp dụng cho giao dịch cổ phiếu lô lẻ trên sàn HNX/UPCoM giúp nhà đầu tư thuận tiện theo dõi.
Còn tại sàn HoSE, nhà đầu tư chưa được mua lô lẻ từ 01 – 99 cổ phiếu mà chỉ có thể bán thông qua giao dịch với công ty chứng khoán. Nhiều công ty chứng khoán đều đã cung cấp dịch vụ mua gom cổ phiếu lẻ cho nhà đầu tư, tuy nhiên, phần lớn giao dịch chỉ được thực hiện với mức giá sàn của cổ phiếu trong phiên đó.
Trong quá khứ, sàn HoSE từng áp dụng giao dịch với mỗi lô cổ phiếu tối thiểu phải là bội số của 10 cổ phiếu, trong khi sàn HNX là bội số của 100. Tuy nhiên, khi tình trạng nghẽn lệnh bắt đầu diễn ra cuối năm 2020, từ 4/1/2021, sàn HOSE đã chính thức nâng lô giao dịch tối thiểu từ 10 cổ phiếu lên 100 cổ phiếu. Đây được xem là một giải pháp tạm thời để giải quyết sự cố, giảm thiểu tình trạng nghẽn lệnh và hạn chế thiệt hại cho đa số nhà đầu tư, có lợi cho tổng thể thị trường. Kể từ đây, các giao dịch cổ phiếu từ 1 đến 99 cổ phiếu được xếp vào diện giao dịch lô lẻ.
Thế nhưng, sau khi sự cố nghẽn lệnh được khắc phục, việc giao dịch lô lẻ (dưới 100 cổ phiếu) như trước đây vẫn chưa được thực hiện trở lại. Bộ Tài chính đã nhiều lần yêu cầu Ủy ban Chứng khoán xem xét, báo cáo việc áp dụng giao dịch lô tối thiểu 10 cổ phiếu như trước đây để đảm bảo quyền lợi cho nhà đầu tư.
HoSE dự kiến áp dụng thay đổi giao dịch lô lẻ từ tháng 7/2022 tuy nhiên chưa thể thực hiện được. Trong tháng 7 và 8, HoSE và các công ty chứng khoán đã liên tục thử nghiệm với mục tiêu đảm bảo sự ổn định nhất để tránh rủi ro khi chính thức áp dụng giao dịch.
Và cập nhật mới nhất, trong chia sẻ trên VTV của ông Phạm Hồng Sơn, Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HoSE) đã báo cáo UBCKNN về việc chốt thời hạn ngày 12/9 để thực hiện giao dịch lô lẻ. Ông Sơn cho rằng đây sẽ là thời điểm chốt cuối cùng sau nhiều lần lùi thời hạn.
Cũng liên quan đến chính sách quan trọng trên thị trường chứng khoán, từ ngày 29/8, nhà đầu tư sẽ được giao dịch cổ phiếu với chu kỳ T+1,5 thay vì T+3 trước đó. Tựu chung những điều này, nhiều chuyên gia kỳ vọng sẽ giúp thị trường giao dịch sôi động hơn, thanh khoản thị trường chứng khoán được cải thiện hơn với ước tính khoảng 20-25%.
Còn xét về dài hạn, triển vọng của thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn được đánh giá khả quan nhờ vĩ mô ổn định và tăng trưởng lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết ở mức cao. Thanh khoản thị trường cũng được kỳ vọng sẽ dần cải thiện khi dư địa tăng trưởng số lượng nhà đầu tư còn nhiều và chứng khoán vẫn được đánh giá là kênh đầu tư hấp dẫn.
Thêm nữa, kỳ vọng về hệ thống KRX sớm đi vào hoạt động cùng những thông tin về chính sách lắng xuống sau Chính phủ hoàn thiện khung pháp lý cho thị trường vốn có thể sẽ thúc đẩy thanh khoản thị trường trong dài hạn. Tuy nhiên, khó có thể trông đợi vào một sự sự cải thiện ngay lập tức trong ngắn hạn và kết quả kinh doanh của các CTCK cũng không dễ để duy trì tăng trưởng.
