Surimi là loại thực phẩm có hàm lượng protein cao, lipit thấp, không chứa cholesterol và gluxit, dễ hấp thụ. Theo Tạp chí Thủy Sản, nguồn nguyên liệu để chế biến surimi đông lạnh rất đa dạng, từ các loại sống đáy đến các loại cá sống tầng nổi, nhưng chủ yếu người ta vẫn lựa chọn những loài cá sống ở tầng mặt. Để có được thành phẩm surimi với chất lượng tốt nhất cần phải dùng nguyên liệu cá tươi.
Trong những năm gần đây, mặt hàng này nhận được sự yêu thích của người tiêu dùng. Thông tin từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu chả cá và surimi Việt Nam duy trì đà tăng ấn tượng trong tháng 4/2025, với kim ngạch gần 29 triệu USD – tăng 33% so với cùng kỳ. Lũy kế 4 tháng đầu năm, kim ngạch vượt mốc 109 triệu USD, tăng 32% sơ với cùng kỳ năm ngoái.
Đà tăng trưởng này được thúc đẩy bởi sự thay đổi trong xu hướng tiêu dùng hiện đại. Người tiêu dùng ngày càng ưu tiên các sản phẩm tiện lợi, chế biến sẵn như thanh cua hay cá giả từ surimi. Với đặc điểm dễ sử dụng, không cần chế biến lại, những sản phẩm này ngày càng chiếm ưu thế trong thực đơn của người tiêu dùng hiện đại.
Theo đánh giá của VASEP, trong bối cảnh giá các loại hải sản như tôm, cua, cá tăng cao do đánh bắt quá mức, khan hiếm và lo ngại về môi trường… thì surimi nổi lên như một giải pháp kinh tế và bền vững hơn.
VASEP lấy dẫn chứng, chỉ số giá cá FAO đạt trung bình 112,8 điểm vào tháng 12/2024. Ưu điểm về giá này khiến surimi trở nên rất hấp dẫn đối với người tiêu dùng có ý thức về ngân sách và các ngành dịch vụ thực phẩm, đặc biệt là ở những khu vực mà hải sản là thực phẩm chính trong chế độ ăn uống nhưng đang trở nên đắt đỏ. Chính vì thế mà nhu cầu tiêu thụ các sản phẩm chả cá và surimi trên thị trường thế giới sẽ ngày càng tăng, VASEP nhận định.
Chả cá và surimi của Việt Nam đã xuất khẩu được sang 43 thị trường trên thế giới. Tại hầu hết các thị trường chủ lực của Việt Nam như Hàn Quốc, Thái Lan, Trung Quốc và Nhật Bản đều ghi nhận mức tăng trưởng mạnh mẽ, dao động từ 27 - 40%. Không chỉ duy trì đà tăng tại các thị trường truyền thống, các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam còn mở rộng thành công sang nhiều thị trường mới như Nga, Tây Ban Nha, Anh… Điều này cho thấy chiến lược đa dạng hóa thị trường của các doanh nghiệp đang phát huy hiệu quả.
Hiện có hơn 50 doanh nghiệp Việt Nam tham gia xuất khẩu chả cá và surimi. Ba "ông lớn" gồm Dalu Surimi, Kicoimex và Khanh Hoang Seafood đang giữ vai trò chủ lực, đóng góp gần 40% tổng giá trị xuất khẩu chả cá và surimi của Việt Nam.
Bên cạnh những thuận lợi, các DN sản xuất và xuất khẩu chả cá và surimi của Việt Nam cũng đang đối mặt với không ít khó khăn. Đầu tiên là việc thiếu nguyên liệu sản xuất, đẩy giá nguyên liệu lên cao làm tăng giá thành sản phẩm, khiến cho các sản phẩm của Việt Nam khó cạnh tranh…
Cùng với đó, các vướng mắc trong việc cấp giấy xác nhận nguyên liệu thủy sản (giấy SC), giấy chứng nhận thủy sản khai thác (giấy CC) phục vụ xuất khẩu thủy sản vẫn chưa được tháo gỡ. Hồ sơ tồn đọng khiến cho hoạt động sản xuất và xuất khẩu của doanh nghiệp gặp khó.
