Không ai ngờ, thủ phạm lại chính là viên sỏi túi mật bé xíu mà bà đã sống chung suốt nhiều năm qua. Bà T., người có tiền sử đái tháo đường và Parkinson, được chẩn đoán mắc sỏi túi mật từ nhiều năm trước nhưng không phẫu thuật.
Ba ngày trước khi nhập viện, bà bắt đầu xuất hiện những cơn đau bụng quanh rốn, tăng dần kèm nôn ói dịch xanh. Khi được đưa đến Trung tâm Phẫu thuật Tiêu hóa (Bệnh viện Bạch Mai) bụng bà đã chướng rõ rệt, nghi ngờ tắc ruột. Ngay sau đó, các bác sĩ nhanh chóng tiến hành thăm khám và chẩn đoán hình ảnh. Kết quả CT ổ bụng cho thấy hình ảnh điển hình của tắc ruột do sỏi mật - một tình trạng hiếm gặp nhưng cực kì nguy hiểm, với dấu hiệu kinh điển là: khí trong đường mật, ruột non giãn và sỏi mật nằm trong lòng ruột.
Ca phẫu thuật do bác sĩ Vũ Xuân Vinh và ê-kíp giàu kinh nghiệm thực hiện được xem như một “cú đúp” thành công: vừa giải tỏa tắc ruột, vừa cắt túi mật và khâu đường rò túi mật - tá tràng. Viên sỏi được lấy ra có kích thước lên đến 2,5cm, đủ lớn để gây bít tắc hoàn toàn lòng ruột non. Sau mổ, bệnh nhân phục hồi tốt: trung tiện ngày thứ 2, đại tiện ngày thứ 3 và rút dẫn lưu dưới gan vào ngày thứ 5.
Đây được xem là một ca lâm sàng điển hình về biến chứng nặng của sỏi túi mật khi không được điều trị kịp thời. Tắc ruột do sỏi mật - “quả bom nổ chậm” ở người cao tuổi.
 |
Tắc ruột do sỏi túi mật (gallstone ileus) là một biến chứng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng của bệnh sỏi mật, đặc biệt ở người lớn tuổi có nhiều bệnh lí nền. Biến chứng này xảy ra khi sỏi túi mật gây viêm, thủng túi mật vào tá tràng, tạo thành đường rò và khiến sỏi di chuyển xuống ruột gây tắc, thường tại hồi tràng.
Theo thống kê, nguyên nhân này chỉ chiếm 1-4% các ca tắc ruột ở người lớn, nhưng con số này tăng lên đến 25% ở bệnh nhân trên 65 tuổi. Do triệu chứng không đặc hiệu và dễ nhầm lẫn với các bệnh lí tiêu hóa khác, bệnh thường bị chẩn đoán muộn, khiến tiên lượng nặng nề hơn.
TS. BS Nguyễn Ngọc Hùng, Giám đốc Trung tâm Phẫu thuật Tiêu hóa nhấn mạnh: “Trường hợp của bệnh nhân T. là minh chứng cho thấy việc chậm điều trị sỏi túi mật có thể dẫn đến biến chứng nặng nề, nguy hiểm tính mạng. Nếu được phát hiện và phẫu thuật sớm, ca mổ có thể đơn giản hơn, ít xâm lấn hơn và an toàn hơn cho người bệnh”.
Không chỉ gây tắc ruột, sỏi mật còn có thể dẫn đến viêm phúc mạc, rối loạn điện giải, thậm chí tử vong. Tỉ lệ tử vong của biến chứng này có thể lên tới 15-20%, đặc biệt ở bệnh nhân cao tuổi có bệnh nền như suy tim, suy thận.
Điều trị thành công nhờ phối hợp đa chuyên khoa
Theo TS. Nguyễn Ngọc Hùng, thành công của ca bệnh không chỉ là nhờ kĩ thuật phẫu thuật mà còn nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị của bệnh viện trong việc đánh giá và xử trí toàn diện: từ bệnh lí nền, tình trạng suy kiệt, đến khả năng gây mê và hồi sức sau mổ.
Việc “cá thể hóa” điều trị, tức là lựa chọn phương pháp mổ phù hợp với từng bệnh nhân dựa trên thể trạng, độ tuổi, mức độ tổn thương đóng vai trò then chốt trong kết quả điều trị.
Bác sĩ Hùng khuyến cáo, mọi người không nên chủ quan với sỏi túi mật, cần khám sức khỏe định kì, đặc biệt ở người cao tuổi, giúp phát hiện sớm sỏi túi mật và có hướng xử trí phù hợp trước khi xảy ra biến chứng.
Đặc biệt không chủ quan với sỏi không triệu chứng vì sỏi không gây đau chưa chắc đã lành tính. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp điều trị sớm. Khi có triệu chứng bất thường như đau bụng kéo dài, buồn nôn, chướng bụng, cần đến ngay bệnh viện có chuyên khoa sâu để được chẩn đoán chính xác. “Tắc ruột do sỏi mật là một biến chứng nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phòng tránh nếu người bệnh không chủ quan và được điều trị sớm. Đừng đợi đến khi quả bom nổ chậm phát nổ”, bác sĩ Hùng nói.
