Ngân hàng gia tăng lớp bảo vệ khách hàng trước các giao dịch đáng ngờ

Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (VIB) vừa thông báo triển khai tính năng cảnh báo tự động đối với các giao dịch chuyển tiền đến tài khoản có dấu hiệu nghi ngờ gian lận, lừa đảo. 

Cụ thể, từ ngày 23/10/2025, khi khách hàng thực hiện chuyển tiền đến tài khoản thụ hưởng có dấu hiệu bất thường, hệ thống VIB sẽ tự động hiển thị cảnh báo trên màn hình hoặc thông báo trực tiếp tại quầy. Khách hàng có thể chủ động lựa chọn dừng giao dịch để kiểm tra thông tin hoặc tiếp tục nếu đã xác thực người nhận. 

Tính năng này được áp dụng đồng bộ trên toàn bộ các kênh của ngân hàng, gồm MyVIB, VIB Business, VIB Corp, Internet Banking và giao dịch trực tiếp. Việc áp dụng cơ chế cảnh báo tự động không chỉ giúp người dùng tránh rơi vào “bẫy” lừa đảo trực tuyến, mà còn củng cố niềm tin vào hệ thống ngân hàng số. 

VIB cũng khuyến nghị khách hàng nên kiểm tra kỹ thông tin người nhận, đặc biệt là khi có cảnh báo xuất hiện; tuyệt đối không chuyển tiền theo yêu cầu từ các cuộc gọi hoặc tin nhắn đáng ngờ.

Trước đó, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) là một trong những ngân hàng tiên phong trong việc cảnh báo tài khoản nghi ngờ, lừa đảo khi triển khai dịch vụ AgriNotify trên Agribank Plus từ giữa tháng 7/2025. 

Theo đó, khi khách hàng nhập số tài khoản người nhận, trước khi thực hiện giao dịch chuyển khoản trong hệ thống Agribank hoặc chuyển tiền nhanh NAPAS 24/7 dịch vụ sẽ tự động đối chiếu với cơ sở dữ liệu do cơ quan chức năng cung cấp (Bộ Công an, Ngân hàng nhà nước,…) và cơ sở dữ liệu nội bộ. 

Trường hợp phát hiện tài khoản nằm trong danh sách nghi ngờ gian lận, lừa đảo hệ thống lập tức bật thông báo về việc tài khoản nhận có thể thuộc danh sách nghi ngờ rủi ro và cảnh báo khách hàng cân nhắc khi thực hiện giao dịch. 

Không chỉ VIB hay Agribank, hàng loạt ngân hàng thương mại lớn khác cũng đang xây dựng hệ thống cảnh báo giao dịch đáng ngờ. Vietcombank đã tích hợp tính năng tự động cảnh báo tài khoản nhận tiền có dấu hiệu lừa đảo vào các giao dịch chuyển tiền nhanh Napas 24/7 trên ứng dụng VCB Digibank. 

VietinBank triển khai thử nghiệm hệ thống cảnh báo nội bộ SIMO từ tháng 9/2025; trong khi BIDV và MB cũng lần lượt nâng cấp hạ tầng công nghệ, tăng cường bảo mật và giám sát giao dịch theo thời gian thực.

Đáng chú ý, MB bổ sung tính năng “Khiên thép” trên ứng dụng MBBank, giúp cảnh báo khách hàng khi chuyển tiền đến tài khoản đáng ngờ. Ngân hàng này cũng là thành viên của Mạng lưới Thông tin phòng chống gian lận – nơi các ngân hàng chia sẻ dữ liệu, phối hợp phát hiện và ngăn chặn các hành vi gian lận tài chính.

Các chuyên gia nhận định, việc đồng loạt triển khai các tính năng cảnh báo phản ánh sự chuyển mình mạnh mẽ của ngành ngân hàng trong bối cảnh tội phạm mạng gia tăng. Nếu trước đây, ngân hàng chủ yếu xử lý sau khi rủi ro xảy ra, thì nay cơ chế cảnh báo sớm đang giúp chuyển đổi mô hình quản trị rủi ro sang hướng chủ động, dữ liệu hóa và cộng tác liên ngành.

Ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Khu vực 2 cho biết, các ngân hàng thương mại đang đẩy mạnh hệ thống cảnh báo sớm như một “lá chắn” chủ động trước rủi ro tội phạm công nghệ cao, bên cạnh giải pháp xác thực sinh trắc học. 

Thông qua việc giám sát giao dịch theo thời gian thực và gửi cảnh báo trực tiếp tới khách hàng, nhiều giao dịch đáng ngờ đã được phát hiện, ngăn chặn kịp thời. Nguồn dữ liệu từ cơ quan chức năng cùng danh sách các đối tượng, hành vi lừa đảo cũng được cập nhật thường xuyên, giúp ngân hàng nâng cao năng lực nhận diện rủi ro.

Về lâu dài, ông Lệnh cho rằng, việc hình thành mô hình “Trung tâm thông tin dịch vụ” liên thông giữa ngân hàng và các cơ quan chức năng (công an, thuế, bảo hiểm…) sẽ là bước tiến cần thiết để bảo vệ khách hàng, bảo đảm an toàn cho hệ thống tài chính – ngân hàng trong kỷ nguyên số.

Dữ liệu Ngân hàng Nhà nước vừa công bố cho thấy, hệ thống cảnh báo tài khoản gian lận của Ngân hàng Nhà nước đã giúp ngăn chặn hơn 1.790 tỷ đồng đáng ngờ, tránh thiệt hại cho 468.000 khách hàng chỉ sau 5 tháng thí điểm. 

Tăng cường các lớp phòng vệ cho người dân và tổ chức tài chính trước các nguy cơ an ninh mạng không chỉ là vấn đề nội bộ của từng ngân hàng, mà còn là ưu tiên chiến lược ở cấp quốc gia.

Trong bối cảnh đó, Công ước Liên Hợp Quốc về phòng, chống tội phạm mạng – Công ước Hà Nội, được tổ chức vào ngày 25–26/10/2025, mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Đây là công cụ pháp lý hình sự quốc tế đầu tiên của Liên Hợp Quốc được xây dựng nhằm tạo khung hợp tác toàn cầu trong điều tra, chia sẻ dữ liệu và hỗ trợ kỹ thuật về an ninh mạng.

Các chuyên gia nhận định, khi Công ước được phê chuẩn và đi vào thực thi, Việt Nam sẽ có cơ hội chuyển hóa vai trò “chủ nhà” thành năng lực điều phối thực tế, thông qua việc hoàn thiện khung pháp lý và mở rộng hợp tác liên ngành. Điều này không chỉ giúp củng cố an toàn hệ thống tài chính – ngân hàng, mà còn góp phần kiến tạo một môi trường số an toàn, minh bạch hơn cho người dân và doanh nghiệp.