Kết thúc một ngày làm việc dưới trời nắng gắt, người đàn ông quê Bắc Ninh gục xuống, mệt lả, không giao tiếp, sau đó co giật, mất kiểm soát hành vi.
Khi người nhà đưa đến cơ sở y tế, anh co cứng toàn thân, cắn vào lưỡi gây chảy máu khoang miệng và sốt cao kịch ngưỡng.
Tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, anh được xác định sốc nhiệt nghiêm trọng, với các biểu hiện điển hình, thân nhiệt tăng quá mức, rối loạn thần kinh trung ương, co giật, lơ mơ, kèm theo tổn thương gan, thận và rối loạn điện giải.
ThS.BS Trương Tư Thế Bảo, người trực tiếp điều trị, cho biết bệnh nhân có tiền sử lạm dụng rượu và xơ gan, yếu tố khiến cơ thể dễ tổn thương hơn khi đối mặt với nắng nóng.
“Các xét nghiệm cho thấy men gan tăng rất cao, biểu hiện rõ của tổn thương gan do tác động cộng hưởng giữa sốc nhiệt và rượu”, bác sĩ nói.
Bệnh nhân đang được điều trị tích cực bằng các biện pháp hạ nhiệt, truyền dịch, điều chỉnh điện giải, hỗ trợ gan thận. (Ảnh: BVCC)
Theo người nhà, sức khỏe sa sút thời gian gần đây, nhưng anh vẫn giữ thói quen uống rượu hàng ngày và thường xuyên làm việc ngoài trời mà không có biện pháp bảo vệ. Việc lạm dụng rượu không chỉ hủy hoại chức năng gan mà còn làm suy yếu khả năng điều hòa thân nhiệt, khiến cơ thể dễ "sụp đổ" khi gặp thời tiết khắc nghiệt.
Hiện bệnh nhân qua cơn nguy kịch, đang được điều trị tích cực bằng các biện pháp hạ nhiệt, truyền dịch, điều chỉnh điện giải, hỗ trợ gan thận. Các chỉ số sinh hóa tiếp tục được theo dõi sát để đánh giá khả năng hồi phục.
Theo bác sĩ Bảo, sốc nhiệt là tình trạng nguy hiểm nhưng thường bị xem nhẹ. Nguyên nhân là do cơ thể bị tích tụ nhiệt quá mức trong môi trường nắng nóng kéo dài, khi các cơ chế điều hòa thân nhiệt không còn hoạt động hiệu quả.
Có hai cơ chế thường gặp, một là do nắng chiếu trực tiếp vào đầu, cổ gáy gây rối loạn thần kinh trung ương. Hai là do nhiệt độ môi trường cao kéo dài khiến cơ thể không đào thải được nhiệt, dẫn đến rối loạn điện giải, suy tuần hoàn, tổn thương gan, thận, thậm chí não.
Triệu chứng ban đầu của sốc nhiệt thường là mệt mỏi, chóng mặt, buồn nôn, đau đầu, nhịp thở nhanh, thân nhiệt tăng cao, lơ mơ, co giật. Nếu không được xử trí kịp thời, người bệnh có thể nhanh chóng rơi vào hôn mê, suy gan cấp, suy đa tạng và tử vong.
Những ngày nắng nóng cực đoan, các chuyên gia khuyến cáo người lao động ngoài trời cần tránh làm việc trong khoảng thời gian từ 10h đến 16h – thời điểm nhiệt độ thường lên tới đỉnh điểm. Khi làm việc, cần đội mũ rộng vành, mặc quần áo dài tay, sử dụng khăn che cổ gáy, uống đủ nước và bổ sung điện giải thường xuyên để giảm nguy cơ mất nước và rối loạn thân nhiệt.
Đặc biệt, những người có bệnh mạn tính như xơ gan, suy thận hoặc lạm dụng rượu bia cần hết sức thận trọng khi tiếp xúc với môi trường nhiệt độ cao, bởi khả năng thích nghi và hồi phục của cơ thể họ vốn đã rất kém.
Nếu nghi ngờ có người bị sốc nhiệt, bạn cần nhanh chóng đưa nạn nhân vào nơi râm mát, cởi bớt quần áo, lau người bằng khăn ấm, quạt nhẹ, cho uống nước nếu còn tỉnh táo và lập tức đưa đến cơ sở y tế gần nhất.
