Bạn đã bao giờ bước vào nhà và cảm thấy một sự ngột ngạt vô hình, dù mọi thứ trông vẫn bình thường? Hay bạn chỉ cuống cuồng dọn dẹp khi sắp có khách đến, còn ngày thường thì mặc kệ? Nếu câu trả lời là có, rất có thể bạn đang mắc một hội chứng tâm lý phổ biến có tên là “mù lộn xộn” hay “mù nhà”.
Đây là hiện tượng khi chúng ta sống trong một không gian bừa bộn quá lâu đến mức bộ não tự động lọc đi những hình ảnh đó, khiến con người không còn nhận ra sự lộn xộn đang hiện hữu. Nhưng vấn đề là, dù mắt không thấy, tâm trí và cơ thể chúng ta vẫn âm thầm chịu đựng sự căng thẳng từ không gian sống thiếu ngăn nắp.
Vậy làm sao để biết mình có đang “mắc bệnh” hay không? Các chuyên gia tổ chức không gian đã chỉ ra những dấu hiệu rõ ràng và cách khắc phục hiệu quả.
Nhiều người sống quá lâu trong một không gian bừa bộn đến mức bộ não quyết định ngừng nhìn thấy sự bừa bộn đó (Ảnh: Getty).
Dấu hiệu bạn đang “mù lộn xộn” trong chính ngôi nhà mình
Chỉ dọn nhà khi có khách ghé thăm
Nếu bạn chỉ bắt tay dọn dẹp khi có khách sắp đến, đó là dấu hiệu rõ ràng nhất của “mù lộn xộn”, nghĩa là bạn đang sống vì ánh nhìn của người khác, chứ không phải để chính mình thấy thoải mái.
Một ngôi nhà chỉ được dọn khi có “khán giả” chẳng khác gì sân khấu, mất đi chức năng là nơi thư giãn và tái tạo năng lượng.
Mệt mỏi ngay trong không gian nghỉ ngơi
Phòng khách hay phòng ngủ vốn là nơi để nghỉ ngơi, nhưng nếu bạn ngồi trên sofa mà vẫn thấy bồn chồn, rất có thể sự bừa bộn đang âm thầm bào mòn năng lượng của bạn.
Theo chuyên gia tổ chức không gian Lauren Saltman, dù bạn không nhìn trực tiếp vào đống đồ lộn xộn, não bộ vẫn phải xử lý chúng như “nhiễu”. Chính điều đó khiến bạn căng thẳng, mất tập trung và thậm chí né tránh những khu vực nhất định trong nhà.
Những “điểm đen” bừa bộn tồn tại triền miên
Chiếc ghế để quần áo mặc dở, chồng giấy tờ cao ngất ở lối vào, hay góc bếp đầy hộp nhựa cũ là những “điểm đen” quen thuộc.
Theo chuyên gia Di Ter Avest, chúng tồn tại lâu đến mức hòa vào khung cảnh, nhưng vẫn chiếm chỗ trong tâm trí, khiến bạn thấy nặng nề mà không hiểu vì sao.
Căng thẳng âm ỉ với người sống chung
Không phải ai cũng chịu được sự bừa bộn như nhau. Khi một người cần không gian thoáng đãng nhưng lại phải sống cùng người “mù lộn xộn”, mâu thuẫn là điều khó tránh.
Những câu than phiền kiểu “nhà lúc nào cũng như bãi chiến trường” không chỉ phản ánh sự khó chịu, mà còn làm tổn thương mối quan hệ và chất lượng sống của cả hai.
Dù mắt không thấy, tâm trí và cơ thể chúng ta vẫn âm thầm chịu đựng sự căng thẳng từ không gian sống thiếu ngăn nắp (Ảnh: Shutterstock).
Làm sao để “chữa bệnh” và tìm lại sự bình yên?
May mắn là bệnh “mù lộn xộn” hoàn toàn có thể khắc phục bằng cách thay đổi góc nhìn và xây dựng những thói quen nhỏ.
Nhìn nhà mình bằng con mắt người lạ
Hãy thử bước ra ngoài cửa rồi quay lại như thể bạn là một vị khách. Điều gì khiến bạn khó chịu đầu tiên? Hoặc đơn giản hơn, chụp vài tấm ảnh toàn cảnh căn phòng và bạn sẽ ngạc nhiên khi nhận ra bao nhiêu “điểm mù” mình từng bỏ qua.
Dọn từng góc nhỏ, không ôm đồm
Đừng cố làm mọi thứ trong một ngày. Chỉ cần 10 - 15 phút mỗi ngày để “reset” một khu vực nhỏ như bàn cà phê, kệ đầu giường, hay góc làm việc. Khi bạn bắt đầu từ những việc nhỏ, cảm giác kiểm soát sẽ dần quay trở lại.
Ghép dọn dẹp vào thói quen sẵn có
Sau khi tháo giày, tiện tay xếp lại thư từ ở cửa. Trước khi pha cà phê sáng, lau nhanh mặt bếp. Việc gắn thói quen mới vào thói quen cũ giúp dọn dẹp trở nên tự động và bớt nặng nề.
Tìm một “người đồng hành” đáng tin
Nhờ bạn thân hay chuyên gia tổ chức không gian góp ý. Một góc nhìn khách quan đôi khi chính là bước khởi đầu để bạn thật sự thấy “ngôi nhà mình đang sống”.
“Mù lộn xộn” không có nghĩa là bạn lười biếng mà là mất kết nối với không gian sống. Khi lấy lại sự tỉnh táo trong từng chi tiết nhỏ, bạn cũng sẽ tìm lại được sự bình yên trong chính ngôi nhà và trong tâm trí mình.
