Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) là chỉ số đánh giá và xếp hạng chính quyền các tỉnh, thành của Việt Nam về chất lượng điều hành kinh tế, mức độ thuận lợi của môi trường kinh doanh và nỗ lực cải cách hành chính của chính quyền các tỉnh, thành phố tại Việt Nam, qua đó thúc đẩy sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân.
Được xây dựng từ dữ liệu điều tra doanh nghiệp thường niên có quy mô lớn nhất, thực hiện một cách công phu nhất tại Việt Nam hiện nay, Chỉ số PCI chính là “tập hợp tiếng nói” của cộng đồng doanh nghiệp dân doanh về môi trường kinh doanh tại các tỉnh, thành phố ở Việt Nam.
Theo báo cáo năm 2012, Hải Phòng chỉ xếp thứ 50/63 tỉnh, thành phố cả nước với 53,58 điểm và được xếp vào nhóm điều hành khá. Trong đó, chỉ số chi phí thời gian là chỉ số có xếp hạng thấp nhất, ở vị trí thứ 62 với 3,57 điểm. Chỉ số có kết quả tốt nhất là hỗ trợ doanh nghiệp và đào tạo lao động với số điểm lần lượt là 5,34 và 5,94 điểm, đều xếp ở hạng 3.
Đến năm 2013, Hải Phòng đã nhảy bật lên 35 bậc, xếp thứ 15 trên bảng xếp hạng PCI. Điểm PCI của thành phố đạt 59, 76 điểm, tăng 6,18 điểm so với năm 2012. Đây cũng là năm Hải Phòng có số điểm PCI tăng nhiều nhất trong 10 năm trở lại đây.
Trong 3 năm tiếp theo, chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh của Hải Phòng có xu hướng giảm, thứ hạng giảm xuống bậc 34 vào năm 2014. Tuy nhiên, đến năm 2017, Hải Phòng đã vươn lên vị trí thứ 9 trên bảng xếp hạng với 65,15 điểm, tăng hơn 5 điểm so với năm 2016.
Nguồn: PCI Vietnam
Báo cáo PCI năm 2017 đánh giá cao sự xuất hiện lần đầu tiên của Hải Phòng trong top 10 PCI cả nước và dẫn đầu chỉ số thành phần Đào tạo lao động, lĩnh vực mà thành phố này luôn duy trì được điểm số cao trong 5 năm trở lại đây. Một điểm sáng khác là từ năm 2016 trở lại đây, Hải Phòng đã thường xuyên tổ chức đối thoại giữa cơ quan nhà nước với các doanh nghiệp nhằm hướng dẫn, giải đáp cơ chế, kịp thời tháo gỡ khó khăn cho cộng đồng kinh doanh. Điều tra PCI 2017 cho thấy có 80% doanh nghiệp hài lòng đối với phản hồi, giải đáp của các cơ quan của thành phố.
Tuy thứ hạng của Hải Phòng tụt lùi vào năm 2018, nhưng trong 3 năm tiếp theo, chỉ số PCI liên tục được cải thiện. Trong báo cáo PCI mới nhất của năm 2021, Hải Phòng “nhảy bật” lên vị trí á quân với 70,61 điểm, tăng 5 bậc so với năm 2020 và được xếp vào nhóm điều hành tốt.
Để đạt được kết quả này, thành phố đã tập trung tháo gỡ kịp thời những vướng mắc nảy sinh trong hoạt động sản xuất kinh doanh thông qua đối thoại trực tiếp hằng tháng giữa doanh nghiệp với lãnh đạo UBND thành phố và các sở, ngành chức năng. Thành phố Hải Phòng cũng đã thành lập Trung tâm xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch làm đầu mối theo mô hình “một cửa” cho các hoạt động đầu tư, góp phần thu hút các nhà đầu tư lớn trong và ngoài nước.
Nhờ vậy, trong năm 2021, thành phố không chỉ thu hút được nhiều dự án đầu tư lớn trong nước mà còn vươn lên dẫn đầu trong thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Theo báo cáo của Bộ kế hoạch và Đầu tư, năm 2021, tổng thu hút vốn đầu tư nước ngoài của Hải Phòng đạt hơn 5,2 tỷ USD, cao nhất cả nước.
Một số sở ngành của Hải Phòng như Sở Kế hoạch và Đầu tư, Cục Thuế và Ban Quản lý Khu kinh tế đã ký cam kết công khai trước doanh nghiệp những nội dung hỗ trợ và cải cách rất cụ thể. Chẳng hạn như cam kết chủ động liên lạc với doanh nghiệp để hướng dẫn chi tiết hồ sơ nếu chưa phù hợp, cam kết không để doanh nghiệp phải đi lại bổ sung hồ sơ quá một lần, cam kết giảm thời gian giải quyết nhiều thủ tục xuống còn một nửa so với quy định của Trung ương. Việc ký cam kết công khai và sau đó đề nghị doanh nghiệp và báo chí theo dõi và giám sát việc thực hiện các cam kết là một bước đi thay đổi rất tích cực của thành phố quan trọng cửa ngõ Đông Bắc của cả nước.
Đánh giá về kết quả Hải Phòng đạt được, Giáo sư Edmund Malesky, Trưởng nhóm nghiên cứu PCI, cho rằng, tính năng động của chính quyền của TP. Hải Phòng, đặc biệt trong việc lắng nghe và hỗ trợ doanh nghiệp khi tình hình Covid-19 diễn ra phức tạp là yếu tố quan trọng nhất giúp thành phố có được điểm PCI cao. Ngoài ra, Giáo sư cũng đánh giá cao về tính minh bạch của thành phố khi Chính quyền công khai các loại phí, cách tiếp cận đất đai và cơ sở hạ tầng.
Những nỗ lực của thành phố Hải Phòng trong năm qua đã giúp thành phố cải thiện 17 bậc về xếp hạng Tính minh bạch, 10 bậc về Tính năng động và tiên phong của chính quyền địa phương và 2 bậc trong xếp hạng về Chính sách hỗ trợ doanh nghiệp.
