Theo số liệu sơ bộ của Tổng cục Hải quan, tháng 4/2025 Việt Nam nhập khẩu gần 500 nghìn tấn phân bón, trị giá 159 triệu USD, tăng nhẹ về lượng, nhưng giảm 2,8% về kim ngạch so với cùng kỳ.
Tính chung 4 tháng đầu năm 2025, nhập khẩu phân bón đạt trên 1,84 triệu tấn, tương đương 587 triệu USD. Giá nhập khẩu trung bình đạt 319 USD/tấn, tăng 0,3%.
Phân bón của Việt Nam nhập khẩu nhiều nhất từ thị trường Trung Quốc, đạt tần 770 nghìn tấn, trị giá 192,82 triệu USD, tăng 16,8% về lượng, tăng 15,3% về kim ngạch. Giá trung bình đạt 250,4 USD/tấn, giảm 1,3% về giá so với 4 tháng đầu năm 2024. Thị trường này chiếm 41,8% về lượng và chiếm 32,9% về kim ngạch trong tổng nhập khẩu phân bón của cả nước.
Nga là thị trường lớn thứ 2, đạt 248.334 tấn, trị giá 127,98 triệu USD, tăng 2,6% về lượng, tăng 10,6% về kim ngạch và tăng 7,8% về giá.
Tiếp đến thị trường Lào đạt 153.356 tấn, trị giá 40,88 triệu USD, giá trung bình 266,6 USD/tấn; tăng 41,4% về lượng, tăng 39,9% về kim ngạch nhưng giảm 1,1% về giá.
Phân bón là loại vật tư nông nghiệp quan trọng số 1 đối với sản xuất nông nghiệp, chiếm tỷ trọng cao nhất trong giá thành của trồng trọt, trong khi ngành trồng trọt hiện đang chiếm từ 64-68% trong tổng giá trị sản xuất của toàn ngành nông nghiệp.
Ngành phân bón Việt Nam dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2025 nhờ nhiều yếu tố tích cực. Nhu cầu trong nước vẫn ổn định khi nông dân tiếp tục sử dụng phân bón để nâng cao năng suất cây trồng, đặc biệt trong các vụ lúa và cây ăn quả.
Bên cạnh đó, tiềm năng xuất khẩu rất lớn khi nhu cầu phân bón từ các thị trường quốc tế như Ấn Độ, Mỹ và châu Phi dự báo sẽ tăng cao, mở ra cơ hội xuất khẩu rộng lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam.
Theo các chuyên gia, thị trường phân bón Việt Nam năm 2025 có khả năng đạt trạng thái cân đối cung - cầu tốt hơn so với năm 2024. Tổng cung dự kiến đạt khoảng 11,5 - 12 triệu tấn, trong khi nhu cầu tiêu thụ ước tính ở mức 10 - 10,5 triệu tấn bao gồm các loại: urê, DAP, NPK, Kali...
Trong đó, phân urê chiếm tỷ trọng sản xuất lớn, tổng công suất ước đạt 3 triệu tấn/năm, với phần lớn nguyên liệu đầu vào khai thác trong nước từ các mỏ khí như Bạch Hổ, Nam Côn Sơn. Tuy nhiên, Việt Nam đang sử dụng với mức phân bón cao hơn nhiều quốc gia và gấp 3 lần trung bình của thế giới.
Về thuế nhập khẩu phân bón hiện tại, thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi hiện hành là 0 – 6% (tùy mã HS). Các loại phân bón phổ biến được áp thuế nhập khẩu như sau: Phân đạm UREA thuế nhập khẩu là 6%; Phân SA thuế 0%; Phân lân thuế 6%; Phân Kali clorua thuế 0%; Phân Kali sulphate thuế 0%; Phân DAP thuế 6%; Phân MAP thuế 0%; Phân NPK thuế 6%. Trong đó, nhập khẩu từ các nước có hiệp định thương mại tự do với Việt Nam có thể sẽ được hưởng thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt nếu đáp ứng đủ các điều kiện theo hiệp định.
Chính vì vậy vào cuối năm 2024, Luật Thuế GTGT (sửa đổi) đã được Quốc hội thông qua và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025. Một trong những điểm mới của luật này là phương án áp thuế GTGT 5% đối với mặt hàng phân bón được các chuyên gia đánh giá giúp bảo đảm cạnh tranh giữa phân bón sản xuất trong nước và phân bón nhập khẩu.
