Hạt giống lúa nảy mầm sẵn đã gieo trồng thử nghiệm trên 145 ha giai đoạn 2019-2022, trên nhiều điều kiện thổ nhưỡng khác nhau ở Việt Nam. Sản phẩm tạo ra bởi phương pháp nảy mầm hạt giống sau đó điều khiển với điều kiện phù hợp để hạt về trạng thái "ngủ đông". Sau khi đóng gói, lúa giống có thể bảo quản trong 3-6 tháng mà không ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng. Khi sử dụng, người dùng chỉ cần mang hạt giống ra gieo mà không phải ngâm ủ từ đầu, rút ngắn 3-5 ngày so với thông thường. Gặp điều kiện thuận lợi, hạt dễ dàng sinh trưởng.
Phương pháp này còn ứng dụng cho hạt giống gần hết hạn sử dụng hoặc quá hạn nhưng vẫn còn nảy mầm được, giúp nhà sản xuất tiết kiệm chi phí xử lý hàng tồn kho đồng thời nâng cao giá trị hạt giống. Về phía người nông dân, bên cạnh giảm thời gian canh tác, họ còn tránh rủi ro khi hạt giống không nảy mầm, thích ứng linh hoạt với biến đổi khí hậu.
Nói về lý do bắt đầu, Lương Văn Trường cho biết mọi chuyện đến rất ngẫu nhiên. Năm 2018, hiện tượng La Nina gây nên nhiều trận lụt lịch sử ở Bắc Bộ, Trung Bộ... Tại Nam Định - quê của Trường - cánh đồng 12 ha của nhà anh cùng hàng nghìn ha xung quanh, gieo hạt được vài ngày lụt lại tràn về khiến lúa giống thối hỏng. "Mức thiệt hại lớn vô cùng", Trường nói.
Làm nông từ nhỏ, lớn lên theo học kỹ sư công nghệ, Trường ấp ủ kế hoạch tạo ra một giống lúa có thời gian bảo quản dài, chống chịu tốt điều kiện khắc nghiệt. Trong quá trình đó, khó khăn nhất với anh là việc phân tích yếu tố dinh dưỡng, điều kiện môi trường tác động lên hạt giống cũng như hạt gạo. Việc thực hiện các phân tích cũng tốn nhiều chi phí. Tuy vậy, dự án của Trường có sự đồng hành bởi nhiều chuyên gia trong ngành, giúp anh trong công nghệ lẫn ngân sách triển khai.
Anh Lương Văn Trường (áo đen) giới thiệu với người nông dân Nam Định về mô hình ứng dụng kỹ thuật trồng lúa không cày bừa tuần hoàn dinh dưỡng tại chỗ, tháng 10/2023. Ảnh: NVCC
Sau một năm, công trình nghiên cứu hoàn thành. Kết quả thực nghiệm cho thấy, hạt giống nảy mầm sẵn bảo quản trong ba tháng có tỷ lệ sinh trưởng 100%. Thời gian bảo quản càng dài, tỷ lệ này càng giảm. Đến 6 tháng, tỷ lệ phát triển đạt mức 85%.
Mẻ hạt giống ngủ đông đầu tiên được đưa ra cánh đồng vào năm 2019. 40 ha của hợp tác xã Thanh Niên Nam Đại Dương, xã Nghĩa Trung, huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định. Hầu hết hạt giống đều sinh trưởng tốt khi canh tác, giúp người nông dân tiết kiệm thời gian lẫn chi phí.
Hạt giống nảy mầm sẵn gieo trên 24 ha tại Tại Nghĩa Hưng, Nam Định vào tháng 1 năm nay. Ảnh: NVCC
Theo anh Lương Văn Trường, phương pháp nảy mầm sẵn cho hạt giống có đặc điểm là ngâm ủ tập trung số lượng lớn, góp phần tiết kiệm 30-40% lượng nước. Hộ nông dân không cần ngâm ủ thủ công, tránh tình trạng hư hỏng khi hạt giống không đạt chuẩn (thời tiết bất lợi, thao tác không đúng cách, kiểm soát đầu vào không đồng đều...).
Từ công nghệ hạt giống này, Lương Văn Trường còn phát triển gạo mầm tươi có nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe. Theo kiểm nghiệm từ Viện Kiểm nghiệm Vệ sinh An toàn thực phẩm Quốc gia (năm 2021), sản phẩm có chứa Gaba hỗ trợ giảm căng thẳng; Inositol góp phần cân bằng đường huyết. Kỹ sư 8x còn mở rộng sản xuất sang các dòng hạt ngũ cốc và hạt dinh dưỡng nảy mầm cho đơn vị chế biến sữa hạt, bột ngũ cốc.
