Sự khác biệt giữa dùng filter ảo và không dùng filter ảo
Filter ảo là gì mà khiến giới trẻ say mê và tạo nên xu hướng hiện nay?
Filter ảo (hay còn gọi là bộ lọc hình ảnh) là một hiệu ứng đồ họa được tích hợp trong các ứng dụng chụp ảnh, quay video hoặc mạng xã hội như TikTok, Instagram, Facebook, Snapchat…
Chỉ cần bật camera điện thoại hoặc ứng dụng, filter ảo có thể tự động làm đẹp khuôn mặt người dùng: làm trắng da, thon mặt, to mắt, xóa khuyết điểm, thậm chí “thay đổi hoàn toàn diện mạo” chỉ trong vài giây.
Nhờ sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ xử lý hình ảnh thời gian thực, các filter ngày nay ngày càng tinh vi và “thật” hơn, khiến người dùng khó nhận ra đâu là ảnh thật, đâu là ảnh đã qua filter.
Khi filter làm đẹp trở thành áp lực vô hình
Ban đầu, việc dùng filter chỉ là để vui, để ảnh lung linh hơn. Nhưng dần dần, filter lại trở thành “chuẩn đẹp mặc định” trên mạng.
Nhiều bạn trẻ thú nhận họ ngày càng thiếu tự tin với ngoại hình thật, thậm chí ngại gặp bạn bè hoặc người lạ ngoài đời vì sợ bị “lộ mặt thật”.
“Có lần mình hẹn gặp bạn gái quen qua mạng. Ảnh trên Facebook rất đẹp, nhưng gặp ngoài đời khác hẳn. Thấy hụt hẫng”, Minh Đức (22 tuổi, nhân viên văn phòng) kể.
Không chỉ vậy, những hình ảnh “ảo” này khiến người trẻ dễ so sánh bản thân với người khác, từ đó sinh ra áp lực ngoại hình, thậm chí lo âu và stress.
“Rối loạn hình ảnh bản thân” vì filter?
Theo các chuyên gia tâm lý, nếu lệ thuộc quá mức vào filter, người dùng có thể bị ảnh hưởng nhận diện bản thân.
TS Lê Minh Tiến, chuyên gia tâm lý học, nhận định: “Việc lạm dụng filter có thể khiến người trẻ không hài lòng với hình ảnh thật của mình, dần sinh ra cảm giác tự ti".
Thậm chí, một số nghiên cứu quốc tế còn chỉ ra mối liên hệ giữa việc lạm dụng filter và hội chứng rối loạn hình ảnh cơ thể (Body Dysmorphic Disorder - BDD) khi người dùng luôn nghĩ rằng mình chưa đủ đẹp và không chấp nhận ngoại hình tự nhiên.
Xu hướng “No filter” yêu lại chính mình
May mắn thay, trong vài năm gần đây, trào lưu “No filter” đang dần lan tỏa. Nhiều bạn trẻ đã chọn đăng ảnh thật, không qua chỉnh sửa, kèm các hashtag như #NoFilter, #RealSkin, #BodyPositivity để khuyến khích sự tự tin và yêu bản thân.
Không ít celeb quốc tế như Zendaya, Bella Hadid hay influencer Việt như Khánh Vy, Diễm My 9X cũng tích cực lan tỏa thông điệp sống thật này.
Điều đó cho thấy: dù filter đang rất phổ biến nhưng giá trị của sự chân thật và tự tin vào bản thân vẫn luôn được đề cao.
Cần sự chung tay từ cộng đồng
Để giúp người trẻ không bị “mắc kẹt” trong thế giới filter ảo, cần sự chung tay từ nhiều phía.
Với người dùng, điều quan trọng là phải nhận thức rõ filter chỉ là công cụ hỗ trợ, không phải là chuẩn mực để so sánh hay đánh giá giá trị bản thân.
Gia đình, nhà trường cần giáo dục cho học sinh, sinh viên về sự đa dạng của vẻ đẹp, giúp các em xây dựng sự tự tin từ bên trong thay vì chạy theo hình ảnh ảo trên mạng.
Về phía các nền tảng mạng xã hội, một số quốc gia châu Âu đã yêu cầu gắn nhãn khi ảnh/video có sử dụng filter chỉnh sửa mạnh, điều mà các nền tảng tại Việt Nam cũng có thể cân nhắc áp dụng để tạo môi trường mạng minh bạch, lành mạnh hơn.
Yêu chính mình - dù trong thế giới thật hay thế giới số
Filter không có lỗi. Công nghệ vốn chỉ là công cụ để phục vụ con người.
Nhưng nếu chúng ta để những hình ảnh qua filter trở thành chuẩn mực duy nhất của cái đẹp thì vô tình chúng ta đang giới hạn chính mình trong một thế giới ảo không có thật.
Quan trọng nhất vẫn là: hãy học cách yêu chính bản thân mình, dù là trong thế giới thật hay thế giới số.
