Robot lau nhà, máy giặt sấy, máy rửa chén... là những phát minh quan trọng, giải quyết những cuộc tranh cãi lớn trong gia đình như ai là người giặt quần áo, ai lau nhà, ai rửa chén... Nhiều người ca ngợi máy rửa chén là cỗ máy giúp giải phóng đôi tay, giữ cho gia đình êm ấm. Nhưng cũng không ít người tỏ ra hối hận và nói rằng cỗ máy này chỉ làm tốn điện, tốn diện tích.
Khác những quốc gia phương Tây khi tỷ lệ máy rửa chén thâm nhập các hộ gia đình lên đến 70%, sau chục năm có mặt tại Trung Quốc, chỉ khoảng 3,5% hộ gia đình lắp đặt thiết bị này. Đây là con số khiêm tốn trong ngành thiết bị gia dụng ở Trung Quốc.
Vì sao máy rửa chén khó chen chân vào thị trường Trung Quốc?
Dù có được nhiều nhận xét tốt nhưng một trong những vấn đề người dùng Trung Quốc phàn nàn nhất về máy rửa chén là không hoàn toàn tự động như hình dung. Trước khi đưa chén đĩa bẩn vào máy, người dùng phải tráng qua, đổ thức ăn thừa.
Dù máy rửa chén giải quyết được vấn đề về dọn dẹp nhưng nó lại sinh ra nhiều phức tạp khác như chọn muối làm mềm nước, bột rửa chén, dầu bóng...
Bài toán phức tạp hơn là đặc thù văn hóa của Trung Quốc vốn nhiều đồ ăn dầu mỡ. Một cuộc khảo sát được iResearch công bố năm 2023 cho thấy có 52,5% người dùng nói rằng họ sợ máy không làm sạch được những vết bẩn này. Nhiều người còn rửa lại bằng tay do chưa an tâm.
Người dùng Trung Quốc phàn nàn việc máy rửa bát không làm sạch được hết dầu mỡ, tốn diện tích
ẢNH: CHỤP MÀN HÌNH
Một rắc rối khác là điều kiện thực tế không cho phép những cỗ máy rửa chén cồng kềnh có thể chen chân vào góc bếp nhỏ. Tính đến cuối năm 2023, tổng diện tích nhà ở bình quân trên đầu người ở các đô thị của Trung Quốc khoảng 40 m2. Diện tích nhà ở các thành phố lớn thậm chí còn nhỏ hơn. Vì vậy nhiều gia đình không sẵn sàng "hy sinh" không gian hiếm hoi này cho máy rửa chén.
Cuối cùng là bài toán về giá. Máy rửa chén vẫn là món đồ gắn với các gia đình trung lưu, thu nhập ổn định, không phải hàng bình dân cho mọi nhà. Theo dữ liệu từ Aowei Cloud Network, giá bán lẻ trung bình của máy rửa chén trên các trang thương mại điện tử ở Trung Quốc trong nửa đầu năm 2024 là 4.344 nhân dân tệ (15,2 triệu đồng). Trong khi giá bán lẻ tại các cửa hàng ngoại tuyến khoảng 8.017 nhân dân tệ (28 triệu đồng). Đây vẫn là mức giá cao với mặt bằng thu nhập ở Trung Quốc và nhiều quốc gia châu Á.
Một cơ hội khác
Tuy nhiên, máy rửa chén vẫn còn cơ hội để hiện hữu nhiều hơn trong các gia đình Trung Quốc. Trong khi các nhà sản xuất lớn khó có thể giảm giá sản phẩm, tiếp cận người dùng phổ thông. Các thương hiệu nội địa đã tìm thấy cơ hội mới. Họ tìm cách để giảm giá tối đa cho những cỗ máy này trong khi vẫn đảm bảo được tiêu chí cốt lõi. Ví dụ như các sản phẩm của Xiaomi có giá 1.000 - 4.000 nhân dân tệ (3,5 - 14 triệu đồng), mức giá cạnh tranh cùng dải sản phẩm đa dạng giúp người dùng có nhiều lựa chọn hơn.
Một mẫu máy rửa chén cỡ nhỏ của thương hiệu nội địa Trung Quốc
ẢNH: CHỤP MÀN HÌNH
Các thương hiệu Trung Quốc cũng đang theo đuổi chiến lược "nội địa hóa đến cùng" bằng cách giới thiệu các phiên bản với kích thước phù hợp không gian bếp, có thể làm sạch chén đĩa và nồi sâu đặc trưng của người Trung Quốc. Họ cũng phát triển những công nghệ làm sạch chuyên dụng như bong bóng năng lượng cao để giải quyết thói quen ăn uống nhiều dầu mỡ. Nhiều model nội địa còn tích hợp thêm các chức năng khử trùng, sấy khô, loại bỏ mảng bám và nhiều tính năng khác.
Báo cáo "Nghiên cứu đổi mới bằng sáng chế máy rửa chén Trung Quốc" nói trong năm 2024, thị phần thương hiệu nội địa lần đầu tiên vượt các hãng nước ngoài. 10 nhà sản xuất hàng đầu Trung Quốc chiếm khoảng 66,3% tổng thị phần.
