Tài chính

Hai đường ngách tạo nên sự bứt phá của hai "ông lớn" tư nhân Techcombank và VPBank

Khi cuộc đua trong ngành ngân hàng tư nhân ngày càng khốc liệt, Techcombank và VPBank đang nổi lên như hai đối thủ ngang tài ngang sức – không chỉ ở tham vọng mở rộng mà còn ở mô hình kinh doanh.

Nếu chỉ nhìn vào mặt ngoài có thể thấy ngân hàng nào cũng giống nhau, đều cho vay, nhận tiền gửi, có ứng dụng hiện đại nhưng để hiểu rõ được cách các ngân hàng đang vươn lên như thế nào, cần phải hiểu được mô hình kinh doanh của họ.

 

Hai chiến lược khác biệt tạo nên vị thế của Techcombank và VPBank

Chia sẻ tại Data Talk | The Catalyst ngày 13/5, ông Lê Hoài Ân, CFA, Chuyên gia nghiên cứu chiến lược ngân hàng, cho biết với các ngân hàng tư nhân sẽ chọn một ngách mà họ làm tốt nhất, thay vì dàn trải trên tất cả phân khúc, điều mà dễ khiến ngân hàng yếu ở mọi mặt.

Techcombank và VPBank đều đã có sự bứt phá bằng cách chọn chiến lược ngách rất rõ ràng từ những ngân hàng quy mô nhỏ trở thành nhóm ngân hàng tư nhân top đầu chỉ "xếp dưới" các ngân hàng Big4 ở một số mặt.

Techcombank tập trung vào phân khúc doanh nghiệp lớn và khách hàng cá nhân có thu nhập caoVPBank tập trung vào doanh nghiệp vừa, nhỏ và khách hàng đại chúng, thậm chí cả phân khúc dưới đại chúng.

VPBank đi tiên phong phục vụ nhóm khách hàng có thu nhập thấp, một phân khúc cực lớn nhưng rủi ro cao. Trong khi đó, Techcombank đi theo hướng ngược lại: chọn phân khúc cao cấp – nhỏ hơn về quy mô nhưng cũng thách thức riêng.

"Dĩ nhiên, việc tập trung như vậy cũng mang lại rủi ro. Với Techcombank, tập trung vào một nhóm khách hàng có thể vi phạm nguyên tắc đa dạng hóa danh mục. Với VPBank, tập trung vào phân khúc dưới kéo theo rủi ro tín nhiệm", ông Ân cho biết.

Vì vậy, theo chuyên gia để kiểm soát rủi ro mô hình, cả Techcombank và VPBank đều chọn đòn bẩy tài chính thấp hơn mặt bằng chung.Đây là điểm rất quan trọng khi phân tích hai ngân hàng này.

Cụ thể, đòn bẩy tài chính của Techcombank và VPBank rất khác biệt so với phần còn lại của thị trường, chỉ vào khoảng 6 - 7 lần, trong khi các ngân hàng như BIDV, VietinBank có thể lên tới 15 - 17 lần. 

Đẩy mạnh đầu tư vào công nghệ

Một trong những điểm chung nổi bật được các chuyên gia chia sẻ là chiến lược đầu tư lớn vào công nghệ.

Trong top 10 ngân hàng đầu tư mạnh cho công nghệ, Techcombank là cái tên nổi bật nhất. Dù quy mô tổng tài sản chỉ bằng một nửa Big4, nhưng chi phí đầu tư công nghệ của họ cao gấp đôi Big4. Nếu tính tỷ lệ chi phí công nghệ trên tổng tài sản, Techcombank cao gấp 4 lần các ngân hàng quốc doanh. 

VPBank cũng được đánh giá là ngân hàng chuyển đổi số rất mạnh.

Tại sao Techcombank và VPBank lại đầu tư mạnh vào công nghệ? Bởi vì mô hình kinh doanh đòi hỏi điều đó.

Chuyên gia Lê Hoài Ân cho biết Techcombank phục vụ khách hàng cao cấp, cần hiểu rõ nhu cầu, quản lý dòng tiền của cả hệ sinh thái doanh nghiệp liên quan. Còn VPBank phục vụ hàng chục triệu khách hàng đại chúng, mỗi khoản vay nhỏ, đòi hỏi công nghệ xử lý nhanh – từ KYC đến phê duyệt tự động.

"Công nghệ giúp hai ngân hàng này tạo được lợi thế cạnh tranh về hiệu quả hoạt động và trải nghiệm khách hàng", ông Ân nói.

Xây dựng mô hình tập đoàn tài chính đa năng

Điểm thứ ba đáng chú ý được chuyên gia nhắc đến là cả hai ngân hàng này đều định hướng trở thành tập đoàn tài chính đa năng – xu hướng chung của ngành. Dưới mỗi ngân hàng sẽ có công ty con về chứng khoán, quỹ, bảo hiểm... 

Techcombank có hệ sinh thái TCBS, TCBF, TCBI trong khi VPBank có VPBankS, OPES, FE Credit.

Theo ông Lê Hoài Ân, thông thường các mảng hỗ trợ đóng góp không nhiều vào lợi nhuận của ngân hàng mẹ, tuy nhiên điều này đang trở nên "ngoại lệ" với hai trường hợp Techcombank và VPBank.

Công ty chứng khoán TCBS đóng góp tới 20% lợi nhuận cho ngân hàng mẹ (tương đương khoảng 4.000 tỷ đồng trên tổng 20.000 tỷ lợi nhuận năm gần nhất). Trong khi đó, VPBank có công ty tài chính tiêu dùng FE Credit từng chiếm khoảng 25% lợi nhuận hợp nhất (công ty chứng khoán VPBankS mang lại lợi nhuận không đáng kể).

Hai công ty con này ảnh hưởng rất lớn đến định giá cổ phiếu ngân hàng mẹ. Khi phân tích Techcombank hay VPBank, nhà đầu tư thường phải đánh giá cả TCBS và FE Credit.

FE Credit từng phát triển mạnh trong giai đoạn 2015–2020, với mô hình cho vay tiền mặt trực tiếp – khác với các đối thủ như Home Credit (chủ yếu tài trợ mua sắm hàng hóa). Nhờ đó, họ có biên lợi nhuận rất cao – lãi suất cho vay trung bình lên tới 40%, trong khi chi phí vốn chỉ khoảng 10–11%. Năm 2021, FE Credit từng được định giá hơn 2 tỷ USD.

Tuy nhiên, sau đó dịch COVID-19 ảnh hưởng nặng đến phân khúc khách hàng thu nhập thấp. Nợ xấu tăng mạnh, dự phòng lớn, hoạt động sa sút. Giai đoạn 2022–2023, FE Credit chịu nhiều tổn thất. Đến năm 2024 mới bắt đầu hòa vốn và năm 2025 có dấu hiệu phục hồi.

"Do đó, triển vọng của VPBank hiện nay cũng phụ thuộc nhiều vào khả năng hồi phục của FE Credit", chuyên gia Lê Hoài Ân đánh giá

Về TCBS, có một số điểm nổi bật là tăng thị phần rất nhanh, đặc biệt là ở mảng trái phiếu doanh nghiệp (bảo lãnh, phân phối); Có công ty quản lý quỹ TCBF vận hành hiệu quả, đóng góp tốt cho hệ sinh thái; TCBS đang lên kế hoạch IPO với định giá khoảng 5 tỷ USD – con số gây tranh cãi nhưng có lý do.

Trong khi thị trường chứng khoán biến động mạnh trong nhiều năm gần đây, TCBS vẫn âm thầm gia tăng thị phần. Họ cũng đầu tư công nghệ bài bản và có lợi thế đặc biệt: là công ty chứng khoán có ngân hàng mẹ mạnh về vốn

Các tin khác

Chứng khoán lập đỉnh mới

VN-Index tiếp tục thiết lập đỉnh cao mới - 1.415 điểm. Dòng tiền đổ mạnh vào thị trường, vốn nội, ngoại cùng giải ngân, trong đó, khối ngoại duy trì chuỗi 5 phiên liên tiếp mua ròng.

Giá vàng giảm đồng loạt

Giá vàng miếng, vàng nhẫn đồng loạt giảm trong bối cảnh giá thế giới có thời điểm về sát mức 3.300 USD/ounce. Tỷ giá trung tâm cũng rời ngưỡng kỷ lục thiết lập tuần trước.

Giá vàng giảm mạnh

Sáng nay (8/7), giá vàng trong nước giảm mạnh. Theo đó, vàng miếng SJC lùi về mốc 120,5 triệu đồng/lượng còn vàng nhẫn cao nhất 118,2 triệu đồng/lượng.

Chứng khoán tuần tới tăng hay giảm?

Tuần qua, thị trường chứng khoán trải qua nhiều phiên giao dịch tích cực, tuần tới, sự chú ý sẽ chuyển sang kết quả kinh doanh quý II của các doanh nghiệp niêm yết.

Biển Đông sắp đón áp thấp nhiệt đới

Chiều nay (3/7), một vùng áp thấp vừa hình thành ở khu vực phía đông bắc của đảo Luzon của Philippines, ngay sát Biển Đông. Dự báo trong đêm nay và ngày mai (4/7), vùng áp thấp này có thể mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới, hoạt động trên Biển Đông.

Giá xăng dầu đồng loạt giảm

Trong kỳ điều hành giá xăng dầu chiều nay 3.7, giá các mặt hàng xăng dầu đồng loạt giảm so với giá điều hành ngày 1.7.

Giá vàng tăng rất mạnh

Sáng nay (2/7), giá vàng tăng rất mạnh lên cao nhất trong vòng 1 tháng nay. Theo đó, vàng miếng SJC tiến sát mốc 121 triệu đồng/lượng còn vàng nhẫn cao nhất lên 118,5 triệu đồng/lượng.

TP HCM có tân Phó Bí thư Thành uỷ

Ông Đặng Minh Thông, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ), vừa được Bộ Chính trị chuẩn y giữ chức Phó Bí thư Thành uỷ TP HCM (mới) nhiệm kỳ 2020 - 2025.

Petrovietnam tiên phong thúc đẩy hợp tác, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia

Trong bối cảnh thị trường thế giới ngày càng biến động, khó dự báo, sự phối hợp giữa các doanh nghiệp nhà nước và với các doanh nghiệp tư nhân trở thành yếu tố sống còn. Thực hiện vai trò tiên phong, Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) đã chủ động liên kết với các tập đoàn hàng đầu khu vực công - tư, tạo nên sức mạnh tổng hợp, gia tăng năng lực cạnh tranh quốc gia, góp phần đưa nền kinh tế Việt Nam bứt phá và vững bước hội nhập.

Giá vàng bất ngờ giảm mạnh

Sáng nay (28/6), giá vàng trong nước quay đầu giảm mạnh. Giá vàng miếng SJC mất mốc 120 triệu đồng/lượng nhưng vẫn cao hơn thế giới hơn 12 triệu đồng/lượng.

Miền Bắc đón mưa lớn kéo dài

Dự báo từ chiều tối và tối 25/6 đến ngày 27/6, miền Bắc sẽ có mưa rào rải rác theo từng đợt, cục bộ có mưa vừa đến mưa to, riêng vùng núi Bắc Bộ có mưa to đến rất to. Sau đó, khoảng từ đêm 28/6, miền Bắc lại đón một đợt mưa lớn diện rộng.

Giá vàng đồng loạt quay đầu giảm

Sáng nay (25/6), giá vàng trong nước quay đầu giảm. Theo đó, vàng miếng SJC về mốc 119,5 triệu đồng/lượng còn vàng nhẫn cao nhất 117,5 triệu đồng/lượng.

Giá vàng diễn biến lạ

Sáng nay (24/6), giá vàng miếng SJC đứng im ở mốc 119,7 triệu đồng/lượng. Giá vàng nhẫn diễn biến trái chiều giữa các thương hiệu.

Thời tiết miền Bắc những ngày tới ra sao?

Những ngày tới, miền Bắc duy trì thời tiết ngày nắng nhẹ, ít mưa, riêng chiều tối và đêm, khu vực vùng núi, trung du có mưa vừa, mưa to đến rất to, kèm theo lốc sét và gió giật mạnh. Tây Nguyên và Nam Bộ tiếp tục mưa dông rải rác vào chiều tối. Miền Trung nắng nóng, ít mưa.

Giá vàng bất ngờ bật tăng

Sáng nay (22/6), giá vàng trong nước lại quay đầu tăng trở lại. Theo đó, giá vàng miếng SJC tiến sát mốc 120 triệu đồng/lượng, vàng nhẫn cao nhẫn 117,5 triệu đồng/lượng.