Trong một động thái có thể phá hỏng một trong những giá trị cốt lõi nhất của Android, Google vừa công bố kế hoạch siết chặt việc cài đặt ứng dụng từ nguồn ngoài (sideloading). Dù là dưới danh nghĩa "bảo mật", đây thực chất là một bước đi đang "Apple-hóa" Android, tước đi quyền tự do lựa chọn của người dùng và biến một nền tảng mở thành một khu vườn có tường rào.
Theo đó, Google đã quyết định sao chép một trong những đặc điểm bị chỉ trích nhiều nhất của iOS về việc kiểm soát chặt chẽ những gì người dùng có thể cài đặt. Thay đổi sắp tới sẽ yêu cầu các nhà phát triển phải được "xác minh danh tính" trước khi ứng dụng của họ có thể được cài đặt.
Android sắp "khép kín" như iOS vì quy định mới của Google.
Google biện minh cho hành động này bằng thống kê rằng các ứng dụng sideload có nguy cơ chứa mã độc cao hơn 50 lần. Nhưng nếu hiểu được ẩn ý, "xác minh danh tính" thực chất là một cơ chế kiểm duyệt. Nó trao cho Google quyền lực tối thượng để từ chối bất kỳ nhà phát triển hay ứng dụng nào mà họ không thích, chẳng hạn như game Fortnite (vốn đã bị xóa khỏi Play Store) hay các trình chặn quảng cáo.
Việc lấy "bảo mật" làm cái cớ để xây dựng một hệ sinh thái đóng chính là chiến lược mà Apple đã sử dụng trong nhiều năm. Và giờ đây, Google dường như đang đi theo vết xe đổ đó.
Google trấn an người dùng bằng cách ví von hệ thống mới như việc kiểm tra giấy tờ tùy thân ở sân bay, khẳng định chỉ xác minh danh tính chứ không phán xét nội dung. Nhưng điều gì sẽ đảm bảo rằng quyền lực mới này sẽ không bị lạm dụng trong tương lai? Quan trọng hơn hết, động thái này đã tước đi quyền lựa chọn của người dùng – điều vốn là linh hồn của Android.
Triết lý của Android luôn là sự tự do. Vai trò của Google nên dừng lại ở việc cảnh báo người dùng về những rủi ro tiềm ẩn, chứ không phải là kiểm soát và cấm đoán những gì họ được phép cài đặt. Việc kiểm soát toàn bộ phần mềm bên ngoài Play Store không phải và không nên là trách nhiệm của Google. Nếu một người dùng, sau khi đã được cảnh báo đầy đủ, vẫn kiên quyết cài đặt một ứng dụng, đó là lựa chọn của họ.
Chính sách mới dự kiến sẽ được triển khai từ tháng 9/2026. Cộng đồng hâm mộ đang kì vọng rằng khoảng thời gian từ nay đến đó đủ dài để làn sóng phản đối có thể khiến Google phải suy nghĩ lại và đảo ngược một quyết định sai lầm, trước khi họ tự tay phá hỏng điều đã làm nên sự vĩ đại của Android.
