Trong nỗ lực phòng chống và giảm thiểu thiệt hại từ động đất, Google đã phát triển một hệ thống đột phá sử dụng các cảm biến bên trong hàng triệu chiếc điện thoại Android. Hệ thống này có khả năng biến các thiết bị thông minh thành một mạng lưới địa chấn khổng lồ, phát hiện các trận động đất và đưa ra cảnh báo kịp thời, đặc biệt hữu ích cho những khu vực không có cơ sở hạ tầng chuyên dụng.
Năm 2020, Google đã khởi động một dự án đầy tham vọng: sử dụng các máy đo gia tốc (accelerometer) được tích hợp sẵn trong điện thoại Android để thu thập dữ liệu địa chấn. Ba năm sau, kết quả của dự án đã được công bố trên tạp chí Science , chứng minh rằng công nghệ phát hiện động đất này hoạt động hiệu quả đáng kinh ngạc.
Hệ thống này không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về các trận động đất mà còn có thể cứu sống nhiều người bằng cách đưa ra cảnh báo sớm.
Cách thức hoạt động và những kết quả ấn tượng
Hệ thống hoạt động dựa trên một nguyên lý đơn giản nhưng thông minh. Khi điện thoại phát hiện một sự gia tăng đột ngột về gia tốc, phù hợp với chuyển động mặt đất trong một trận động đất, nó sẽ gửi tín hiệu đến một máy chủ trung tâm.
Máy chủ này sau đó sẽ thu thập và phân tích các tín hiệu tương tự từ các điện thoại khác trong cùng khu vực và vào cùng thời điểm. Khi mức độ tin cậy của dữ liệu đủ cao, hệ thống sẽ tự động tuyên bố có động đất và phát cảnh báo đến người dùng.
Trong hơn ba năm hoạt động, hệ thống đã được triển khai trên 98 quốc gia, với 2,5 triệu thiết bị tham gia. Nó đã phát hiện trung bình 312 trận động đất mỗi tháng, với cường độ dao động từ M 1,9 đến M 7,8.
Phản hồi từ người dùng cho thấy hiệu quả rõ rệt: 85% người nhận được cảnh báo cảm thấy rung lắc, và 36% trong số đó nhận được cảnh báo trước khi rung lắc xảy ra. Đây là một kết quả ấn tượng, đặc biệt khi hệ thống này không yêu cầu cơ sở hạ tầng địa phương phức tạp mà chỉ dựa vào các thiết bị di động có sẵn.
Từ phòng thí nghiệm đến cuộc sống thực
Công nghệ này cũng được tích hợp vào hệ thống Cảnh báo động đất của Android, cung cấp cảnh báo trực tiếp đến điện thoại ở những khu vực có nguy cơ xảy ra động đất. Hệ thống còn đi kèm với hướng dẫn về cách ẩn nấp an toàn.
Đây là một phiên bản hiện đại hóa của nỗ lực năm 2015 mang tên ShakeAlert, vốn sử dụng bộ thu GPS trong điện thoại thông minh để phát hiện chuyển động mặt đất vĩnh viễn sau một trận động đất lớn.
Việc biến điện thoại thành một mạng lưới cảm biến cộng tác đã mở ra một hướng đi mới trong việc ứng phó với thiên tai. Nó không chỉ cung cấp dữ liệu quý giá về các trận động đất để các nhà khoa học xây dựng mô hình dự báo chính xác hơn, mà còn cho phép người dùng tự phản hồi, cung cấp thông tin rung lắc theo cảm nhận cá nhân.
Hệ thống phản hồi tích hợp này có thể cải thiện chất lượng dữ liệu và giúp chúng ta có cơ hội tốt hơn trong việc phát hiện và ứng phó với các trận động đất trong tương lai. Có thể nói, công nghệ đã biến chiếc điện thoại cầm tay trở thành một công cụ quan trọng trong việc bảo vệ an toàn cho cộng đồng.
