Giá vàng tăng mạnh bất chấp thách thức
Trong tuần từ 22-27/9, giá vàng giao ngay trên thị trường quốc tế ghi nhận mức tăng ấn tượng, bất chấp nhiều yếu tố kinh tế vĩ mô dường như bất lợi.
Phiên giao dịch cuối tuần (đóng cửa rạng sáng 27/9, giờ Việt Nam) chứng kiến giá vàng tăng từ mức 3.740 USD/ounce lên 3.760 USD/ounce (tương đương 120,4 triệu đồng/lượng), có thời điểm đạt hơn 3.780 USD/ounce, chỉ cách mức đỉnh lịch sử ghi nhận hôm 23/9 một khoảng nhỏ.
Với mức tăng gần 12% trong tháng 9, vàng cho thấy vẫn còn sức hút mạnh mẽ.
Trong tuần, mức đỉnh cao nhất của giá vàng là 3.790 USD/ounce (sáng thứ Ba), giá sau đó điều chỉnh giảm. Giá đóng cửa tuần đạt 3.760 USD/ounce, tăng 3,3% so với tuần trước.
Đáng chú ý, vàng tăng giá mạnh dù đồng USD ghi nhận một tuần phục hồi. Chỉ số DXY, đo lường sức mạnh đồng USD, vượt ngưỡng 98 điểm, thậm chí chạm gần 98,5 điểm trong phiên, nhờ dữ liệu kinh tế tích cực của Mỹ.
Cục Phân tích Kinh tế Mỹ công bố GDP quý II tăng 3,8%, vượt dự báo 3,3%, làm giảm kỳ vọng rằng Cục Dự trữ Liên bang (Fed) sẽ tiếp tục hạ lãi suất mạnh trong ba tháng cuối năm.
Tuy nhiên, vàng vẫn giữ vững vai trò kênh trú ẩn an toàn, nhờ tâm lý mất niềm tin vào đồng USD trong dài hạn và dòng vốn lớn chảy vào các quỹ ETF vàng. Điển hình như SPDR Gold Shares, ghi nhận dòng vốn kỷ lục 18 tấn vàng trong một ngày.
Có nhiều yếu tố thúc đẩy giá vàng, trước hết là sự mất niềm tin vào đồng USD và các đồng tiền pháp định khác. Chính phủ Mỹ đối mặt nguy cơ đóng cửa nếu Quốc hội không thông qua dự luật ngân sách trước ngày 30/9. Dù có đạt được thỏa thuận, lượng trái phiếu kho bạc Mỹ phát hành thêm sẽ làm tăng nợ công, đẩy lợi suất trái phiếu dài hạn tăng, nhưng vàng vẫn hưởng lợi như một tài sản tiền tệ toàn cầu cuối cùng.
Động lực còn đến từ nhu cầu từ ngân hàng trung ương. Các ngân hàng trung ương, đặc biệt là Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC), tiếp tục tích trữ vàng, ước tính 33 tấn/tháng kể từ 2022. Nhu cầu này, cùng với xu hướng đa dạng hóa dự trữ khỏi đồng USD, củng cố vị thế của vàng.
Yếu tố hỗ trợ còn là tâm lý thị trường lạc quan.
Bên cạnh đó là căng thẳng địa chính trị. Các vấn đề như xung đột ở Ukraine, mâu thuẫn EU-Nga, và căng thẳng Trung Đông tiếp tục hỗ trợ vàng như một tài sản an toàn. Các quốc gia như Ba Lan tăng cường mua vàng để củng cố an ninh tài chính.
Trong nước, giá vàng cũng tăng nhẹ. Ngày 27/9, giá vàng miếng 9999 tại SJC và Doji đạt 133-135 triệu đồng/lượng (mua vào - bán ra), tăng 500.000 đồng so với phiên trước và 2 triệu đồng so với tuần trước. Giá vàng nhẫn loại 1-5 chỉ đạt mức kỷ lục 128,8-131,8 triệu đồng/lượng.
So với giá vàng thế giới quy đổi (120,4 triệu đồng/lượng), giá vàng trong nước cao hơn khoảng 14,6 triệu đồng/lượng, phản ánh nhu cầu nội địa mạnh mẽ.
Triển vọng giá vàng 3 tháng cuối năm
Nhiều tổ chức và chuyên gia dự báo giá vàng sẽ tiếp tục tăng trong ngắn và dài hạn, nhưng cũng cảnh báo về những rủi ro tiềm tàng.
Khảo sát của Kitco News cho thấy 84% chuyên gia Phố Wall dự đoán giá vàng sẽ tiếp tục tăng, trong khi 63% nhà đầu tư bán lẻ cũng lạc quan. Các chiến lược gia, như Colin Cieszynski và James Stanley, nhấn mạnh xu hướng tăng dài hạn của vàng bất chấp các yếu tố kỹ thuật cho thấy vàng có thể bị mua quá mức.
“Không ai có thể ngăn cản vàng đạt 4.000 USD/ounce”, Kevin Grady (Phoenix Futures and Options) nhận định.
Ngân hàng Société Générale cho rằng nhu cầu vàng từ Trung Quốc và các ngân hàng trung ương tiếp tục là động lực chính, khả năng tích trữ vàng kéo dài thêm 8 năm nếu Trung Quốc muốn đạt mức dự trữ ngang các quốc gia phát triển.
Các chuyên gia của Sprott nhấn mạnh tiềm năng tăng giá của các kim loại quý khác như bạc, nhưng vàng vẫn là tâm điểm nhờ nhu cầu công nghiệp và sức cầu đầu tư ổn định.
Các nhà phân tích Darin Newsom và James Stanley, đến từ Barchart và Forex, tin rằng xu hướng tăng của vàng sẽ tiếp diễn, đặc biệt khi các ngân hàng trung ương không có ý định bán ra.
Trong 3 tháng cuối năm, giới đầu tư tập trung dồn sự chú ý vào kinh tế Mỹ, căng thẳng thương mại Mỹ - Trung và bất ổn địa chính trị. Dù GDP quý II tăng 3,8%, dự báo tăng trưởng quý III chỉ còn 2,5% do bất ổn chính sách thương mại và áp lực chuỗi cung ứng.
Nếu Fed duy trì lãi suất ở mức 4-4,25%/năm, vàng có thể chịu áp lực ngắn hạn, nhưng vai trò trú ẩn an toàn sẽ vẫn chiếm ưu thế.
Xung đột ở Ukraine, mâu thuẫn EU-Nga, và bất ổn Trung Đông tiếp tục là động lực cho vàng. Xu hướng phi USD hóa, đặc biệt từ các quốc gia như Trung Quốc, sẽ củng cố nhu cầu vàng.
Về tâm lý thị trường, Phố Wall và Main Street đều lạc quan, nhưng các nhà đầu tư bán lẻ bắt đầu chuyển hướng sang bạc do giá vàng cao. Điều này có thể làm giảm áp lực mua vàng trong ngắn hạn, nhưng không thay đổi xu hướng dài hạn.
Nhìn xa hơn, trong năm 2026 vàng được dự báo sẽ duy trì đà tăng. Đó là nhờ xu hướng phi USD hóa. Sự dịch chuyển khỏi đồng USD làm tài sản dự trữ toàn cầu là yếu tố cốt lõi. Adrian Day (Adrian Day Asset Management) nhận định đây là động lực quan trọng nhất, với nhiều quốc gia tiếp tục tích trữ vàng để đa dạng hóa dự trữ.
Nhu cầu vàng từ các ngân hàng trung ương và quỹ ETF sẽ tiếp tục tăng, trong khi nguồn cung hạn chế có thể đẩy giá cao hơn.
Bên cạnh đó còn là rủi ro kinh tế toàn cầu. Nếu kinh tế Mỹ chậm lại hoặc các cuộc xung đột địa chính trị leo thang, vàng có thể đạt mức 4.500-5.000 USD/ounce vào cuối năm 2026, như dự đoán của một số nhà phân tích.
