Vết trượt dài của hành vi phạm tội
Những ngày qua, vụ án bé gái 2 tuổi bị bắt cóc, sát hại thu hút sự quan tâm rất lớn từ phía dư luận. Sự việc dần đi đến hồi kết, khi nghi can (là người giúp việc cho gia đình nạn nhân) nhảy sông Đuống tử vong.
Chính cái chết của nghi can Giáp Thị Huyền Trang (SN 1996, trú tại xã Việt Ngọc, huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang) khiến nhiều câu hỏi xung quanh vụ án vẫn còn bỏ ngỏ.
Dưới góc nhìn tội phạm học, Thượng tá, Tiến sĩ Đào Trung Hiếu đã có những nhận định rất xác đáng về động cơ gây án, diễn biến tâm lý của đối tượng bắt cóc, sát hại bé gái 2 tuổi đòi tiền chuộc.
Về động cơ, nhiều khả năng do hung thủ túng quẫn cần tiền để giải quyết công việc như: trả nợ, chơi cờ bạc…Thông tin đối tượng nợ nần có khá nhiều người dân quê nhà của Trang nghe qua.
Thượng tá, Tiến sĩ Đào Trung Hiếu đã có những phân tích, giải mã về chuỗi hành vi phạm tội của kẻ bắt cóc, sát hại bé gái 2 tuổi
Xuất phát từ căn cơ nợ nần, Trang đã nảy sinh ý định bắt cóc bé T. (SN 2021) để uy hiếp đòi tiền chuộc. Nhưng nếu theo dõi diễn biến vụ án, chúng ta có thể thấy, hành động bắt cóc bé gái 2 tuổi của Trang là bột phát, nhất thời manh động. Bởi lẽ, nếu có kế hoạch chi tiết từ trước, đối tượng đã chuẩn bị sẵn phương án giam nhốt nạn nhân.
Chính vì không có sự chuẩn bị từ trước, nên trên đường đưa cháu bé trốn chạy, đối tượng có một quỹ thời gian đủ dài để đánh giá, tự ý thức về việc làm của mình, cũng như kết cục nếu bị công an phát hiện, bắt giữ.
Cảm giác lo sợ, bất an, không dám đối đầu với sự thật đã kích hoạt bản năng tự vệ sẵn có trong người đối tượng, đó là làm tất cả những gì có thể để triệt tiêu khả năng bị phát hiện. Và ở đây, đối tượng đã dùng cách thoát ly "vật chứng".
Tuy nhiên, thay vì đưa cháu bé đến một vị trí an toàn rồi để đấy, đối tượng đã chọn cách hành xử man rợ là xuống tay giết người.
Hành vi giết người có thể xuất phát từ tâm lý hoảng loạn, không còn minh mẫn, tỉnh táo của đối tượng, không nghĩ ra được cách xử sự tốt hơn.
Hình ảnh Trang bắt cóc bé gái 2 tuổi, sau đó trốn chạy bằng xe máy
Bước trượt tâm lý có thể nhìn thấy rất rõ, đó là đã lỡ làm cái này, thì phải làm cái kia. Giống tâm lý chung của những kẻ giết người, diệt khẩu trong các thảm án đã xảy ra tại Việt Nam thời gian qua.
Việc giết hại cháu bé còn có thể chứa đựng suy nghĩ nếu để cháu sống thì hành vi phạm tội sẽ bị tố giác, vì nạn nhân đã có khả năng kể lại với người lớn chuyện xảy ra đối với mình.
Sau khi sát hại cháu bé, mong muốn chiếm đoạt tiền vẫn còn trong tâm lý, nên đối tượng đã gọi điện cho người thân của nạn nhân đòi tiền chuộc.
Vụ này cùng tính chất, diễn biến rất giống với vụ đối tượng Nguyễn Trọng Thọ (SN 1980, trú tại xã Thượng Lan, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang) đã bắt cóc, sát hại cháu Trần Thành C. (SN 1996, học sinh lớp 7A, trường THCS Yên Viên) xảy ra vào năm 2008. Sau khi giết cháu C. (vùi xác xuống sông Đuống), Thọ đã lấy máy điện thoại của nạn nhân gọi cho bố cháu đòi số tiền chuộc là 350 triệu đồng.
Lý giải về việc sau khi gây án, Trang lựa chọn kết liễu cuộc đời mình, ông Hiếu phân tích: "Quá trình trốn chạy, hung thủ biết rõ lực lượng chức năng đang ráo riết truy lùng, cùng với việc tự ý thức được hậu quả hành vi, tình trạng bế tắc không lối thoát, nên đối tượng lựa chọn phương án tự kết liễu như một cách trốn tránh, chối bỏ trách nhiệm trước pháp luật và tòa án lương tâm của bản thân về sau".
Hành trình gây án
Trước đó, khoảng 17h30 ngày 19/9, Công an thành phố Hà Nội tiếp nhận đơn trình báo của chị M.T.H (SN 1990; HKTT: Kinh Môn, Hải Dương; chỗ ở hiện nay: xã Đa Tốn, Gia Lâm) về việc con gái ruột là cháu N.H.T (SN 2021) đã bị Giáp Thị Huyền Trang (SN 1996, trú tại xã Việt Ngọc, huyện Tân Yên, Bắc Giang, là người được gia đình thuê đón cháu) bắt cóc, đòi số tiền 1.5 tỷ đồng, nếu không sẽ giết cháu T.
Ngay sau khi nhận được tin báo, Giám đốc Công an TP Hà Nội đã báo cáo lãnh đạo Bộ Công an, Cục Cảnh sát Hình sự, đồng thời triển khai lực lượng phối hợp với các đơn vị liên quan cùng công an nhiều tỉnh thành như: Hưng Yên, Hải Dương, Bắc Giang... khẩn trương vào cuộc điều tra, truy bắt đối tượng, giải cứu cháu bé.
Quá trình rà soát, tìm kiếm, đến khoảng 12h ngày 20/9, Công an tỉnh Hưng Yên phát hiện tử thi cháu N.H.T tại khu vực cánh đồng thôn Nhạn Tháp, xã Mễ Sở, huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên.
Khu vực nơi phát hiện thi thể cháu T.
Tiếp đó, khoảng 19h30' ngày 21/9, Công an Hà Nội đã phát hiện, trục vớt 01 thi thể phụ nữ tại khu vực sông Đuống, địa phận xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm, Hà Nội.
Cơ quan CSĐT Công an thành phố, Phòng Kỹ thuật hình sự, Viện Khoa học hình sự Bộ Công an, đã phối hợp Viện Kiểm sát nhân dân thành phố, Viện Kiểm sát nhân dân huyện Gia Lâm cùng đại diện gia đình đối tượng Trang, khám nghiệm hiện trường, pháp y tử thi, làm rõ nguyên nhân tử vong; tổ chức giám định, nhận dạng xác định nhân thân. Kết quả giám định ADN xác định thi thể người phụ nữ trên là Giáp Thị Huyền Trang.
Quá trình điều tra đến nay, Công an Hà Nội xác định: Sau khi đón cháu T. từ trường mầm non tại xã Đa Tốn, huyện Gia Lâm, Trang sử dụng xe máy SCR màu trắng biển kiểm soát 29D1 - 571.55 chở cháu bé đi thẳng xuống địa phận tỉnh Hưng Yên, liên tục di chuyển vòng quanh các huyện: Văn Giang, Khoái Châu, Yên Mỹ, Mỹ Hào.
Sau khi gây án, Trang nhảy sông Đuống tự sát
Trong khi di chuyển, Trang sử dụng nhiều số điện thoại khác nhau để gọi điện, nhắn tin cho gia đình cháu bé đòi tiền chuộc, sau đó tắt máy nhằm che giấu, đối phó việc truy bắt của lực lượng Công an. Trên đường đi, cháu bé bị mệt, quấy khóc nhiều, sợ lộ, nên Trang đã ra tay sát hại cháu T.
Sau khi sát hại cháu bé, Trang tiếp tục đòi tiền chuộc, quyết tâm thực hiện tội phạm đến cùng. Do lo sợ, nên gia đình cháu T. đã nhiều lần chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng của Trang với tổng số tiền 550 triệu đồng.
Trên đường lẩn trốn, biết các lực lượng công an đang ráo riết truy lùng, truy bắt, không thể trốn thoát và sẽ phải đương đầu với mức án cao nhất nên đối tượng đã tự sát.