Sáng 15/10, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về các báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025, dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026; kết quả thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về kế hoạch 5 năm giai đoạn 2021 - 2025: phát triển kinh tế - xã hội, cơ cấu lại nền kinh tế, theo Cổng TTĐT Quốc hội.
Báo cáo về tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết tình hình kinh tế - xã hội dự kiến đạt và vượt 15/15 chỉ tiêu chủ yếu của năm 2025, với nhiều kết quả nổi bật.
Trong đó, ổn định kinh tế vĩ mô được giữ vững, tăng trưởng GDP cả nước cả năm ước đạt 8%, lạm phát ước 4%, GDP bình quân đầu người ước đạt khoảng trên 5.000 USD, trở thành nước có thu nhập trung bình cao.
Bên cạnh đó, Chính phủ đã quyết liệt triển khai sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy và thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp gắn với đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, chuyển từ nền hành chính quản lý sang kiến tạo phát triển phục vụ nhân dân.
Việc hoàn thiện thể chế pháp luật cũng đạt nhiều kết quả nổi bật, nhất là tư duy xây dựng pháp luật, tháo gỡ điểm nghẽn, khơi thông nguồn lực cho phát triển, tạo chuyển biến rõ về môi trường đầu tư kinh doanh. Tiếp tục thực hiện hiệu quả phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Chính phủ đã cơ cấu lại kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng tiếp tục được đẩy mạnh. Công tác xử lý các ngân hàng yếu kém, các dự án, doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả, tồn đọng kéo dài đạt kết quả tích cực.
Cũng trong năm 2025, cả nước đã đạt và vượt mục tiêu hoàn thành 3.000 km đường bộ cao tốc và 1.700 km đường ven biển.
Về đột phá khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, Việt Nam xếp thứ 44/139 quốc gia về chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu năm 2025, đứng thứ ba trong khu vực ASEAN.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi trình bày báo cáo tại phiên họp. (Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội).
Liên quan đến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021 - 2025, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho hay giai đoạn này, tình hình kinh tế - xã hội dự kiến đạt và vượt 22/26 chỉ tiêu chủ yếu, trong đó hoàn thành toàn bộ chỉ tiêu về xã hội.
"Dù kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định nhưng áp lực điều hành còn lớn. Sản xuất kinh doanh một số lĩnh vực còn khó khăn. Chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu. Một số ngành công nghiệp nền tảng, mũi nhọn phát triển còn chậm. Việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy có lúc, có nơi còn lúng túng...”, Thứ trưởng Bộ Tài chính chỉ rõ một số khó khăn, hạn chế trong giai đoạn vừa qua.
Trình bày Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nhấn mạnh Thường trực Uỷ ban đề nghị Chính phủ quan tâm, đánh giá kỹ hơn một số vấn đề như mục tiêu tăng trưởng đang chịu nhiều sức ép, chất lượng tăng trưởng còn hạn chế, ổn định kinh tế vĩ mô tiềm ẩn nhiều rủi ro, chuyển dịch cơ cấu kinh tế còn chậm, chưa tạo dấu ấn rõ nét. Khu vực doanh nghiệp trong nước, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa vẫn chịu nhiều sức ép khi đầu tư tư nhân chưa được khơi thông.
Mặt khác, công tác hoàn thiện thể chế, pháp luật luật tuy được đẩy mạnh nhưng chưa theo kịp yêu cầu phát triển. Cơ quan thẩm tra nêu rõ đến nay, còn 55 văn bản quy định chi tiết chưa ban hành.
“Để hoàn thành mục tiêu năm 2025, giai đoạn 2021 - 2025, cần tiếp tục kiên định ổn định kinh tế vĩ mô, điều hành chính sách tiền tệ chặt chẽ, phát huy vai trò chủ đạo của tài khoá mở rộng có trọng tâm, đồng thời đẩy mạnh cải cách thể chế, các động lực tăng trưởng truyền thống và phát triển mạnh các động lực tăng trưởng mới, tạo đà phát triền bền vững cho giai đoạn 2026 – 2030”, Uỷ ban Kinh tế và Tài chính đề xuất.
Mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2026 đạt 10% trở lên
Về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết Chính phủ dự kiến 15 chỉ tiêu chủ yếu của năm 2026. Trong đó, mục tiêu tăng trưởng GDP phấn đấu đạt 10% trở lên, lạm phát bình quân khoảng 4,5%.
Đồng thời, Chính phủ cũng xác định 11 nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu, như: thúc đẩy tăng trưởng gắn với giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và đảm bảo các cân đối lớn; hoàn thiện thể chế pháp luật, trọng tâm là pháp luật về đầu tư, kinh doanh, quy định về tổ chức bộ máy hành chính nhà nước; cơ cấu lại nền kinh tế, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá; bảo đảm tiến độ các công trình hạ tầng chiến lược; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; đẩy mạnh khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số...
Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày báo cáo thẩm tra. (Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội).
Thống nhất với báo cáo của Chính phủ, Thường trực Uỷ ban Kinh tế và Tài chính nhấn mạnh yêu cầu kiên định mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, điều hành chính sách tài khoá, tiền tệ chặt chẽ, tiếp tục cải thiện nguồn thu ngân sách, giảm phụ thuộc vào thu từ đất đai, nâng cao hiệu quả đầu tư công.
Song song đó, cần đổi mới mô hình tăng trưởng gắn với cơ cấu nền kinh tế, xác định rõ trọng tâm và trụ cột tăng trưởng; phát triển mạnh các động lực mới như chuyển đổi số, năng lượng xanh, đổi mới sáng tạo và công nghiệp công nghệ cao, đồng thời thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân trở thành động lực thực sự của tăng trưởng.
Chính phủ cũng cần tạo chuyển biến rõ rệt trong thực thi pháp luật, cải thiện môi trường kinh doanh và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, qua đó xây dựng nền tảng vững chắc cho phát triển nhanh, bền vững.
Với quy mô nền kinh tế dự kiến vượt 500 tỷ USD và thu nhập bình quân đầu người trên 5.000 USD vào cuối năm 2025, đưa Việt Nam trở thành nước thu nhập trung bình cao, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng mục tiêu tăng trưởng 10% cho năm 2026 đặt ra sức ép rất lớn, đòi hỏi các giải pháp đồng bộ và mang tính chiến lược. Ông nhấn mạnh quản trị vĩ mô một cách chặt chẽ và dài hạn là yếu tố then chốt để chuẩn bị cho mục tiêu này.
"Cần duy trì ổn định vĩ mô, tránh tăng trưởng nóng và không chạy theo con số cao để đánh đổi sự ổn định. Quản trị phải hết sức chặt chẽ, kiểm soát lạm phát, nợ công và chất lượng tín dụng để phòng ngừa rủi ro như bong bóng tài sản và các cú sốc từ bên ngoài", Phó Chủ tịch Quốc hội lưu ý.
Cần đánh giá tác động của giá vàng đến ổn định kinh tế
Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh đề nghị cần đánh giá thực chất tình hình kinh tế - xã hội năm 2025, giai đoạn 2021 - 2025 và cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021 - 2025, bảo đảm cân đối giữa kết quả đạt được và hạn chế, làm rõ nguyên nhân các chỉ tiêu không đạt, báo cáo thêm về tác động của các điều chỉnh linh hoạt tới các chỉ tiêu, các kết quả đạt được.
Bên cạnh đó, bổ sung đánh giá cẩn trọng tác động của chính sách thuế của các đối tác thương mại để có giải pháp trong ngắn hạn, trung hạn và dài hạn phù hợp, đồng thời bổ sung phân tích diễn biến và đánh giá tác động của giá vàng đến ổn định tài chính, tiền tệ, kinh tế vĩ mô.
Ông cũng đề nghị Chính phủ bổ sung, phân tích thêm tác động của thiên tai đối với tình hình phát triển kinh tế - xã hội, điển hình như các cơn bão lớn như Yagi, Bualoi, Matmo….
Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh phát biểu kết luận. (Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội).
Về dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ phân tích cụ thể các yếu tố tác động trong nước và quốc tế, nhận diện rõ rủi ro, dư địa chính sách, xác định rõ trọng tâm, trụ cột tăng trưởng và đề ra giải pháp đột phá để ứng phó, đặc biệt trong ổn định kinh tế vĩ mô, phát triển động lực tăng trưởng mới và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết Uỷ ban Thường vụ Quốc hội thống nhất trình Quốc hội xem xét, quyết định các mục tiêu, chỉ tiêu, giải pháp chủ yếu phát triển kinh tế - xã hội của năm 2026 như Chính phủ trình. Ông đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội và các cơ quan thẩm tra, khẩn trương hoàn chỉnh các báo cáo chính thức, dự thảo Nghị quyết, gửi Quốc hội và cơ quan thẩm tra chậm nhất ngày 17/10.
