Lịch sử GPS bắt đầu từ năm 1973 khi hệ thống Navstar GPS được khởi xướng. Đến năm 1983, GPS lần đầu tiên được sử dụng cho mục đích phi quân sự nhờ vào quyết định của Tổng thống Ronald Reagan nhằm mở hệ thống cho máy bay thương mại. Quyết định này được đưa ra sau thảm kịch máy bay 747 của Korean Air Lines bị Không quân Liên Xô bắn nhầm do lạc vào không phận nước này. Nếu chiếc máy bay này được trang bị GPS, có thể thảm kịch đã được ngăn chặn.
Các thiết bị GPS ngày càng trở nên phổ biến
ẢNH: REUTERS
Phiên bản công khai đầu tiên của GPS có độ chính xác bị "làm mờ" xuống còn khoảng 100 mét, đủ để ngăn máy bay chở khách đi lạc nhưng không đủ chính xác cho việc dẫn đường xe cộ. Tuy nhiên, sau nhiều thập kỷ, độ chính xác của GPS đã được cải thiện đáng kể, với cam kết của chính phủ Mỹ đạt mức 2 mét với xác suất 95%. Mặc dù GPS hiện nay có thể thông báo kịp thời về các ngã ba, vẫn có những yếu tố bên ngoài ảnh hưởng đến độ chính xác của nó, trong đó có sự hiện diện của đường dây điện.
Những yếu tố ảnh hưởng đến tín hiệu GPS
Nghiên cứu cho thấy có nhiều yếu tố có thể làm suy giảm độ chính xác của tín hiệu GPS, bao gồm địa hình và điều kiện khí quyển. Nhưng một yếu tố gây tranh cãi là tác động của đường dây điện. Một thí nghiệm đã đặt máy thu GPS dưới đường dây điện đang hoạt động và so sánh với tình huống đường dây tắt. Kết quả cho thấy không có sự suy giảm độ chính xác giữa hai thử nghiệm.
Tín hiệu GPS có thể bị ảnh hưởng bởi nhiễu điện từ của đường dây điện
ẢNH: NGỌC THẮNG
Tuy nhiên, một nghiên cứu khác cho thấy nhiễu điện từ của đường dây điện cao thế có thể "làm suy yếu đáng kể" hiệu suất của GPS. Dẫu vậy các chuyên gia cho rằng cường độ nhiễu điện từ tạo ra bởi đường dây điện thường có tác động không đáng kể. Ví dụ, đường dây điện 250 kV chỉ tạo ra trường điện có ảnh hưởng tối thiểu ở khoảng cách 30 mét. Tóm lại, trừ khi chúng ta di chuyển liên tục dưới đường dây điện, sự hiện diện của chúng khó có thể ảnh hưởng lâu dài đến độ chính xác của GPS.
Làm thế nào để giảm thiểu nhiễu GPS
Mặc dù đường dây điện có thể làm giảm độ chính xác của GPS, nhưng chúng không phải là nguyên nhân duy nhất gây ra hiện tượng này. Dưới đây là một số biện pháp người dùng có thể thực hiện để cải thiện độ chính xác của hệ thống GPS.
Nga gây nhiễu GPS ở Ba Lan và khu vực Baltic trong "chiến tranh lai"?
Đối với ô tô, cách đơn giản nhất là nâng cấp ăng-ten GPS, tuy nhiên trước khi mua, người dùng cần đảm bảo ăng-ten tương thích với thiết bị GPS của mình. Nếu GPS nằm trên smartphone, hãy thử di chuyển điện thoại để giúp cải thiện tín hiệu. Ngoài ra, người dùng cũng nên chờ vài phút để tín hiệu khóa đúng cách, cài đặt các bản cập nhật phần mềm mới nhất và giữ thiết bị GPS tránh xa các thiết bị có thể gây nhiễu tín hiệu.
Tuy nhiên, có một số yếu tố ảnh hưởng đến hiệu suất GPS mà người dùng không thể kiểm soát, như thời tiết. Mặc dù tác động của thời tiết thông thường là hạn chế nhưng thời tiết vũ trụ có thể ảnh hưởng đáng kể đến độ chính xác của tín hiệu GPS.
Tóm lại, GPS thường rất chính xác trong hầu hết các trường hợp. Mặc dù đường dây điện có thể gây ra một số vấn đề, nhưng hiếm khi đủ để làm gián đoạn việc điều hướng của người dùng một cách nghiêm trọng.
