Nhấn mạnh lạm phát kỳ vọng rất đáng lo ngại, nhất là khi cung tiền đặt sai chỗ, GS. TS. Hoàng Văn Cường, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách của Thủ tướng Chính phủ, cảnh báo cần kiểm soát cung tiền vào phân khúc bất động sản giá cao để tránh bất ổn.
Ông nói tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam lần 3 năm 2025 diễn ra sáng 26/9: "Tôi cũng lo ngại dòng tiền chảy vào phân khúc bất động sản cao cấp. Giá nhà đất tăng mạnh trong khi vốn tín dụng cho nhà ở xã hội, nhà giá rẻ vẫn hạn chế. Đây là tín hiệu cảnh báo rằng cung tiền có thể đang tập trung sai chỗ".
Phân tích thêm về nguy cơ lạm phát trong bối cảnh hiện tại, ông Cường cho biết, hiện nay đang là giai đoạn “chạy nước rút” để đạt mục tiêu tăng trưởng, đồng thời vẫn phải bảo đảm những định hướng lâu dài cho nền kinh tế.
Mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm nay, tiến tới duy trì mức hai con số trong những năm tiếp theo, là con đường tất yếu nếu Việt Nam muốn trở thành nước có thu nhập cao và vượt qua bẫy thu nhập trung bình. Kinh nghiệm quốc tế cho thấy mọi quốc gia đều phải trải qua giai đoạn tăng trưởng cao, tiệm cận hai con số trong thời gian dài, và Việt Nam cũng không ngoại lệ.
Tăng trưởng và lạm phát như "hai anh em sinh đôi"
GS. TS. Hoàng Văn Cường (trái) và TS. Trần Du Lịch tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam lần 3 năm 2025. (Ảnh: NLĐ).
"Tuy nhiên, tăng trưởng và lạm phát giống như “hai anh em sinh đôi”. Không thể kỳ vọng một nền kinh tế tăng trưởng mạnh mà lạm phát bằng 0. Vấn đề nằm ở việc kiểm soát lạm phát ở mức hợp lý", ông nói.
Trong 8 tháng đầu năm 2025, lạm phát ở mức 3,2%, dự báo cả năm sẽ dưới 5%. Tuy nhiên, nguy cơ vẫn tiềm ẩn khi cung tiền tăng mạnh, tín dụng 8 tháng cao gấp 1,4 lần so với cùng kỳ, trong khi vòng quay tiền chỉ đạt 0,6%.
Dòng tiền đi sai chỗ có thể bùng lạm phát
"Điều đó đặt ra câu hỏi: dòng tiền đang chảy đi đâu? Nếu không đi vào sản xuất, nguy cơ bùng nổ lạm phát hoặc hình thành những “cục máu đông” trong nền kinh tế là có thật", ông nêu vấn đề.
Với bất động sản, tăng trưởng tín dụng ở mức cao, dòng tiền đang chảy vào phân khúc bất động sản cao cấp, trong khi vốn tín dụng cho nhà ở xã hội rất hạn chế.
Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước, tính đến ngày 31/7, dư nợ tín dụng bất động sản đạt hơn 4,1 triệu tỷ đồng, tăng 17% so với cuối năm 2024, chiếm 23,68% tổng dư nợ nền kinh tế.
Trong đó, dư nợ cho vay kinh doanh bất động sản đạt 1,79 triệu tỷ đồng (tăng 23,87%), dư nợ cho tiêu dùng gắn với bất động sản đạt 2,28 triệu tỷ đồng (tăng 12,4%), trong khi tín dụng toàn hệ thống tăng khoảng 10%.
Không chỉ bất động sản cao cấp, với thị trường chứng khoán, chỉ số VNIndex tăng 30% nhưng hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp chưa cải thiện tương xứng, chứng tỏ dòng tiền đổ vào mạnh. Cho vay ký quỹ (margin) chưa quá lớn nhưng nếu không cẩn trọng, nguy cơ bong bóng vẫn xuất hiện.
Giải pháp là phải tăng nguồn cung cổ phiếu, đẩy mạnh cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước ở các lĩnh vực không cần nắm giữ, vừa cân bằng cung cầu, vừa tạo thêm nguồn thu ngân sách.
Một khía cạnh khác là lạm phát kỳ vọng. Khi doanh nghiệp và nhà cung cấp dự đoán chi phí tăng, họ có xu hướng nâng giá bán sớm, tạo áp lực lên thị trường.
Muốn phá vỡ “rào cản kỳ vọng” này, chúng ta cần chính sách hỗ trợ cụ thể, ưu đãi thuế phù hợp để giảm giá, từ đó khuyến khích tiêu dùng, chuyên gia cho hay.
TS. Trần Du Lịch, thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - Tiền tệ Quốc gia cũng cho rằng, đối với câu chuyện kiểm soát lạm phát, nhiệm vụ hàng đầu là phải duy trì ổn định vĩ mô, giữ vững giá trị đồng tiền và củng cố niềm tin xã hội.
Việt Nam đã thành công khi loại vàng khỏi vai trò phương tiện thanh toán, không để nó tác động trực tiếp đến kinh tế vĩ mô. Tuy nhiên, giá vàng tăng nhanh gần đây vẫn gây ảnh hưởng về tâm lý, kéo theo lạm phát kỳ vọng.
"Chính lạm phát kỳ vọng mới là nguy hiểm, bởi nó tác động đến hành vi ứng xử của người dân và doanh nghiệp, khiến thị trường trở nên bất ổn", ông nói.
